Józef Stasiński
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
| Odznaczenia | |
        | |
Józef Stasiński (ur. 16 marca 1927 w Poznaniu, zm. 26 października 2019 tamże[1][2]) – polski artysta plastyk, rzeźbiarz specjalizujący się w medalierstwie, profesor tytularny sztuki.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Studiował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu, a potem na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Na Wydziale Rzeźby tej uczelni uzyskał dyplom w roku 1954. Od tego czasu zajmuje się wciąż medalierstwem. W latach 1954-1972 uczył w Liceum Sztuk Plastycznych w Poznaniu, w 1972-1997 w Politechnice Poznańskiej na Wydziale Budownictwa Lądowego i Architektury. W 1992 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego[3]. Był wykładowcą w Wyższej Szkole Gospodarki im. Królowej Jadwigi w Bydgoszczy w 2004-2009, a następnie w Wyższej Szkole Zawodowej „Kadry dla Europy” w 2010-2012[4].
Jego pierwsze prace powstały już w 1950 r. Najbardziej znany jest jako twórca medali i plakiet[5][6], których wykonał 1899[4]. Wykonywał też rzeźby, płaskorzeźby, tablice pamiątkowe oraz pomniki monumentalne. W 2005 otrzymał tytuł Wybitnego Wielkopolanina[3]. Autor pomnika kardynała Augusta Hlonda w bazylice archikatedralnej w Poznaniu (1962)[7], pomnika Ofiar Faszyzmu w Chełmnie nad Nerem z współautorstwem architekta Jerzego Buszkiewicza (1964), ołtarza Chrystusa (ołtarza soborowego) w bazylice archikatedralnej w Poznaniu (1966) w podziemiach krypty arcybiskupiej oraz pomników Jana Pawła II we Lwowie-Brzustowicach (2007), w Oleśnie z współautorstwem architekta Zenona Błądka (2013)[4].
Medale tworzył w cyklach, z których najbardziej znane są W Trzechsetną Rocznicę Wygaśnięcia Piastów Śląskich 1675-1975, Polska Walcząca na Frontach II Wojny Światowej 1939-1945, Medale pontyfikalne Jana Pawła II. W zbiorach Rzymskiego Ośrodka Dokumentacji i Studium Pontyfikatu Jana Pawła II w Rzymie znajduje się 26 medali wykonanych przez prof. Józefa Stasińskiego[3][4].
Był projektantem rewersu okolicznościowej monety 100-złotowej z 1988 r., wybitej z okazji 70. rocznicy powstania wielkopolskiego[8].
W 2017 roku z okazji 90 urodzin artysty odbyła się wystawa jubileuszowa pt.: Urodziłem się dla medali... Józef Stasiński – pamiętnik zapisany w brązie w Galerii Atanazego Biblioteki Raczyńskich[4].
W 2018 otrzymał od Rady Miasta Poznania odznaczenie „Zasłużony dla Miasta Poznania” w uznaniu dla osiągnięć artystycznych[9].
Wybrane odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1975 i 1980 – brązowy, 1983 – srebrny)
- Złoty Krzyż Zasługi (1976)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1984)
- Order Świętego Sylwestra (2002)
- Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2010)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2012)
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2017)
- tytuł Zasłużony dla Miasta Poznania (2018)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Marek Zaradniak, Zmarł profesor Józef Stasiński, wybitny rzeźbiarz i medalier [online], Głos Wielkopolski, 28 października 2019 [dostęp 2019-10-29].
- ↑ Józef Stasiński, cała Polska, 29.10.2019 – nekrolog [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 2019-10-31] (pol.).
- ↑ a b c Zeszyt nr 62 czasopisma „Nasza Wielkopolska", poświęcony w całości prof. J. Stasińskiemu
- ↑ a b c d e Tomasz Jędrzejewski, Józef Stasiński – pamiętnik zapisany w brązie, Poznań: Biblioteka Raczyńskich, czerwiec 2017.
- ↑ Józef Stasiński, Teresa Kostyrko, Barbara Mitschein. „Józef Stasiński: medale i rzeźby”. Związek Polskich Artystów Plastyków. Centralne Biuro Wystaw Artystycznych. 1977, 28 s.
- ↑ Józef Stasiński, Adam Więcek. „Józef Stasiński: medale i plakiety”. Wrocław: Muzeum Sztuki Medalierskiej, 1967, 99 s.
- ↑ Jerzy Sobczak, Kościoły Poznania, Poznań: Wydawnictwo Debiuty, 2006, s.12, ISBN 83-922466-4-0, OCLC 169964600 [dostęp 2020-02-04].
- ↑ Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 220, ISBN 83-87355-37-2.
- ↑ Uchwała Nr LXVII/1222/VII/2018 Rady Miasta Poznania z dnia 22-05-2018 w sprawie nadania tytułu "Zasłużony dla Miasta Poznania" Panu Józefowi Stasińskiemu. bip.poznan.pl, 2018-05-22. [dostęp 2022-02-08]. (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Irena Borowczak: Józef Stasiński. Medale i rzeźby. Bydgoszcz: Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, 2013. ISBN 978-83-63572-36-5.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Patrycja Głusiec: Józef Stasiński - wspomnienia. Poznańskie Archiwum Historii Mówionej, 2012. [dostęp 2023-11-18].