Języki algijskie (= zespół algijski) – wielka rodzina języków rdzennej ludności Ameryki Północnej. Językami algijskimi posługiwano się głównie na wschodzie Ameryki Północnej (od Labradoru do Quebecu) i dalej na południe, do Karoliny Północnej, a także w okolicy Wielkich Jezior, w kanadyjskiej prowincji Alberta i amerykańskich stanach: Montana, Wyoming i Kolorado. Języki algijskie budują słowa z wielu elementów składowych, które samodzielnie nie są używane, a pojedyncze słowo może mieć znaczenie całego zdania. Ważną rolę odgrywają przyrostki i przedrostki, istnieją przypadki i formy fleksyjne. W nowszych publikacjach Siergiej Nikołajew dowodzi pokrewieństwa pomiędzy językiem niwchijskim a językami algijskimi, a w mniejszym stopniu tych obu z językami wakaskimi z wybrzeża Kolumbii Brytyjskiej[1][2].
Fyla makroalgonkiańska (języki makroalgonkian) (w tym języki muskogejskie, język natchez†, język atakapa†, język czitimeski, język tunica†, język tonkawa)
- Języki algonkian-wakasz (razem z językami wakaskimi)
- Języki algijskie (algonkian-ritwan)
Grupy i języki | Liczba mówiących | Kraje |
Języki algonkiańskie |
Języki zachodnioalgonkiańskie (równinne, algonkiańskie Wielkich Równin) |
siksika (język Czarnych Stóp) | 4915 | Kanada, Stany Zjednoczone (100) |
Języki szejeńskie |
szejeński | 1900 | Stany Zjednoczone |
sutaio | † | Stany Zjednoczone |
Języki arapahońskie (arapaho) |
arapahoński (arapaho, inuna-ina) | 1087 | Stany Zjednoczone |
atsina (język Wielkobrzuchych, gros ventre, ahahnelin, ahe, ananin) | † (45?) | Stany Zjednoczone |
besawunena | † | Stany Zjednoczone |
nawathinehena | † | Stany Zjednoczone |
ha'anahawunena | † | Stany Zjednoczone |
Języki środkowoalgonkiańskie (centralne, wschodnioalgonkiańskie Wielkich Jezior) |
menomiński (menomini) | 35 | Stany Zjednoczone |
szauniski (shawnee) | 260 | Stany Zjednoczone (Oklahoma) |
miami (miami-illinois) | † (2?) | Stany Zjednoczone |
Języki kri-montanieskie (cree-montagnais-naskapi) |
naskapi | 1230 | Kanada |
innu (montanieski, innu-aimun) | 10 075 | Kanada |
atikamecki (atikamek) | 6165 | Kanada |
Języki kri (cree) |
Makrojęzyk kri |
kri równinny (zachodni) | 34 000 | Kanada |
kri leśny | 75 | Kanada |
kri bagienny | 1805 | Kanada |
kri mooseński (zachodniobrzeżny) | 3000 | Kanada |
Języki kri wschodnie (Zatoki Jamesa) |
kri północno-wschodni | 5300 | Kanada |
kri południowo-wschodni | 7300 | Kanada |
Języki fox (języki Lisów) |
meskwaki, w tym dialekt sauk | 760 | Stany Zjednoczone |
kikapu (kickapoo) | 1263 | Stany Zjednoczone (840), Meksyk (423) |
Języki odżibwa-potawatomi |
potawatomi | † (50?) | Stany Zjednoczone, Kanada |
Języki odżibwa |
ottawski (ottawa, odawa) | 10 095 | Stany Zjednoczone (9735), Kanada (360) |
Języki sewerniańsko-algonkiańskie (severn-algonkian) |
algonkiński | 3330 | Kanada (Quebec, Ontario) |
odżi-kri (odżibwa nadsewerniański, odżibwa północny) | 13 630 | Kanada |
Języki odżibwa jądrowe (nuklearne odżibwa) |
Języki odżibwa środkowo-wschodnio-południowozachodnie |
chippewa (odżibwa południowozachodni) | 6986 | Stany Zjednoczone |
odżibwa środkowy (odżibwa centralny) | 8000 | Kanada |
odżibwa wschodni | 25 900 | Kanada |
Języki odżibwa północnozachodnie i saulteaux |
odżibwa północnozachodni (północny) | 20 000 | Kanada |
odżibwa zachodni (saulteaux, równinny) | 10 000 | Kanada |
Języki wschodnioalgonkiańskie |
etchemin | † | Stany Zjednoczone |
mikmak | 10 850 | Kanada (8750), Stany Zjednoczone (2100) |
powatański (powhaten) | † | Stany Zjednoczone |
Makrojęzyk karolińskoalgonkiański |
kroatański (lumbi) | † | Stany Zjednoczone |
pamlicki (pamlico) | † | Stany Zjednoczone |
Języki algonkiańskie południowej Nowej Anglii (języki Wilków, loup) |
loup A | † | Stany Zjednoczone |
loup B | † | Stany Zjednoczone |
mohegańsko-pekocki | † | Stany Zjednoczone |
narragansett | † | Stany Zjednoczone |
wampano | † | Stany Zjednoczone |
massachusett (wampanoag) | † | Stany Zjednoczone (Massachusetts) |
Języki nantikocko-konojskie |
nantikocki (nanticoke) | † | Stany Zjednoczone |
piskatawajski (konojski) | † | Stany Zjednoczone |
Języki delawarskie |
mohikański | † | Stany Zjednoczone |
Makrojęzyk delawarski (delaware, lenape) |
munsi (munsee) | 2 | Kanada, †Stany Zjednoczone |
unami | † | Stany Zjednoczone |
Języki abenackie |
malecite-passamaquoddy | 455 | Kanada (355), Stany Zjednoczone (100) |
Makrojęzyk abenacki (abenaki, abnaki) |
wschodnioabenacki (abenaki wschodni, penobscot) | † | Stany Zjednoczone |
zachodnioabenacki (abenaki zachodni) | 14 | Kanada |
Języki ritwańskie |
wiyot | † (10?) | Stany Zjednoczone (Kalifornia) |
yurok | † (35?) | Stany Zjednoczone (Kalifornia) |