Ludzie z pociągu

Ludzie z pociągu
Gatunek

wojenny, obyczajowy

Rok produkcji

1961

Data premiery

11 maja 1961

Kraj produkcji

Polska

Język

polski
niemiecki

Czas trwania

98 min

Reżyseria

Kazimierz Kutz

Scenariusz

Marian Brandys
Ludwika Woźnicka

Główne role

Janina Traczykówna
Andrzej May
Maciej Damięcki

Muzyka

Tadeusz Baird

Zdjęcia

Kurt Weber

Scenografia

Jan Grandys

Kostiumy

Marian Kołodziej

Montaż

Irena Choryńska

Produkcja

Zespół Filmowy Kadr

Ludzie z pociągu – polski czarno-biały film wojenny z 1961 roku w reżyserii Kazimierza Kutza, zrealizowany na podstawie opowiadania Mariana Brandysa Chłopiec z pociągu.

Fabuła[edytuj | edytuj kod]

Film jest studium charakterologicznym społeczeństwa polskiego w dramatycznym czasie okupacji niemieckiej, którego reprezentacyjny przekrój stanowią pasażerowie zatrzymanego przez Niemców pociągu, poddani próbie człowieczeństwa podczas II wojny światowej na ziemiach polskich[1].

Streszczenie[edytuj | edytuj kod]

Czas po II wojnie światowej. Korjany, odludna stacyjka kolejowa położona na krawędzi lasu. Cała jej obsada to zawiadowca Kaliński i jego nastoletnia pomocnica. Z przejeżdżającego bez zatrzymania pociągu nagle ktoś wyrzuca bukiet kwiatów, co nie dziwi Kalińskiego. Pomocnica jednak domaga się od niego wyjaśnienia. Kaliński w swojej opowieści cofa się do II wojny światowej[1].

Na przełomie lata i jesieni 1943 roku na tej samej stacji kolejowej, z powodu uszkodzenia przedostatniego wagonu w pociągu osobowym, pasażerowie przymusowo odczepionych i pozostawionych dwóch ostatnich wagonów oczekują na kolejny pociąg, który zabierze ich dalej. Wśród nich są: konspirator Piotr oraz jego dziewczyna, chłopiec z psem, kobieta z małą Żydówką, szmuglerzy, karciarze, szmalcownik. W trakcie pobytu w poczekalni część niedoszłych pasażerów nawiązuje bliższe znajomości, część zaś (karciarze, szmalcownik) żeruje na słabszych pasażerach. Zawiadowca Kaliński, jedyny polski kolejarz na terenie stacyjki, robi co w jego mocy, by wszystkich wyprawić[1].

Między oczekującymi kręci się pijany niemiecki żandarm kolejowy, który gubi swoją broń automatyczną i z tego powodu prowokuje przyjazd na stację niemieckiego patrolu. Przybyły gestapowiec daje oczekującym pięć minut na ujawnienie się posiadacza broni, grożąc zdziesiątkowaniem pasażerów. Do zabrania automatu przyznaje się chłopak z psem. Zostaje przez Niemców brutalnie pobity. W ostatniej chwili zawiadowca stacji przyprowadza znalezionego w zagajniku pijanego żandarma, który po prostu zostawił swoją broń w poczekalni. Niemcy odjeżdżają wraz z żandarmem[2].

Obsada[edytuj | edytuj kod]

Danuta Szaflarska wystąpiła
w roli opiekunki żydowskiej dziewczynki

Źródło: FilmPolski.pl[1]

Produkcja[edytuj | edytuj kod]

Film Ludzie z pociągu został wyprodukowany przez Zespół Filmowy „Kadr”. Scenariusz do filmu w reżyserii Kazimierza Kutza napisał Marian Brandys (autor pierwowzoru literackiego Chłopiec z pociągu) wraz z Ludwiką Woźnicką. Ścieżkę muzyczną opracował Tadeusz Baird. Premiera filmu odbyła się 11 maja 1961 roku[1].

Zdjęcia do Ludzi z pociągu nakręcił operator Kurt Weber, który brał odpowiedzialność za kształt artystyczny filmu na równi z Kutzem. Weber zastosował głębię ostrości, używając górnego rozproszonego światła, a zarazem zaciemniając pierwszy plan – tak, aby widz podpatrywał zachowania różnych bohaterów, nie martwiąc się o przeoczenie wydarzeń ważnych dla fabuły. Jak zauważył Mikołaj Góralik, Weber sprawnie wykorzystywał różnorodne środki wyrazu: „częściej niż kamerą z ręki operator posługiwał się skomplikowanymi jazdami i panoramami oraz zmianą perspektywy”[3].

Zdjęcia plenerowe do filmu zrealizowano na stacji kolejowej Kuriany, w województwie podlaskim[1].

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

Rok Instytucja Nagroda Odbiorca[1]
1961 Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Locarno Srebrny Żagiel Kazimierz Kutz
1962 Ministerstwo Kultury i Sztuki Nagroda Ministra Kultury i Sztuki II stopnia

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g Ludzie z pociągu w bazie filmpolski.pl
  2. "Ludzie z pociągu", reż. Kazimierz Kutz [online], Culture.pl [dostęp 2021-06-27] (pol.).
  3. Mikołaj Góralik, Kurt Weber, „Konteksty” (2), 2014, s. 146, ISSN 1230-6142 [dostęp 2021-06-27].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]