Kefar Kanna

Kefar Kanna
‏כפר כנא‎
Państwo

 Izrael

Dystrykt

Północny

Poddystrykt

Jezreel

Powierzchnia

10,060 km²

Wysokość

252 m n.p.m.

Populacja (2013)
• liczba ludności
• gęstość


20516
2039 os./km²

Nr kierunkowy

+972 4

Położenie na mapie Dystryktu Północnego
Mapa konturowa Dystryktu Północnego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kefar Kanna”
Położenie na mapie Izraela
Mapa konturowa Izraela, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kefar Kanna”
Ziemia32°44′51″N 35°20′22″E/32,747500 35,339444

Kefar Kanna (hebr. כפר כנא; arab. كفر كنا; ang. Kafr Kanna) – samorząd lokalny położony w Dystrykcie Północnym, w Izraelu.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość jest położona na wysokości od 180 do 320 metrów n.p.m. na północno-wschodnim skraju masywu górskiego Hare Nacerat (ok. 400 m n.p.m.) w Dolnej Galilei, w północnej części Izraela. Na południe od miejscowości teren wznosi się na górę Har Jona (573 m n.p.m.), natomiast na północy opada do Doliny Bikat Turan. Przepływa nią strumień Jiftahel. W jej otoczeniu jest miasto Nacerat Illit, miejscowości Turan, Maszhad i Ein Mahil, moszawy Ilanijja i Sede Ilan, kibuce Bet Rimmon i Bet Keszet, wieś komunalna Hosza’aja, oraz arabska wioska Rummat al-Hajb. Na zachód od miejscowości jest strefa przemysłowa Cippori, a na północnym wschodzie szkoleniowa baza wojskowa Chawat Ha-Szomer. Miejscowość należy do obszaru metropolitalnego Nazaretu.

Kefar Kanna jest położona w Poddystrykcie Jezreel, w Dystrykcie Północnym Izraela.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Historia Kefar Kanny
Widok Kefar Kanny (1859)
Widok Kefar Kanny (1923)
Widok Kefar Kanny (1925, fot. Karima Abbud)
Widok Kefar Kanny

Pierwotne grodzisko istniało w tym miejscu już w XIV wieku p.n.e. Żydowski historyk Józef Flawiusz wspomina, że mieszkał w wiosce Kana[1]. Wykopaliska archeologiczne dowodzą, że co najmniej do I wieku n.e. istniała tutaj żydowska osada. W czasie wojny żydowsko-rzymskiej miasto zostało ufortyfikowane. Zostali tu pochowani słynni rabini Abba ben Joseph bar Ḥama i Rav Huna, a w pobliżu jest grób rabina Szymona ben Gamliela II. W okresie bizantyjskim w Kanie istniała coraz większa społeczność chrześcijańska. Zgodnie z chrześcijańską tradycją osada jest identyfikowana z biblijną miejscowością Kana Galilejska. Miejscowi chrześcijanie wierzą, że jest to miejsce gdzie Jezus Chrystus dokonał cudu przemiany wody w wino[a]. Istnieje jednak w tej sprawie wiele sprzecznych opinii. Według innych, zdarzenie to miało miejsce w libańskiej wiosce Kana. Tak czy inaczej, od VI wieku istniał tutaj już kościół, pod którego podłogą odkryto mozaikę podłogową synagogi z IV wieku. W kolejnych wiekach miasteczko mocno podupadło i przekształciło się w wioskę zamieszkałą przez Arabów. Znajdował się tutaj punkt postoju karawan podróżujących z Damaszku do Egiptu. Według przeprowadzonego w 1555 roku spisu ludności, w Kanie mieszkało 375 rodzin chrześcijańskich i 65 rodzin żydowskich (niektórzy z nich byli Żydami wypędzonymi z Hiszpanii). Prawdopodobnie w XVII wieku nastąpił koniec istnienia tutejszej społeczności żydowskiej[2]. W 1879 roku na ruinach kościoła z VI wieku wybudowano nowy kościół.

