Kazimierz Radwański (archeolog)
| Data i miejsce urodzenia | 25 września 1924 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 4 marca 2015 |
| Dyrektor Muzeum Archeologicznego w Krakowie | |
| Okres | od 1961 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
      | |
 kapral podchorąży | |
| Data i miejsce urodzenia | 25 września 1924 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 4 marca 2015 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1939–1944 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
Kazimierz Radwański (ur. 25 września 1924 w Górze, zm. 4 marca 2015 w Krakowie[1]) – polski archeolog, konserwator zabytków i muzealnik, profesor nauk humanistycznych, przewodniczący wielu wypraw wykopaliskowych, pionier nowoczesnych badań archeologicznych nad początkami średniowiecznego Krakowa. Żołnierz Armii Krajowej, kapral podchorąży czasu wojny, powstaniec warszawski i więzień stalagu[2]. W latach 1961-1995 dyrektor Muzeum Archeologicznego w Krakowie.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Lata wojny[edytuj | edytuj kod]
Przyszedł na świat w Górze koło Modlina zaś wychował w Warszawie. Do wybuchu wojny mieszkał na Żoliborzu a następnie w Śródmieściu na Krakowskim Przedmieściu 66[1]. Przed wojną skończył drugą klasę Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie. Wybuch wojny zastał go w Warszawie. 25 września wojska niemieckie zbombardowały jego rodzinny dom. Po zbombardowaniu wraz z rodziną przeniósł się do domu stryja przy ulicy Myśliwieckiej. Od początku 1941 do wybuchu powstania mieszkał zaś przy ulicy Chmielnej. W 1939 złożył przysięgę i wstąpił do Szarych Szeregów w których to pozostał do końca 1941 kiedy to dostał się do oddziałów AK. W trakcie powstania walczył w rejonie Śródmieścia Północnego i Południowego w zgrupowaniu "Harnaś" pod pseudonimami "Kazik" i "1559"[1].
Po upadku powstania trafił do niewoli, został wywieziony do obozu w Niemczech, pracował w fabryce benzyny syntetycznej koło Hanoweru[3]. W obozie tym doczekał wyzwolenia przez wojska alianckie. Po wyzwoleniu wstąpił w szeregi II Korpusu Wojska Polskiego we Włoszech, następnie przybył do Anglii. Jak wspominał, nie mógł się pogodzić z angielskim spojrzeniem na Polaków[4].
Lata powojenne[edytuj | edytuj kod]
W 1948 powrócił na stałe do Polski[5]. W 1949 zdał maturę. W 1951 rozpoczął studia z archeologii na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie zaś w 1955 uzyskał tytuł magistra archeologii. Po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w Urzędzie Miejskiego Konserwatora Zabytków Krakowa na stanowisku miejskiego archeologa. W 1961 został powołany na stanowisko dyrektora Muzeum Archeologicznego w Krakowie. W 1974 obronił doktorat na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego, zaś w 1977 otrzymał tytuł naukowy doktora habilitowanego na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej. W 1992 postanowieniem prezydenta RP Lecha Wałęsy otrzymał tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych. W 1995 przeszedł na emeryturę.
W trakcie swojej kariery zawodowej stanął na czele wielu ekspedycji archeologicznych. Przeprowadził on m.in. odbudowę zespołu poklasztornego zakonu Karmelitów w Krakowie, pod jego kierunkiem podjęto próbę rekonstrukcji ogrodu przyklasztornego u stóp Wawelu. Zorganizował on także remont dworu w Branicach na potrzeby nowego oddziału Muzeum Archeologicznego w Krakowie – Oddziału w Nowej Hucie – Branicach. Jako pierwszy w Europie zastosował metody wierceń oraz badań interdyscyplinarnych na obszarze aglomeracji miejskiej[6].
Jest autorem i współautorem kilku książek a także kilkudziesięciu prac i opracowań naukowych. Był członkiem wielu towarzystw i organizacji. Zasiadał m.in. w Polskim Komitecie ICOM, Społecznych Komitecie Odnowy Zabytków Krakowa i Zarządzie Oddziału Polskiego Towarzystwa Archeologicznego i Numizmatycznego.
Pochowany 12 marca 2015 na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie (kwatera S-1-3)[2][7].
Odznaczenia i nagrody[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Walecznych (1944)
- Nagroda Miasta Krakowa (1976)
- Złoty Krzyż Zasługi[4]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[6] (1980)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1984)
- Warszawski Krzyż Powstańczy[4]
- Nagroda wojewody krakowskiego (1994)
- Nagroda im. Joachima Lelewela[4]
- Złota Odznaka „Za opiekę nad zabytkami”[4]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Archiwum Historii Mówionej – Kazimierz Radwański [online], www.1944.pl [dostęp 2021-06-21] (pol.).
- ↑ a b Powstańcze Biogramy – Kazimierz Radwański [online], www.1944.pl [dostęp 2021-06-21] (pol.).
- ↑ Log into Facebook [online], Facebook [dostęp 2021-06-21] (ang.).
- ↑ a b c d e Kazimierz Radwański [online], Muzeum Archeologiczne w Krakowie [dostęp 2021-06-21] (pol.).
- ↑ Nasza biało-czerwona, upragniona przez lata okupacji [online], wiadomosci.dziennik.pl, 30 lipca 2020 [dostęp 2021-06-21] (pol.).
- ↑ a b Radwański Kazimierz [online], encyklopediakrakowa.pl [dostęp 2021-06-21].
- ↑ Kazimierz Radwański : Nekrologi [online], www.nekrologi.net [dostęp 2021-06-21].