Eugeniusz Kazimirowski

Eugeniusz Kazimirowski
Ilustracja
Eugeniusz Kazimirowski (1933)
Imię i nazwisko

Eugeniusz Marcin Kazimirowski

Data i miejsce urodzenia

11 listopada 1873
Wygnanka

Data i miejsce śmierci

23 września 1939
Białystok

Narodowość

polska

Alma Mater

Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie

Dziedzina sztuki

malarstwo

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi

Eugeniusz Marcin Kazimirowski (ur. 11 listopada 1873 w Wygnance, zm. 23 września 1939 w Białymstoku[1]) – polski malarz, twórca pierwszego obrazu Jezusa Miłosiernego[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Augusta i Marii z Kossakowskich. W latach 1892–1897 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Od 18 maja 1897 kształcił się w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium u Johanna Caspara Hertericha. Później odbył podróże artystyczne po Francji i Włoszech. Był członkiem Polskich Drużyn Strzeleckich w Czortkowie i POW w Wilnie[3].

Obraz Eugeniusza Kazimirowskiego Jezus miłosierny, 1934
Autoportret, 1915
Grób Eugeniusza Kazimirowskiego – cmentarz Farny w Białymstoku, kw. 31

Do 1914 mieszkał w Krakowie. Często wyjeżdżał, podejmując się prac zarobkowych, m.in. w Wilnie i Lwowie. Letnie miesiące spędzał w wiejskich posiadłościach u przyjaciół na Ukrainie i Wileńszczyźnie, malując pejzaże i portrety. Od 1915 był wieloletnim nauczycielem seminarium nauczycielskiego w Wilnie i dekoratorem teatralnym w Teatrze Wielkim i Teatrze Polskim tamże[4]. Należał do Wileńskiego Towarzystwa Artystów Plastyków.

Był bardzo aktywny twórczo. Ze szczególnym upodobaniem malował portrety i pejzaże, obrazy religijne i kościelne polichromie, ale też zatrudniał się jako dekorator teatralny. Dużą popularnością cieszyły się jego widoki Wilna. Był też działaczem Wileńskiego Towarzystwa Krajoznawczego, które miało siedzibę w klasztornym skrzydle kościoła św. Michała. Pracownia i niewielkie mieszkanie artysty mieściły się przy ul. Rossy 6 (obecnie ul. Rasų 4A). Drugą część budynku zajmował ksiądz Michał Sopoćko, spowiednik siostry Faustyny, która od 1933 przebywała w Zgromadzeniu Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia na Antokolu.

W 1934 w jego pracowni powstał pierwszy obraz Jezusa Miłosiernego Jezu ufam Tobie. Ksiądz Sopoćko poprosił artystę o pomoc w malarskim zrealizowaniu widzeń Faustyny[5][6][7].

Od 1936 mieszkał w Białymstoku. W grudniu 1937 wziął udział w wystawie zbiorowej plastyków białostockich zorganizowanej w Publicznej Szkole Dokształcającej Zawodowej, na której wystawił 85 prac: pejzaży, pasteli i kompozycji religijnych. 21 marca 1939 został prezesem Zarządu Oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w Białymstoku[8]. Pełnił też funkcję dyrektora Związku Propagandy Turystycznej[3].

Zgodnie z zapisem w kościelnej księdze zgonów parafii farnej w Białymstoku, zmarł 23 września 1939 z powodu zapalenia płuc[9][a]. Został pochowany dwa dni później – 25 września 1939 – na cmentarzu parafialnym w centralnej części nekropolii[9].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Jest postrzegany jako przedstawiciel konserwatywnej szkoły malarstwa. Ukazywał sztukę „starą, bardzo staranną w rysunku i bardzo ostrożną w kolorze”. W jego obrazach „odbijały się czasy przedimpresjonistyczne”, m.in. w dziele namalowanym w połowie 1937, przedstawiającym widok na wieżę białostockiej fary. Pierwotnie nosiło tytuł: Lato, który został zmieniony na Werandę w pałacu Branickich. Obraz trafił do zbiorów prezydenta Białegostoku Seweryna Nowakowskiego[10].

Prace białostockie artysty zaginęły po jego śmierci w 1939. Dorobek malarski pozostawiony w Krakowie i Lwowie zaginął w czasie II wojny światowej. Zachowało się tylko kilka obrazów z okresu wileńskiego.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Uwaga[edytuj | edytuj kod]

  1. Istnieją niczym niepotwierdzone pogłoski, że Eugeniusz Kazimirowski jakoby zakończył życie śmiercią samobójczą[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Biografia, Altius
  2. Zbigniew Łaszcz, Msza św. w intencji E. Kazimirowskiego - twórcy obrazu Jezusa Miłosiernego [online], 19 września 2022 [dostęp 2022-10-13].
  3. a b c Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 135. [dostęp 2021-07-30].
  4. faustyna.eu: Malarz Marcin Eugeniusz Kazimirowski. [dostęp 2012-09-30]. (pol.).
  5. Wilnoteka, Wystawa „Eugeniusz Kazimirowski – Wilno-Białystok” [online].
  6. gloria.tv: Obraz „Jezus Miłosierny” Eugeniusza Kazimirowskiego. [dostęp 2012-09-30]. (pol.).
  7. Catherine Odell: Faustina: The Apostle of Divine Mercy. Huntington, Ind. : Our Sunday Visitor, Inc., 1998, s. 86. ISBN 0-87973-923-1.
  8. Leonard Drożdżewicz, Odkrywając Eugeniusza Kazimirowskiego, „Znad Wilii”, nr 4(96), 2023, s. 51-52 (pol.).
  9. a b c Czy Eugeniusz Kazimirowski, który namalował obraz Jezusa Miłosiernego, rzeczywiście popełnił samobójstwo?, Biskup Henryk Ciereszko, biskup pomocniczy archidiecezji białostockiej, biograf bł. ks. Michała Sopoćki w rozmowie z Grzegorzem Górnym, wpolityce.pl
  10. Redakcja, Eugeniusz Kazimirowski. Znany malarz i krajoznawca [online], Kurier Poranny, 20 lipca 2014 [dostęp 2023-11-30] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]