Po I wojnie światowej w 1918 roku Kefar Kanna wraz z całą Palestyną przeszła pod panowanie Brytyjczyków. Utworzyli oni w 1921 roku Brytyjski Mandat Palestyny. W poszukiwaniu skutecznego rozwiązania narastającego konfliktu izraelsko-arabskiego w dniu 29 listopada 1947 roku została przyjęta Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181. Zakładała ona między innymi, że wioska Kefar Kanna miała znaleźć się w granicach nowo utworzonego państwa arabskiego[3]. Arabowie odrzucili tę Rezolucję i dzień później doprowadzili do wybuchu wojny domowej w Mandacie Palestyny. W trakcie jej trwania rejon wioski zajęły siły Arabskiej Armii Wyzwoleńczej, które paraliżowały żydowską komunikację w rejonie. Kefar Kanna była jedną z głównych baz arabskich milicji, paraliżujących żydowską komunikację w Galilei. Podczas I wojny izraelsko-arabskiej w trakcie operacji „Dekel w dniu 14 lipca 1948 roku wioskę zajęły wojska izraelskie. W odróżnieniu od wielu wiosek w Galilei, Izraelczycy nie wysiedlili jednak mieszkańców Jafy. Dzięki temu zachowała ona swoją arabską tożsamość[4]. W 1968 roku otrzymała status samorządu lokalnego[5].

W 1976 roku doszło tutaj do gwałtownych arabskich protestów przeciwko konfiskatom ziem prowadzonych przez izraelskie władze. Podczas zamieszek w Kefar Kannie zginął jeden mieszkaniec[6].

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Zgodnie z danymi Izraelskiego Centrum Danych Statystycznych w 2013 roku w Kefar Kannie żyło 20,5 tys. mieszkańców, w tym 89,1% Arabowie muzułmanie i 10,9% Arabowie chrześcijanie. Jest to niewielkie miasteczko, którego populacja charakteryzuje się niewielkim, lecz stałym wzrostem liczebności. Według danych z 2011 roku przyrost naturalny w porównaniu do poprzedniego roku wyniósł 2,4%. W roku tym urodziło się 458 dzieci, a zmarły 405 osoby (odnotowano 2 zgony niemowląt). Według danych za 2010 rok liczba zatrudnionych pracowników wynosiła 7308, a liczba osób pracujących na własny rachunek wynosiła 550. Średnie miesięczne wynagrodzenie w 2010 roku wynosiło 3946 ILS (średnia krajowa 7522 ILS). Zasiłki dla bezrobotnych pobierało 100 osób, w tym 68 mężczyzn (średni wiek: 42 lata). Świadczenia emerytalne oraz rentowe pobierało 719 osób, a zapomogi społeczne 3335 osób[7].

Populacja pod względem wieku (2010)
Wiek (w latach) Procent populacji w %
0 – 4 12,2
5 – 9 12,8
10 – 14 12,6
15 – 19 10,9
20 – 29 14,8
30 – 44 19,6
45 – 59 11,5
60 – 64 2,0
65 – 3,6


Źródło danych: Central Bureau of Statistics.

Gospodarka[edytuj | edytuj kod]

Rozbudowa miasteczka jest ograniczana przez sąsiednie miejscowości żydowskie

Lokalna gospodarka opiera się głównie na handlu i rzemiośle. W północno-zachodniej części miejscowości znajduje się niewielka strefa przemysłowa, jednak wielu mieszkańców znajduje pracę w sąsiedniej strefie przemysłowej Cippori.

Transport[edytuj | edytuj kod]

Przez centrum miejscowości przechodzi droga nr 754, którą jadąc na północny wschód wyjeżdża się na drogę ekspresową nr 77, lub jadąc na południowy zachód na drogę nr 79. W 2011 roku w miejscowości było zarejestrowanych 5512 pojazdów silnikowych, w tym 4142 samochodów osobowych (średnia wieku samochodów prywatnych wynosiła 10 lat). W roku tym w mieście doszło do 25 wypadków drogowych[7].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Pierwotnie była to wioska rolnicza, jednak wraz ze wzrostem liczebności mieszkańców zaprzestano gospodarki rolnej. Kolejne domy budowano w sposób chaotyczny, bez zintegrowanej infrastruktury, która umożliwiałaby korzystanie z budynków publicznych i usług komunalnych. Trudny teren górski utrudnia budownictwo i spowalnia tworzenie infrastruktury.

