Grzegorz Kulik

Grzegorz Kulik
Ilustracja
Grzegorz Kulik (2019)
Data i miejsce urodzenia

19 sierpnia 1983
Bytom

Narodowość

śląska

Język

śląski

Alma Mater

Uniwersytet Śląski

Dziedzina sztuki

literatura piękna

Ważne dzieła
  • Drach (przekład)
  • Mały Princ (przekład)
Nagrody

Nagroda im. ks. Augustina Weltzla „Górnośląski Tacyt” (2019)

Strona internetowa

Grzegorz Kulik (ur. 19 sierpnia 1983[1][2] w Bytomiu[3][4]) – śląski tłumacz i popularyzator języka śląskiego[2], przewodniczący Rady Języka Śląskiego, laureat Nagrody im. ks. Augustina Weltzla „Górnośląski Tacyt”.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodzi ze śląskiej rodziny; jego przodkowie mieszkali w XVIII wieku w Rokitnicy[4]. Jedna z jego babek pochodziła z Kazachstanu[5]. Dorastał w Radzionkowie. W jego domu rodzinnym mówiło się śląskimi słowami odmienianymi po polsku, a w przedszkolu, szkole i na podwórku używano języka śląskiego[6][7]. Zdarzało mu się przez to nie rozumieć języka używanego w telewizji[7]. W młodości skończył Liceum Ogólnokształcące im. Powstańców Śląskich w Radzionkowie i Studium Obsługi Ruchu Turystycznego w Zespole Szkół Gastronomiczno-Hotelarskich w Bytomiu oraz służył w 1 Warszawskiej Brygadzie Pancernej im. Tadeusza Kościuszki[1]. Studiował marketing polityczny i dziennikarstwo w Wyższej Szkole Ekonomii i Administracji w Bytomiu[1]. Ukończył studia na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Śląskiego[8].

Debiutował jako tłumacz beletrystyki w 2017 roku przekładem opowiadania Karola Dickensa Godniŏ Pieśń[9][2]. Za swoje tłumaczenia Dracha Szczepana Twardocha i Małego Princa Antoine’a de Saint-Exupéry’ego otrzymał Górnośląskiego Tacyta[10][11]. Jest autorem śląskiego przekładu uhonorowanego wcześniej Nagrodą Literacką Nike reportażu Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku Zbigniewa Rokity[12][13].

„Chrzest” śląskiego wydania Kajś z udziałem Dariusza Zalegi, Grzegorza Kulika (w środku) i Zbigniewa Rokity, 8.10.2022

Po powołaniu Rady Języka Śląskiego został wybrany jej przewodniczącym[14]. Jest publicystą portalu Wachtyrz.eu[15] i felietonistą portalu Ślązag[16]. Współpracuje z Instytucją Filmową „Silesia-Film”, dla której przetłumaczył dialogi filmów „Pulp Fiction[17], „Terminator 2[18] i „Top Gun[19]. W swoich wystąpieniach publicznych wypowiada się wyłącznie po śląsku[20].

Prowadzi platformę Silling.org, na której umieszczone są m.in. korpus języka śląskiego, translator maszynowy polsko-śląski i śląsko-polski, słownik oraz biblioteczka m.in. jego własnych przekładów krótkich dzieł po śląsku[21][22]. Na finalizację opracowania korpusu otrzymał w 2018 roku Stypendium Marszałka województwa śląskiego w dziedzinie kultury[23].

Współprowadził na Facebooku fanpage o nazwie Ślōnski suchar na dzisiej, mający poprzez memy edukować i uczyć odbiorców śląskiej pisowni. Na podstawie publikowanych na nim obrazów powstała wystawa pokazywana w galerii handlowej Agora Bytom[5]. Od 2016 roku na portalu YouTube prowadzi kanał Chwila z gŏdkōm[15], poświęcony językowi śląskiemu[2][3], pisał blog pod adresem poslunsku.eu[1][4], od 2016 tworzył blog pod adresem grzegorzkulik.pl[15]. Napisał śląską lokalizację gier Euro Truck Simulator 2[15][4][24] i SuperTuxKart[15], śląskie lokalizacje WordPressa[3][15] i Firefoksa, LibreOffice i Ubuntu[15]. Stworzył skrypt śląskiej wersji Facebooka[15][4], wyszukiwarki Google[4] oraz serwisu YouTube[25]. Opracował śląską klawiaturę dla systemów Microsoft Windows i Linux[1]. W 2016 roku napisał śląski korektor tekstu[15]. Stworzył śląskie napisy do filmu Gwiezdne wojny: część IV – Nowa nadzieja[26][4].

