Hasan Dosti
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 29 stycznia 1991 |
| Minister sprawiedliwości | |
| Okres | od 3 grudnia 1941 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
.svg) | |
Hasan Dosti (ur. 24 października 1895 we wsi Kardhiq k. Gjirokastry, zm. 29 stycznia 1991 w Los Angeles[1]) – albański polityk i prawnik, minister sprawiedliwości w latach 1941-1942.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był synem właściciela ziemskiego Elmaza Dostiego. Uczył się początkowo w szkole greckiej w Filipiadhe, a następnie w szkole Zosimaia w Janinie i w Gjirokastrze[1]. W czasie I wojny światowej jego rodzina szukała schronienia we wsiach w pobliżu Wlory. W 1914 rozpoczął pracę w administracji lokalnej w Dukati. Trzy lata później przeniósł się do prefektury we Wlorze[2]. W latach 1919-1920 pracował w prefekturze w Gjirokastrze w dziale finansów[1]. W 1920 objął stanowisko sekretarza generalnego w tej prefekturze.
W latach 1922-1926 studiował prawo na paryskiej Sorbonie[2]. W 1927 obronił pracę doktorską. W 1930 objął stanowisko sędziego w sądzie kasacyjnym. Wkrótce porzucił tę pracę i wykonywał zawód adwokata. W 1932 został aresztowany przez żandarmerię za prowadzenie działalności antypaństwowej w nielegalnej organizacji Lëvizja e Vlorës (Ruch Wlory)[3]. Skazany na 15 lat więzienia[1]. Więzienie opuścił w 1935 i pracował jako adwokat, a rok później powrócił do zawodu sędziego w Sądzie Okręgowym w Korczy[2].
W okresie okupacji włoskiej należał do założycieli organizacji Balli Kombëtar, w organizacj działali także jego synowie Luan i Viktor[1]. W 1941 zdecydował się objąć stanowisko ministra sprawiedliwości w rządzie Mustafy Merliki, ale po kilku miesiącach podał się do dymisji[1]. W 1944 przewodniczył obradom Sądu Najwyższego. Po przejęciu władzy przez komunistów, w listopadzie 1944 uciekł łodzią motorową z Albanii do Włoch, a następnie osiedlił się w Stanach Zjednoczonych[4][1]. W 1949, po śmierci Midhata Frashëriego stanął na czele Narodowego Komitetu Wolnej Albanii - jednej z najliczniejszych organizacji antykomunistycznych diaspory albańskiej[5][3]. Kierował tą organizacją do roku 1956[2]. Był zwolennikiem wyzwolenia Albanii spod reżimu Envera Hodży, z pomocą Jugosławii. Krewni Dostiego, w tym siedmioro dzieci, które pozostały w Albanii zostali internowani początkowo w Tepelenie, a następnie we wsi Gradishtë, gdzie przebywali do września 1991[3]. Jeden z synów Hasana, Luan opuścił wraz z nim Albanię i ukończył studia w Stanach Zjednoczonych. Drugi, Tomorr po upadku komunizmu działał w Demokratycznej Partii Albanii.
Opublikował wspomnienia Nje jete per çeshtjen shqiptare (Życie dla sprawy albańskiej), które ukazały się w Stanach Zjednoczonych, a w 2008 w Albanii[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 115.
- ↑ a b c d Fjalor Enciklopedik Shqiptar, vol. 1. Tirana: 2008, s. 507. (alb.).
- ↑ a b c Fatos Veliu, Tomorr Dosti - me '44 Hasan Dosti u detyrua te braktiste shtate femijet e tij te mitur. = 2018-02-02 [online], voal-online.ch, 2 czerwca 2013 (alb.).
- ↑ Bernd Fischer: Albania at War 1939-1945. C. Hurst & Co. Publishers, 1999, s. 229. ISBN 978-1-85065-531-2.
- ↑ a b Robert Elsie: Historical Dictionary of Albania. Scarecrow Press: 2010, s. 116. ISBN 978-0-8108-6188-6.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 115.
| Księstwo Albanii | |
|---|---|
| Republika Albanii | |
| Królestwo Albanii | |
| Królestwo Albanii (protektorat włoski i okupacja niemiecka) | |
| Ludowa Republika Albanii | |
| Republika Albanii |
