Cmentarz w Nowej Rudzie
 Pomnik 186(7) górników poległych 10.05.1941 r. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres | ul. Cmentarna |
| Typ cmentarza | komunalny |
| Stan cmentarza | czynny |
| Data otwarcia | XVIII w. |
Położenie na mapie Nowej Rudy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |
 50°34′45,17″N 16°30′05,25″E/50,579214 16,501458 | |
Cmentarz w Nowej Rudzie – cmentarz komunalny w Nowej Rudzie.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Utworzenie cmentarza na wzgórzu (niem. Haumberg związane było z powstaniem parafii katolickiej w dolnej części miasta. W XVIII w. cmentarz był obszarowo mały i znajdowała się na nim kostnica. Jego rola zwiększyła się od 1818 r., kiedy zakazano pochówku w rejonie zamku Stillfriedów. Od tego roku mógł też pełnić symultanicznie funkcję cmentarza dla protestantów. Na cmentarzu znajduje się kaplica a w budynku bramnym ze sklepionym wnętrzem rzeźba Piety. Do ciekawszych obiektów należą: pomnik 186(7)[1] górników, którzy zginęli 10 maja 1941 r., pomnik 13 ofiar zajść z 1923 r., obelisk poświęcony ofiarom w wojny prusko-austriackiej w 1866 r., obelisk poświęcony żołnierzom poległym w czasie I wojny światowej, grobowce rodzin Rose i Nave postawione według projektów prof. Ernsta Segera z 1908 r., neogotycka kaplica cmentarna.
Pochowani, m.in.[edytuj | edytuj kod]
- Michał Białowąs (1894-1965) – ks. dr, dziekan w Nowej Rudzie
- Władysław Brzozowski (1895-1990)[2] – ppłk
- Zdzisław Henryk Czerw (1941-2004) - naczelnik Nowej Rudy
- Helena Grzegorczyk (1918–1985) – Sprawiedliwa wśród Narodów Świata
- Władysław Grzegorczyk (1905–1981) – Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
- Józef Haak (1961-2012) - ks. dr, prałat
- Beata Jaroszewska-Szczendzina (1969-2012) - poetka, nauczycielka
- Zygmunt Krukowski (1951-2013) – poeta
- Jerzy Lamorski (1950-2012) – muzyk
- Elżbieta Lachowska (1896-1971) – ppor. rezerwy
- Kazimierz Lachowski (1899-1992) – uczestnik wojen 1918-20, 1939
- Bolesław Lachowski (1923-1943) – zginął w walce z okupantem
- Henryk Opała (1922-2012) – ppor., więzień straflagru
- Zdzisław Ostapiuk (1928-1992) – ks. prałat, dziekan w Nowej Rudzie
- Bolesław Sinicki (1896-1967) – górnik, poseł na Sejm PRL
- Jadwiga Zofia Szostakiewicz (1894–1970) – Sprawiedliwa wśród Narodów Świata
- Janina Teresa Szostakiewicz (1925–2004) – Sprawiedliwa wśród Narodów Świata
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dodatkową ofiarą był jeniec angielski, pracujący przymusowo w kopalni. Władzom hitlerowskim zależało na ukryciu śmierci Anglika, stąd 186 ofiar.
- ↑ Władysław Brzozowski. nowaruda.artlookgallery.com. [dostęp 2017-02-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-08)].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Góry Sowie, Wzgórza Włodzickie, T. 11, pod red. Marka Staffy, Wrocław: Wyd. I-BiS 1995, ISBN 83-85773-12-6, s. 281
- Behan Andrzej, Nowa Ruda: przewodnik historyczno-turystyczny, Wydawnictwo Maria, Nowa Ruda 2006, ss. 90-92, ISBN 83-60478-08-2, ss. 194-199
- Nowa Ruda przewodnik, zespół redakcyjny, FOZN, Nowa Ruda 2006, s. 100.