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Przekłady literatury[edytuj | edytuj kod]

Przekłady komiksów[edytuj | edytuj kod]

  • We pogōni za duchym (W pogoni za duchem), Adam Fyda, Tomasz Kontny, Rafał Nocoń, Towarzystwo Sportowe Iron Man, 2021[33]
  • Paneuropa. Solidarni ze Ukrajinōm (Paneuropa. Solidarni z Ukrainą), praca zbiorowa, Komisja Europejska, 2023[34]
  • Helyna Wiktoryjŏ. Tōm 1. Szlajfki (Helena Wiktoria. Tom 1. Szlajfki), Katarzyna Witerscheim, Artkorekt, 2024[35]

Przekłady filmów[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Grzegorz Kulik: CV Kandydatów na radnych. [w:] Bytomski.pl [on-line]. 2012-08-30. [dostęp 2019-07-03].
  2. a b c d e f g Mike Urbaniak: Coraz częściej zamiast "telefon komórkowy" na Śląsku można usłyszeć "mobilniok". [w:] gazeta.pl Weekend [on-line]. Agora SA, circa 2018. [dostęp 2019-07-03].
  3. a b c d "Godniŏ pieśń" Charles Dickens [nota o autorze]. [w:] hanysek.pl [on-line]. [dostęp 2019-07-03]. (śl.).
  4. a b c d e f g Grzegorz Kulik – Patriotycznie Zakręceni – edycja śląska. [w:] naszemiasto.pl Katowice [on-line]. Polska Press, circa 2013. [dostęp 2019-07-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-03)].
  5. a b Ślonski suchar na dzisiej: Poznajcie autorów HITY INTERNETU to ich pomysł. dziennikzachodni.pl, 2013-05-31. [dostęp 2024-05-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-10-13)].
  6. Zbigniew Rokita: Polski jest dialektem śląskiego. dwutygodnik.com, 2020-12. [dostęp 2024-05-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-04)]. (pol.).
  7. a b Dariusz Kortko, Ewa Niewiadomska: Bilbo Bojtelok walczy w pancermantlu. Ale dlaczego trolle w śląskim "Hobicie" godajom po polsku?. wyborcza.pl, 2023-05-08. [dostęp 2024-05-21]. (pol.).
  8. Grzegorz Kulik, „Jak ich słyszam rzůńdźić, robi mi se mjyło. To rzecz naszich ojcůw. Aż mi sercy bjyło”. Ekspresja mowy śląskiej w formie pisanej w latach 1804–2022 na terenie Górnego Śląska [online], apd.us.edu.pl, 8 lipca 2022 [dostęp 2024-05-22].
  9. a b c d Wyszukiwanie Kulik, Grzegorz (1983- ). [w:] NUKAT [on-line]. Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie. [dostęp 2019-07-03].
  10. a b Olga Krzyżyk: W Nakle Śląskim wręczono nagrody „Górnośląski Tacyt” im. księdza Augustyna Weltzla za rok 2018. [w:] Dziennik Zachodni [on-line]. 2019-05-31. [dostęp 2019-06-02].
  11. a b Marcin Musiał: Poznaliśmy laureatów prestiżowej nagrody Górnośląskiego Tacyta!. [w:] Wachtyrz.eu [on-line]. 2019-05-31. [dostęp 2019-06-02].
  12. a b Kajś. Gyszichta ô Gōrnym Ślōnsku [Edycyjŏ ślōnskŏ] [online], Wydawnictwo Czarne [dostęp 2022-10-09].
  13. a b Zbigniew Rokita laureatem Literackiej Nagrody Nike. polityka.pl. [dostęp 2024-05-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-03)].
  14. Rada Ślōnskigo Jynzyka wybrała władze. radaslonskigojynzyka.org. [dostęp 2024-05-20]. (pol.).
