I wojna Brytyjczyków z Sikhami

Ten artykuł od 2018-01 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

I wojna Brytyjczyków z Sikhami

Czas	1845–1846
Miejsce	Pendżab
Wynik	zwycięstwo brytyjskie
Strony konfliktu
Wielka Brytania Sikhowie
brak współrzędnych

I wojna Brytyjczyków z Sikhami prowadzona była pomiędzy królestwem Sikhów w Pendżabie i Brytyjską Kompanią Wschodnioindyjską w latach 1845-1846. Jej rezultatem było częściowe ujarzmienie królestwa Sikhów.

Sytuacja poprzedzająca wojnę[edytuj | edytuj kod]

Królestwo Sikhów w Pendżabie graniczyło z terytorium Brytyjskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej z dwu stron: od roku 1803 na wschodzie (na południe od Patiala) i na południu od chwili podboju prowincji Sindh przez Kompanię w roku 1843. Kompania Wschodnioindyjska miała kłopoty finansowe i stosowała agresywną politykę ekspansji, próbując uzupełnić swój deficyt bogactwami pokonanych prowincji.

32 tys. wojsko Kompanii było dobrze wyszkolone, a ich oddziały rozmieszczone były blisko granic królestwa sikhijskiego w Pendżabie. Sikhowie poczuli się zagrożeni i zareagowali 11 grudnia 1845 przeprawiając swoją armię przez rzekę Satledź. 13 grudnia Gubernator Generalny Brytyjskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej lord Henry Hardinge ogłosił wojnę oraz zaanektował sikhijskie terytorium na lewym brzegu Satledź.

Przebieg zdarzeń[edytuj | edytuj kod]

Jeszcze w grudniu tego samego roku odbyły się dwie bitwy: pod Mudki i pod Fereozshah zakończone dużymi stratami, zwłaszcza po stronie Sikhów (w Fereozshah 8 tys. Sikhiów, 2400 ludzi po stronie Kompanii). Bitwa nie przyniosła jednak żadnego rozstrzygnięcia. Sikhowie ponieśli dalsze porażki pod Aliwal i Sobraon. Stolica Pendżabu Lahaur została zajęta 20 lutego. Traktat pokojowy w Lahaur został podpisany 9 marca 1846.

Następstwa[edytuj | edytuj kod]

Zgodnie z traktatem, królestwo sikhijskie musiało odstąpić swoje terytorium na południe od rzeki Satledź, zapłacić odszkodowania wojenne, zmniejszyć armię, zaakceptować maharadżę wybranego przez Brytyjczyków oraz przyjąć brytyjskich mieszkańców w Lahaur. Pokój trwał tylko dwa lata, do wybuchu II wojny w roku 1847.