Canna (wyspa)
 | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Kraj | |
| Akwen | |
| Archipelag | |
| Powierzchnia | 46 km² |
| Najwyższy punkt | Càrn a' Ghaill 210 m n.p.m. |
Położenie na mapie Highland  | |
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii  | |
Położenie na mapie Szkocji  | |
 57°03′28,44″N 6°32′44,30″W/57,057900 -6,545639 | |
 | |
Canna (gael. Canaigh; Eilean Chanaigh) – wyspa w archipelagu Hebrydy Wewnętrzne, położona na zachodnim wybrzeżu Wielkiej Brytanii, należąca do Szkocji. Jest własnością National Trust for Scotland.
Opis[edytuj | edytuj kod]
Canna jest najbardziej wysuniętą na zachód wyspą Small Isles, leży na północny zachód od Rùm, pomiędzy Skye i South Uist. Ma 7 km (4,3 mil) długości i 1,5 km (0,9 mil) szerokości. Rozciąga się na powierzchni 1314 ha (3247 akrów). Geologicznie jest to platforma lawowa składająca się z terasowej trzeciorzędowej skały bazaltowej. Ma żyzną glebę i wznosi się na 210 m (690 stóp) w Carn a’Ghaill. Na wyspie znajduje się ponad 1000 obiektów archeologicznych, których najwcześniejsze zapisy historyczne związane są ze Świętym Kolumbą, któremu poświęcono klasztor na wyspie[1][2].
We wschodniej części znajdują się ruiny zamku, który stanowił więzienie dla kobiety, którą mąż podejrzewał o niewierność. Na północy wyspy pod urwistymi klifami znajduje się Uaigh Righ Lochlainn – grób króla Norwegii[3]. A’ Chill, położona na północny zachód od portu Canna, była główną osadą wyspy do 1851 roku. W 1881 r. populacja ludności na wyspie wynosiła 57 osób. W tym samym roku MacNeil sprzedał wyspę Robertowi Thomowi, właścicielowi statku z Glasgow[3]. W 1938 roku wyspę kupił John Lorne Campbell (1906–1996), szkocki historyk i pisarz. W 1981 r. przekazał prawa własności National Trust for Scotland wraz z archiwami zgromadzonymi w Canna House, dotyczącymi szkockich pieśni i poezji gaelickiej, wiele zdjęć historycznych, rękopisów i nagrań. Campbell mieszkał w Canna House, jednym z dwóch dużych domów na wyspie, do swojej śmierci. Jego żona Margaret Fay Shaw, amerykańska muzyk, mieszkała tam aż do śmierci w 2004 roku[1].
Populacja[edytuj | edytuj kod]
Liczba ludności wyspy w 1821 r. wynosiła 436, w XVIII w. spadła o około połowę do 230. W 1861 r. wyspę zamieszkiwało 127 osób, w 1971 jedynie 24. w 1981 było 11 mieszkańców i zaledwie 6 w 2001 roku[1].
W celu zahamowania tego spadku, NTS odnowił domki do wynajęcia i ogłosił zapotrzebowanie na wykwalifikowanych ludzi, którzy mogliby zamieszkać na wyspie. Sukces był ograniczony, w 2011 r. odnotowano 12 mieszkańców, a w 2017 populacja wynosiła 15[1][4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Canna. Gazetteer for Scotland. [dostęp 2020-06-06]. (ang.).
- ↑ The Small Isles: Rum, Eigg, Muck, Canna. The Internet Guide to Scotland. [dostęp 2020-06-06]. (ang.).
- ↑ a b Isle of Canna – Small Isles. Scotlandinfo.eu. [dostęp 2020-06-06]. (ang.).
- ↑ Mike Wade: National Trust gives island of Canna’s 15 residents control of their own destiny. The Times. [dostęp 2020-06-06]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Banks, Noel, Six Inner Hebrides. Newton Abbott: David & Charles. 1977
- Campell, John Lorne, Canna, the Story of a Hebridean Island. Edinburgh: Canongate. 1984
- Shaw, Margaret Fay, From the Alleghenies to the Hebrides. Edinburgh: Canongate. 1999
- Rixson, Dennis, The Small Isles: Canna, Rum, Eigg and Muck. Edinburgh: Birlinn. 2001
- Haswell-Smith, Hamish, The Scottish Islands. Edinburgh: Canongate. 2004
- Perman, Ray, The Man Who Gave Away His Island. Edinburgh: Birlinn. 2010