II koncert fortepianowy Czajkowskiego

II koncert fortepianowy G-dur Op. 44 Piotra Czajkowskiego – utwór napisany w latach 1879–1880. Dedykowany Nikołajowi Rubinsteinowi.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Czajkowski po wcześniejszym I koncercie fortepianowym pragnął napisać utwór, który spodobałby się jego przyjacielowi – pianiście i kompozytorowi Nikołajowi Rubinsteinowi. Pracę rozpoczął w październiku 1879 w czasie pobytu ze swoją siostrą w Kamiance.

Podobnie jak w przypadku I koncertu fortepianowego, Rubinstein nigdy go nie wykonał, mimo że – tak jak w poprzednim przypadku – miał być jego prawykonawcą. Tym razem przeszkodziła w tym śmierć Rubinsteina 11 marca^?/23 marca 1881.

Prapremiera kompozycji odbyła się 12 listopada 1881 w Nowym Jorku. Partię solową wykonała pianistka Madeline Schiller(inne języki). Towarzyszyła jej Filharmonia Nowojorska, a dyrygentem był Theodore Thomas.

Pierwsze wykonanie utworu w Rosji miało miejsce w Moskwie w maju 1882 pod dyrekcją Antona Rubinsteina (starszego brata Nikołaja). Partię solową wykonał uczeń Czajkowskiego, Siergiej Taniejew.

Instrumentacja[edytuj | edytuj kod]

Utwór przeznaczony jest do wykonywania przez orkiestrę symfoniczną oraz fortepian wykonujący partię solową. Skład orkiestry (według kolejności zapisywania w partyturze):

• 2 flety poprzeczne
• 2 oboje
• 2 klarnety
• 2 klarnety A
• 2 fagoty
• 4 waltornie F (rogi)
• 2 trąbki D
• kotły
• skrzypce solo
• wiolonczela solo
• kwintet smyczkowy
  • 2 skrzypiec
    • I skrzypce
    • II skrzypce
  • altówki
  • wiolonczele
  • kontrabasy

Forma[edytuj | edytuj kod]

Kompozycja ma budowę tradycyjnego koncertu na orkiestrę i instrument solowy tj. składa się z 3 części:

• Cz. I Allegro Brillante e molto vivace (napisana w formie allegra sonatowego)
• Cz. II Andante non troppo (ze słynnym solem fortepianu i wiolonczeli)
• Cz. III Allegro con fuoco

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

• I koncert fortepianowy Czajkowskiego
• III koncert fortepianowy Czajkowskiego

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

• T. Chylińska, S. Haraschin, B. Schaeffer: Przewodnik koncertowy. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1991, s. 240–242. ISBN 83-224-0132-9.
• Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 3: EFG część biograficzna. Kraków: PWM, 1987, s. 309–312. ISBN 83-224-0344-5. (pol.).