  15. a b c d e f g h i Grzegorz Kulik: O mnie. [w:] Fizymatynta [on-line]. [dostęp 2019-07-03].
  16. Grzegorz Kulik: Grzegorz Kulik: Byzuch z Efu. Ze ślōnskim jynzykym niy ma tak ajnfach, ale sōm my blisko, żeby było lepij. slazag.pl, 2024-03-08. [dostęp 2024-05-20]. (śl.).
  17. a b Anna Malinowska: "Pulp Fiction" po śląsku. Bilety rozeszły się błyskawicznie. wyborcza.pl, 2020-01-17. [dostęp 2024-05-20]. (pol.).
  18. a b Katarzyna Pachelska: "Hasta la vista, bajtel!". Kino Kosmos w Katowicach pokaże "Terminatora 2" ze śląskim dubbingiem na żywo. slazag.pl, 2023-07-20. [dostęp 2024-05-20]. (pol.).
  19. a b Arkadiusz Szymczak: Język śląski czy Tom Cruise? Kto wyprzedaje pełne sale kinowe? "Top Gun" po naszymu w kinie Światowid. slazag.pl, 2024-04-24. [dostęp 2024-05-20]. (pol.).
  20. a b c d "Mały Princ", czyli dobrze znany bohater po śląsku. Tłumacz "trocha się boł".... [w:] dziennik.pl [on-line]. Infor Biznes Sp z o.o., 2018-11-26. [dostęp 2019-07-03].
  21. Michał Jośko: Tłumaczył na śląski "Pulp Fiction" i Twardocha. Nam mówi, jak politycy lekceważą tradycje lokalne. natemat.pl, 2020-07-05. [dostęp 2024-05-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-23)]. (pol.).
  22. Grzegorz Kulik: Silling. grzegorzkulik.pl. [dostęp 2024-05-20]. (pol.).
  23. a b Stypendia w dziedzinie kultury - 2018. slaskie.pl. [dostęp 2024-05-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-06-28)].
  24. Mateusz Kołodziejski: "Gdybyśmy mieli zrobić Wiedźmina po śląsku, to byłbym wniebowzięty" - wywiad z autorem śląskiej wersji językowej Euro Truck Simulator 2. gram.pl, 2012-10-23. [dostęp 2024-05-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-01)]. (pol.).
  25. ww: Czy da się zarobić na koszulkach po śląsku?. [w:] rybnik.com.pl [on-line]. 2012-09-07. [dostęp 2019-07-03].
  26. a b Star Wars. [w:] Fizymatynta [on-line]. [dostęp 2019-07-03].
  27. Niedźwiodek Puch [online], Media Rodzina [dostęp 2023-01-17].
  28. Przigody ôd Alicyje we Kraju Dziwōw [online], grzegorzkulik.pl [dostęp 2020-12-24].
  29. Pokora. Edycyjŏ ślōnskŏ [online], Wydawnictwo Literackie [dostęp 2022-10-09].
  30. Audioteka, Uszwock. Edycyjŏ ślōnskŏ - Przemysław Lis-Markiewicz (audiobook) [online], Audioteka.pl [dostęp 2023-01-17] (pol.).
  31. Hobit, abo tam i nazŏd - J. R. R. Tolkien [online], SILESIA PROGRESS - Śląski sklep i wydawnictwo [dostęp 2023-02-08] (pol.).
  32. Waldemar Cichoń: Bōmbōn, ty rojbrze. Tychy: Wydawnictwo Żwakowskie, 2023, s. 4. ISBN 978-83-66243-48-4.
  33. Adam Fyda, Tomasz Kontny, Rafał Nocoń: We pogōni za duchym. Gogolin: Towarzystwo Sportowe Iron Man, 2021, s. 4. ISBN 978-83-65558-47-3.
  34. Paneuropa. Solidarni ze Ukrajinōm. Warszawa: Komisja Europejska, 2023, s. 2. ISBN 978-92-68-07109-0.
  35. Katarzyna Witerscheim: Helyna Wiktoryjŏ. Tōm 1. Szlajfki. Warszawa: Artkorekt, 2024, s. 5. ISBN 978-83-961410-3-3.