Biblioteka Narodowa Azerbejdżanu im. M.F. Akhundzade

Biblioteka Narodowa Azerbejdżanu im. M.F. Akhundzade
Azerbaycan Milli Kitabxanası
Państwo

 Azerbejdżan

Miejscowość

Baku

Położenie na mapie Azerbejdżanu
Mapa konturowa Azerbejdżanu, po prawej znajduje się punkt z opisem „Biblioteka Narodowa Azerbejdżanu im. M.F. Akhundzade”
Ziemia40°22′27″N 49°50′45″E/40,374167 49,845833
Strona internetowa

Biblioteka Narodowa Azerbejdżanu imienia M.F. Akhundzade[1] (azer. Azerbaycan Milli Kitabxanası) – biblioteka narodowa, największa biblioteka w Azerbejdżanie, jedna z najbardziej znanych i największych bibliotek na Kaukazie.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Biblioteka została założona w 1922 roku. Jej otwarcie miało miejsce 23 maja 1923 roku. W 1928 roku biblioteka miała 6 oddziałów: wschodni, rosyjski, zachodnioeuropejski zbiorów specjalnych i biuro usług i bibliografii. W 1927 roku otwarto czytelnię. W 1939 roku biblioteka została nazwana na cześć azerbejdżańskiego myśliciela, dramaturga i wydawcy M.F. Axundova (Axundzadə)[2]. W 1999 roku rozpoczęto komputeryzację biblioteki. W 2003 roku zakupiono system VTLS[2]. Od marca 2006 roku można korzystać ze zdalnego dostępu do katalogu elektronicznego[3]. Decyzją Gabinetu Ministrów 15 kwietnia 2004 roku otrzymała status biblioteki narodowej[4].

Zbiory[edytuj | edytuj kod]

W momencie powstania bibliotece przekazano 5 tysięcy woluminów ze zbiorów dwóch miejscowych towarzystw w tym z bakijskiego oddziału Carskiego Rosyjskiego Towarzystwa Technicznego. W 1928 roku zbiory biblioteki liczyły już 300 tysięcy woluminów[5]. W 1927 roku otwarto pierwszą czytelnię[2]. W okresie Azerbejdżańskej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej biblioteka miała prawo do egzemplarza obowiązkowego wydawnictw z całego ZSRR otrzymując rocznie około 110 tysięcy woluminów. Wymiana książek z zagranicznymi bibliotekami była utrudniona. Dopiero w 1962 roku biblioteka otrzymała prawo do nawiązania stosunków z Biblioteką Narodowa Francji, ale książki do wysłania musiały być przejrzane i zatwierdzone przez KGB[6].

Zgodnie z obowiązującymi ustawami Biblioteka Narodowa powinna otrzymać 4 egzemplarze obowiązkowe książek oraz 2 egzemplarze gazet i czasopism publikowanych na terenie całego kraju. Ponieważ niektórzy wydawcy nie wywiązywali się z tego obowiązku 20 października 2015 roku zostało wydane rozporządzenie zmieniające zapisy w Kodeksie administracyjnym podpisane przez prezydenta İlhama Əliyeva. Wyznaczono w nim kary za nie wywiązywanie się z obowiązku przesłania egzemplarza do Biblioteki Narodowej[4].

W 2016 roku zbiory biblioteki liczyły 4 580 862 woluminów, w tym 2 375 907 książek i broszur[4].

Budynek[edytuj | edytuj kod]

Początkowo biblioteka mieściła się w kilku pomieszczeniach w gmachu Azerbejdżańskiej Akademii Nauk. Dopiero w 1961 roku przeniosła się do własnego budynku[5], którego projekt przygotował Mikayıl Useynov[7]. W krużgankach w momencie otwarcia ustawiono 9 posągów: Nizami Gandżawiego, Szoty Rustaweliego, Puszkina, Mahsati, Mendelejewa, Hasana bey Zardabiego, Maksima Gorkiego, Üzeyira Hacıbəyova, Səməda Vurğuna. Po odzyskaniun niepodległości dodano 6 posągów na których znaleźli się: Bülbül (muzykolog), Niyazi, Rasul Rza, Mirzə Ələkbər Zeynalabdin (poeta), Əcəmi ibn Əbubəkr Naxçıvani (architekt) i Sultan Muhammad[8]. W 2020 roku Ministerstwo Kultury ogłosiło przetarg na kapitalny remont budynku biblioteki, którego koszt wyniesie ponad 433 miliony manatów[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Umowa o współpracy między Biblioteką Narodową Polski oraz Biblioteką Narodową Azerbejdżanu imienia M.F. Akhundzade
  2. a b c National Library [online], anl.az [dostęp 2022-01-17].
  3. Nazirlik: «Azərbaycanda 8 milyon kitab elektronlaşdırılıb» [online], Azadlıq Radiosu, 30 sierpnia 2014 [dostęp 2022-01-17] (azer.).
  4. a b c About the activities of Azerbaijan National Library in 2016 [online], 2016 [dostęp 2022-01-16].
  5. a b Milli Kitabxana milli mədəniyyət xəzinəsidir [online], anl.az [dostęp 2022-01-17].
  6. 8.2 Meet Me at the Akhundov: Baku's Biggest Library Still Draws a Crowd - Leyla Gafurova, Director [online], azer.com [dostęp 2022-01-17].
  7. Milli Kitabxana 90 yaşını qeyd etdi [online], Azadlıq Radiosu [dostęp 2022-01-17] (azer.).
  8. Milli Kitabxananın (adları yazılmayan) heykəlləri | SENET.AZ [online], senet.az [dostęp 2022-01-17].
  9. Milli Kitabxanada əsaslı təmir işləri aparılacaq [online], Milli Kitabxanada əsaslı təmir işləri aparılacaq [dostęp 2022-01-17] (tur.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]