Cmentarz Salwatorski

Cmentarz Salwatorski
Obiekt zabytkowy nr rej. Gminna ewidencja zabytków – Kraków[1]
Ilustracja
Widok z zachodu. Po lewej kaplica św. Józefa (stara), po prawej kaplica Wszystkich Świętych.
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kraków

Adres

al. Waszyngtona

Typ cmentarza

parafialny

Stan cmentarza

czynny

Powierzchnia cmentarza

ok. 5 ha

Data otwarcia

1865

Zarządca

Parafia Najświętszego Salwatora

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, po lewej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Salwatorski”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Salwatorski”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Salwatorski”
Ziemia50°03′08″N 19°54′15″E/50,052222 19,904167
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Cmentarz Salwatorski
Zabytkowa kaplica św. Józefa
(1889, arch. Sebastian Jaworzyński)
Kaplica Wszystkich Świętych (1999, projektował Witold Cęckiewicz)
Grób Karola Bunscha
Grób Juliusza Osterwy
Grób Stanisława Lema
Tablica pamiątkowa Jerzego Harsymowicza
Zachodnia część cmentarza. Widok na południowy zachód, widoczny maszt radiowy przy ul. Malczewskiego, za nim na prawo widoczny masyw Babiej Góry.
Grób napoleońskiego żołnierza
Grób oo. franciszkanów i krzyż poświęcony ofiarom komunizmu
Grób gen. Bronisława Kwiatkowskiego
Grób Andrzeja Wajdy.

Cmentarz Salwatorski (zwany też Zwierzynieckim[2][3]) – cmentarz położony w Krakowie na Zwierzyńcu, na zachód od Salwatora w dzielnicy VII, przy Alei Waszyngtona.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Cmentarz został poświęcony w 1865 r., początkowo miał charakter niewielkiego cmentarza parafialnego, służącego mieszkańcom przedmieścia Zwierzyniec, Półwsia i okolicznych wsi: Przegorzał, Chełmu, Bielan i Olszanicy.

W 1883 roku został ogrodzony, a w 1888 staraniem ksieni Norbertanek Eufemii Żarskiej wzniesiono na nim kaplicę cmentarną pw. św Józefa. Kaplicę w stylu neogotyckim wraz z katakumbami dla zakonnic zaprojektował Sebastian Jaworzyński. W 1889 poświęcenia jej dokonał kardynał Albin Dunajewski. Cmentarz był dwukrotnie poszerzany w 1902 i 1999. Jest on cmentarzem parafialnym pod zarządem parafii Najświętszego Salwatora. Pochowani na nim zostali w zbiorowej mogile zamordowani przez Niemców mieszkańcy Woli Justowskiej, której pacyfikacji dokonano 28 lipca 1943. W 1979 roku z Paryża sprowadzono prochy najmłodszego syna Adama Mickiewicza Rafała Józefa zmarłego w 1938. W 1995 cmentarz poddano pracom remontowym[4]. W 2001 przy bramie głównej umieszczono ufundowaną przez miasto Kraków tablicę pamiątkową ku czci Jerzego Harasymowicza z fragmentem wiersza poety:

Tak gotowymi być trzeba
Do każdej ludzkiej podróży
Tak zdecydują w niebie
Lub serce nie chce już służyć

Ze względu na swoje położenie u stóp Góry św. Bronisławy, przy drodze z Salwatora na Kopiec Kościuszki, cmentarz jest miejscem chętnie odwiedzanym przez krakowian i turystów. Roztacza się z niego piękna panorama na miasto, a przy dobrej pogodzie również na pasmo Beskidów i wierzchołki tatrzańskich szczytów.

Pochowani[edytuj | edytuj kod]

Na cmentarzu Salwatorskim spoczywa ponad 25 tys. osób.

 Osobna strona: Kategoria:Pochowani na cmentarzu Salwatorskim w Krakowie.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Gminna ewidencja zabytków Krakowa. Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Krakowa. [dostęp 2023-10-27].
  2. ↑ Nekrolog. Kazimierz Czachowski. „Dziennik Polski”. Nr 226, s. 4, 19 sierpnia 1948. 
  3. ↑ Cmentarze parafialne. zck-krakow.pl. [dostęp 2018-01-10].
  4. ↑ Renowacja Zabytkowego Cmentarza św. Salwatora [online], Stvosh [dostęp 2021-01-30] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Cmentarz_Salwatorski&oldid=73062738”