CW-IV
 | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Konstruktor | |
| Typ | szybowiec |
| Konstrukcja | górnopłat o konstrukcji drewnianej |
| Załoga | 2 |
| Historia | |
| Data oblotu | 1930 |
| Lata produkcji | 1930 |
| Dane techniczne | |
| Wymiary | |
| Rozpiętość | 18,00 m |
| Długość | 8,30 m |
| Wysokość | 1,93 m |
| Powierzchnia nośna | 26,90 m² |
| Masa | |
| Własna | 218 kg |
| Użyteczna | 150 kg (75 kg)[1] |
| Startowa | 368 kg (293 kg) |
| Osiągi | |
| Prędkość minimalna | 48,5 km/h (43,5 km/h) |
| Prędkość min. opadania | 0,8 m/s (0,7 m/s) |
| Doskonałość maks. | 20,9 |
| Współczynnik obciążenia konstrukcji | 13,7 kg/m² (10,9 kg/m²) |
| Dane operacyjne | |
| Użytkownicy | |
| Polska | |
| Rzuty | |
 | |
CW-IV – polski dwumiejscowy szybowiec wyczynowy z okresu międzywojennego, pierwszy tego typu w Polsce.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1930 roku Wacław Czerwiński opracował konstrukcję pierwszego szybowca wyczynowego. Szybowiec otrzymał oznaczenie CW-IV. Jego prototyp został zbudowany w Warsztatach Szybowcowych Związku Awiatycznego Studentów Politechniki Lwowskiej. Całkowity koszt zbudowania prototypu wynosił 11 tys. zł[2]. Prototyp został następnie przewieziony do Poznania, gdzie został oblatany przez Szczepana Grzeszczyka, będąc holowany przez samochód. W lipcu 1930 roku szybowiec został zaprezentowany podczas Międzynarodowej Wystawy Komunikacji i Turystyki w Poznaniu[3].
Pod koniec października 1930 roku w ramach IV Wyprawy Szybowcowej ZASPL do Bezmiechowej przewieziono go na lądowisko w Bezmiechowie, gdzie zaczęto na nim wykonywać loty szybowe. W czasie tej wyprawy S. Grzeszczyk ustanowił na nim dwa rekordy Polski – w długotrwałości lotu szybowca jednoosobowego (2 godz. 30 min.) i szybowca dwuosobowego (1 godz. 2 min.). Na tym szybowcu uzyskano pierwsze w Polsce kategorie A pilotów szybowcowych, byli to: Bolesław Łopatniuk, Piotr Mynarski, Niedźwierski, Jerzy Dąbrowski. W czasie tej wyprawy kategorię B uzyskali również Wanda Olszewska i Kazimierz Chorzeniewski[3].
Po zakończeniu sezonu szybowcowego w 1930 roku został przewieziony do warsztatów we Lwowie, gdzie przeszedł w 1931 roku remont oraz był pokazywany na wystawie Targi Wschodnie we Lwowie. Po czym został przewieziony na lądowisko w Bezmiechowej, gdzie wykonywano na nim loty. W 1934 roku ustanowiono na nim dwa kolejne rekordy długotrwałości lotu dla szybowca dwumiejscowego: 19 czerwca – 4 godz. 33 min., 5 października – 9 godz. 7 min. W tym też roku – 17 października – został rozbity w czasie lotu T. Mikulskiego i Marii Younga. Uszkodzenie były na tyle duże, że został on skasowany.
Użycie w lotnictwie[edytuj | edytuj kod]
Szybowiec CW-IV był użytkowany w latach 1930–1934 w szkole szybowcowej w Bezmiechowej, do lotów szkoleniowych i wyczynowych, w czasie których ustanowiono rekordy Polski. Został skasowany w 1934 roku.
Konstrukcja[edytuj | edytuj kod]
Dwuosobowy szybowiec wyczynowy w układzie wolnonośnego górnopłata o konstrukcji drewnianej.
Kadłub konstrukcji półskorupowej o przekroju owalnym kryty sklejką. Nos kadłuba kryty blachą aluminiową. Kabina dwumiejscowa z miejscami w układzie tandem. Pierwsze miejsce było wyposażone w przyrządy sterownicze i było przewidziane dla pilota. Bezpośrednio pod skrzydłem, w zakrytej kabinie znajdował się fotel pasażera, wejście do niego znajdowało się z lewej strony kadłuba. Miało ono także okna z boku kadłuba.
Płat o obrysie prostokątno-trapezowym, trójdzielny, dwudźwigarowy, nosek i końcówki płata kryte sklejką, w pozostałej części płótnem. Wyposażone w lotki sterowane linkowo[3].
Stateczniki kryte sklejką a stery płótnem. Napęd sterów linkowy.
Podwozie w postaci płozy amortyzowanej trzema gumowymi wałkami[4] i metalowej płozy ogonowej. Płoza ogonowa amortyzowana piłką tenisową. Do startu używano specjalnego wózka, który po starcie pozostawał na polu startowym.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ W nawiasie dane dla jednoosobowej załogi.
- ↑ Źródło: „Skrzydlata Polska” luty/marzec 1931, s. 48.
- ↑ a b c Skrzydlata Polska 1956 ↓, s. 10.
- ↑ Źródło: „Skrzydlata Polska” październik 1930, s. 22.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Andrzej Glass: Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939. Warszawa: Wydawnictwo Łączności i Komunikacji, 1976, s. 382–383.
- Zbigniew Gryglicki. Szybowiec CW-IV. „Skrzydlata Polska”. 47/1956, 16 listopada 1956. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.