Kościół św. Praksedy w Dokudowie Pierwszym

Kościół św. Praksedy
kościół parafialny
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Miejscowość

Dokudów Pierwszy

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

Kościół łaciński

Diecezja

Diecezja siedlecka

Wezwanie

św. Praksedy

Położenie na mapie gminy wiejskiej Biała Podlaska
Mapa konturowa gminy wiejskiej Biała Podlaska, blisko dolnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Praksedy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Praksedy”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Praksedy”
Położenie na mapie powiatu bialskiego
Mapa konturowa powiatu bialskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Praksedy”
Ziemia51°57′04,9″N 23°12′53,2″E/51,951361 23,214778

Kościół św. Praksedyrzymskokatolicki kościół w Dokudowie Pierwszym, wzniesiony w latach 1928-1932 jako cerkiew neounicka.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Unicka cerkiew w Dokudowie ufundowana w 1692 przez Radziwiłłów bialskich

W Dokudowie (określanym w dokumentach także jako Dokudowo lub Lewkowo) w 1580 został przez Bohowitynów ufundowany prawosławny klasztor. Moment jego likwidacji i przyjęcia unii brzeskiej przez miejscowych wyznawców prawosławia nie jest znany. Do unickiej świątyni parafialnej przeniesiono utensylia liturgiczne i inne elementy wyposażenia z nieistniejącego już monasteru[1]. Kolejną świątynię w Dokudowie, także unicką, ufundował we wsi w 1692 Karol Stanisław Radziwiłł. W 1875, wskutek likwidacji unickiej diecezji chełmskiej, dokudowska parafia przeszła do Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. XVII-wieczna cerkiew spłonęła całkowicie w 1915. Po tej dacie parafii prawosławnej nie restytuowano[1]. W latach 1928-1932 wzniesiono natomiast we wsi świątynię neounicką. W takim charakterze budynek sakralny funkcjonował do 1947, gdy został przekazany parafii obrządku łacińskiego, jednak remont generalny i pełna adaptacja obiektu do potrzeb nowego rytu została przeprowadzona dopiero w latach 1979-1981. Po jej zakończeniu ikonostas z Dokudowa przekazano cerkwi prawosławnej w Terespolu[1].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Dawna cerkiew w Dokudowie jest budowlą drewnianą, konstrukcji wieńcowej, szalowaną, orientowaną, trójdzielną. Jedyna nawa kościelna jest prostokątna, trójprzęsłowa, przedsionek również wzniesiono na planie prostokąta. Prezbiterium wzniesiono natomiast na rzucie trapezoidalnym, przylega do niego zakrystia. Wnętrze świątyni kryje strop, w nawie kasetonowy. Na ścianach nawy wewnątrz budynku znajdują się rzędy pilastrów z opaskami naśladującymi arkady. Od zachodu zlokalizowany jest chór muzyczny. Dachy nad wszystkimi częściami kościoła są dwuspadowe[1].

Najstarszym elementem wyposażenia obiektu jest XVIII-wieczna rokokowa monstrancja oraz barokowy ornat z w. XVII. Ołtarz główny oraz dwa ołtarze boczne powstały po roku 1930, natomiast z końca XIX w. pochodzą krzyż ołtarzowy i patena, która przetrwała z wyposażenia dokudowskiej cerkwi prawosławnej[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e red. K. Kolendo-Korczakowa, A. Oleńska, M. Zgliński: Katalog zabytków sztuki w Polsce. Województwo lubelskie powiat Biała Podlaska. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2006, s. 53-54.