Hermes z małym Dionizosem

Hermes z małym Dionizosem
Ερμής του Πραξιτέλη
ilustracja
Autor

Praksyteles

Data powstania

II wiek p.n.e.

Medium

marmur

Wymiary

2,15 m

Miejsce przechowywania
Lokalizacja

Muzeum Archeologiczne w Olimpii

Hermes z małym Dionizosem – starożytna grecka rzeźba marmurowa, uważana za dzieło Praksytelesa, przedstawiająca boga Hermesa z małym Dionizosem na ramieniu.

Rzeźba została odkryta w 1877 roku w ruinach świątyni Hery w Olimpii podczas prac wykopaliskowych prowadzonych przez niemieckich archeologów. Wykonana z marmuru paryjskiego, ma 2,15 m wysokości. Obecnie znajduje się w Muzeum Archeologicznym w Olimpii[1].

Posąg znany jest z opisu Pauzaniasza, który w swojej Wędrówce po Helladzie (V,17,3) wymienił go jako jedną z rzeźb zdobiących olimpijską świątynię Hery, przypisując jego autorstwo działającemu w IV wieku p.n.e. rzeźbiarzowi Praksytelesowi[1][2]. Rzeźba zachowała się z ubytkami, zaginęły prawa ręka Hermesa oraz części jego nóg poniżej kolan, z wyjątkiem prawej stopy[1]. Przedstawiona scena nawiązuje do epizodu, gdy Hermes zatrzymał się na odpoczynek w lesie podczas podróży do góry Nysa, gdzie powierzył nowo narodzonego Dionizosa na wychowanie nimfom. Postać boga ukazana jest w wygiętej postawie, charakterystycznej dla dzieł Praksytelesa. W prawej, niezachowanej ręce trzymał kiść winogron, którą pokazywał małemu Dionizosowi[3].

Część badaczy podważa autorstwo Praksytelesa, twierdząc, że rzeźba jest późniejszą kopią z okresu hellenistycznego, wykonaną przez anonimowego artystę wzorującego się na Praksytelesie[1][2]. Gustav Hirschfeld, Carl Blümel, Rhys Carpenter i Sheila Adam uznali rzeźbę za kopię, podczas gdy Margarete Bieber, Gisela Richter i William Bell Dinsmoor bronili jej oryginalności. Katherine Dohan zwróciła uwagę na wygląd sandału na stopie boga, który sugeruje że rzeźba nie powstała wcześniej niż w II wieku p.n.e.[1]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Encyclopedia of the History of Classical Archaeology. edited by Nancy Thomson de Grummond. London: Routledge, 1996, s. 588. ISBN 1-884964-80-X.
  2. a b Nigel Wilson: Encyclopedia of Ancient Greece. London: Routledge, 2010, s. 605. ISBN 978-0-415-97334-2.
  3. Fred S. Kleiner: Gardner’s Art through the Ages: The Western Perspective. T. 1. Boston: Wadsworth, 2015, s. 143. ISBN 978-1-305-63394-0.