Edukacja[edytuj | edytuj kod]

W miejscowości znajduje się pięć szkół podstawowych, jedna prywatna chrześcijańska i jedna szkoła średnia. W 2010 roku uczyło się w nich 5,4 tys. uczniów.

Religia[edytuj | edytuj kod]

Obiekty sakralne Kefar Kanny
Kościół Wesela w Kannie
Kaplica św. Bartłomieja w Kannie
Prawosławna cerkiew w Kefar Kannie
Minaret w Kefar Kannie
Grób rabina Szymona ben Gamliela

Miejscowość jest ważnym punktem pielgrzymek chrześcijańskich do Ziemi Świętej. Wydarzenie cudu w Kanie Galilejskiej upamiętniają dwa kościoły - franciszkański Kościół Wesela w Kannie i prawosławna cerkiew. Dodatkowo franciszkanie opiekują się także Kaplicą św. Bartłomieja. W miejscowości jest jeszcze kościół chrześcijańskiej społeczności melchickiej oraz trzy meczety (Utmana, Abu Bakr i al-Umar). Na obrzeżach miasta znajduje się grób żydowskiego rabina Szymona ben Gamliela, który był przewodniczącym Sanhedrynu w 50 roku. Jego grób jest ważnym miejscem dla żydowskich pielgrzymów.

Sport[edytuj | edytuj kod]

W północno-zachodniej części miasta jest boisko do piłki nożnej. Gra tutaj drużyna Maccabi Kefar Kanna F.C., prowadząca rozgrywki w trzeciej lidze (Liga Artzit).

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Zobacz: Ewangelia Jana 2,1-12: „(1) Trzeciego dnia odbywało się wesele w Kanie Galilejskiej i była tam Matka Jezusa. (2) Zaproszono na to wesele także Jezusa i Jego uczniów. (3) A kiedy zabrakło wina, Matka Jezusa mówi do Niego: Nie mają już wina. (4) Jezus Jej odpowiedział: Czyż to moja lub Twoja sprawa, Niewiasto? Czyż jeszcze nie nadeszła godzina moja? (5) Wtedy Matka Jego powiedziała do sług: Zróbcie wszystko, cokolwiek wam powie. (6) Stało zaś tam sześć stągwi kamiennych przeznaczonych do żydowskich oczyszczeń, z których każda mogła pomieścić dwie lub trzy miary. (7) Rzekł do nich Jezus: Napełnijcie stągwie wodą! I napełnili je aż po brzegi. (8) Potem do nich powiedział: Zaczerpnijcie teraz i zanieście staroście weselnemu! Ci więc zanieśli. (9) Gdy zaś starosta weselny skosztował wody, która stała się winem - a nie wiedział, skąd ono pochodzi, ale słudzy, którzy czerpali wodę, wiedzieli - przywołał pana młodego (10) i powiedział do niego: Każdy człowiek stawia najpierw dobre wino, a gdy się napiją, wówczas gorsze. Ty zachowałeś dobre wino aż do tej pory. (11) Taki to początek znaków uczynił Jezus w Kanie Galilejskiej. Objawił swoją chwałę i uwierzyli w Niego Jego uczniowie. (12) Następnie On, Jego Matka, bracia i uczniowie Jego udali się do Kafarnaum, gdzie pozostali kilka dni.” Tłumaczenie według Biblii Tysiąclecia.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Flavius 1859 ↓, s. 16.
  2. Kafr Kanna. [w:] Bet Alon [on-line]. [dostęp 2012-11-29]. (hebr.).
  3. Oficjalna mapa podziału Palestyny opracowana przez UNSCOP. [w:] United Nations [on-line]. 1948. [dostęp 2014-12-25]. (ang.).
  4. Chaim Herzog: Arab-Israeli Wars. New York: Vintage Books/Random House, 1984, s. 89-91. ISBN 0-394-71746-5.
  5. Mo'atza Mekomit. [w:] Flags of the World [on-line]. [dostęp 2012-11-29]. (ang.).
  6. Israeli Curfew Fails to Stem Riots. „Boca Raton News”, 1988-03-31. [dostęp 2012-11-29]. (ang.). 
  7. a b Dane statystyczne Kefar Kanny. [w:] Israel Central Bureau of Statistics [on-line]. [dostęp 2014-12-26]. (hebr.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]