Lotnisko Szprotawa-Wiechlice
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Miejscowość | |||
| Drogi startowe | |||
| |||
Położenie na mapie gminy Szprotawa  | |||
Położenie na mapie Polski  | |||
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |||
Położenie na mapie powiatu żagańskiego  | |||
 51°33′40″N 15°35′20″E/51,561111 15,588889 | |||
Lotnisko Szprotawa-Wiechlice – powojskowe lotnisko w Wiechlicach, położone 4 km na południowy wschód od centrum Szprotawy, na południu województwa lubuskiego, na skraju Borów Dolnośląskich. Posiada betonową drogę startową na kierunku 08/26 o rozmiarach 2500 m x 60 m[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Lotnisko powstało na początku lat 30. XX wieku (jako Fliegerhorst Sprottau) na wschodniej rubieży miasta, na miejscu dawnego poligonu artyleryjskiego i obozu jenieckiego. Pierwotnie szybowcowe, jeszcze przed wybuchem II wojny światowej zostało przekształcone w wojskową bazę lotniczą. Lotnisko uruchomiono w 1933, a od 1936 zaczęto szkolić na nim pilotów[2].
W ataku Niemiec na Polskę 1 września 1939 ze Szprotawy wystartowało 37 myśliwców Messerschmitt Bf 109E. Potem służyło Luftwaffe w napaści na Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich. Na wschód od lotniska (w kierunku Szprotawki utworzone było tzw. lotnisko-widmo z tekturowymi makietami samolotów jako kamuflaż w razie nieprzyjacielskich bombardowań. Tymczasem prawdziwe lotnisko i samoloty były starannie zamaskowane poprzez zwijaną siatkę ze sztuczną trawę i sadzonkami drzew oraz zwykłe siatki maskujące[3].
Pod koniec wojny przez szprotawski pas startowy przewinęły się nowoczesne jednostki latające: turboodrzutowe Me 262 Schwalbe, rakietowe Me 163 Komet i Me 163B[3].
Po II wojnie światowej lotnisko przejęły jednostki Armii Czerwonej. Teren bazy został znacznie powiększony, zbudowano bloki mieszkalne dla rodzin żołnierskich, obiekty użyteczności publicznej, garaże lotnicze, nowe magazyny balistyczne i obiekt specjalny z bunkrem atomowym potencjalnie przystosowanym do składowania i użytkowania lotniczej broni atomowej, choć nigdy do tego celu niewykorzystanym[4][5].
Wraz z wycofaniem się wojsk radzieckich z Polski w 1992, lotnisko zostało przekształcone w obiekt cywilny, tj. osiedle mieszkaniowe i strefę przemysłową. Od tego czasu lotnisko było nieczynne. Teren lotniska jest częściowo zagospodarowany przez gminę Szprotawa, m.in. istnieje tu osiedle mieszkaniowe, hotel „Chrobry” i gminna szkoła podstawowa dla dzieci dowożonych z całej gminy[6].
W 2008 roku zostało założone Szprotawskie Stowarzyszenie Lotnicze. Na jego czele stanął przedsiębiorca Zbigniew Czmuda. Stowarzyszenie wydzierżawiło od gminy wschodni fragment pasa startowego. Lotnisko zostało formalnie zarejestrowanie w Urzędzie Lotnictwa Cywilnego jako miejsce przystosowane do startów i lądowań lekkich samolotów sportowych[7].
W 2013 na terenie Centrum Kształcenia i Wychowania OHP w Wiechlicach odsłonięto pomnik Tradycji Lotniczych[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dane archiwalne z „Military Airfield Directory”. [dostęp 2015-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-28)].
- ↑ M. Boryna, D. Grzeszczak, Wiechlice na rubieży Borów Dolnośląskich, Szprotawa 2015, s. 28, ISBN 978-83-930137-6-0
- ↑ a b Historia lotniska. Lotnisko w czasach niemieckich. Niezależny Serwis Miejski. Zespół Szprotawa.org.pl. [dostęp 2015-11-16].
- ↑ Alfred Siatecki: Drugi klucz do bramy. Zielona Góra: 2010, s. 164. ISBN 978-83-88426-58-2. [dostęp 2015-11-15].
- ↑ Historia lotniska. Lotnisko w rękach Armii Radzieckiej. Niezależny Serwis Miejski. Zespół Szprotawa.org.pl. [dostęp 2015-11-16].
- ↑ Historia lotniska. Historia lotniska po 1992 roku. Niezależny Serwis Miejski. Zespół Szprotawa.org.pl. [dostęp 2015-11-16].
- ↑ Maciej Boryna: Lotnisko w Szprotawie należy utrzymać. Komedia z obwodnicą i stowarzyszenie lotnicze. Radio Bory Dolnośląskie, 2012-01-26. [dostęp 2015-11-16].
- ↑ Odsłona Pomnika Lokalnych Tradycji Lotniczych. Radio Bory Dolnośląskie. [dostęp 26.6.13].
Literatura[edytuj | edytuj kod]
- Dziennik „Sprottauer Tageblatt” z 19.09.1933
- Maciej Boryna, Sensacje Ziemi Szprotawskiej, 2000
- Maciej Boryna, Tajemnice militarne Szprotawy na Dolnym Śląsku, 2006
- Maciej Boryna, Obiekty ochronne byłego lotniska wojskowego w Szprotawie, Towarzystwo Bory Dolnośląskie im. Klausa Haenscha 2016
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcie satelitarne lotniska w Wiechlicach
- Strona o historii i obecnym stanie zagospodarowania wiechlickiego lotniska
- Lotnisko Szprotawa (rys historyczny)
