Białystok Fabryczny

Białystok Fabryczny

Infastruktura pasażerska na peronie pierwszym
Państwo	Polska
Miejscowość	Białystok
Lokalizacja	Wygoda
Zarządca	PKP Polskie Linie Kolejowe SA, Cargotor
Data otwarcia	5 grudnia 1886, 2 lipca 2016 (wznowienie ruchu pasażerskiego)
Poprzednie nazwy	Bialystok Industriebahnhof, Białystok II Towarowy, Białystok Towarowy, Bialystok Ostbahnhof, Białystok Poleski
Rodzaj	Stacja
Dane techniczne
Liczba peronów	2
Liczba krawędzi peronowych	3
Kasy
Linie kolejowe
37 Białystok – Zubki Białostockie
Położenie na mapie Białegostoku Białystok Fabryczny
Położenie na mapie Polski Białystok Fabryczny
Położenie na mapie województwa podlaskiego Białystok Fabryczny
53°08′25″N 23°11′02″E/53,140278 23,183889
Multimedia w Wikimedia Commons

Białystok Fabryczny – stacja kolejowa, przy ulicy Romualda Traugutta na osiedlu Wygoda w Białymstoku w województwie podlaskim w Polsce.

Ruch pasażerski[edytuj | edytuj kod]

Pod względem rozmiarów układu torowego drugi co do wielkości punkt eksploatacyjny w Białymstoku. Stacja położona jest na historycznej linii Białystok – Zubki Białostockie – Baranowicze, będącej częścią tzw. kolei poleskich^[3]. Od chwili zawieszenia połączeń pasażerskich w roku 2000 pełniła funkcje w ruchu towarowym. Pociągi obsługują m.in. stacyjną bocznicę spółki Cargotor Białystok Wygoda^[4] oraz bocznicę Elektrociepłowni Białystok. W międzyczasie okazjonalnie uruchamiane były pasażerskie, m.in. pociągi specjalne w ramach finałów Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy w latach 2011–2016^[5].

Do 29 maja 2014 roku stacja była obsługiwana przez dwa posterunku ruchu, BF i BF1, za pomocą sygnalizacji kształtowej, urządzeń scentralizowanych i kluczowych ręcznych. Na stacji znajdują się dwa perony oraz nieczynny i wygrodzony budynek dworca z roku 1985^[6] (obecnym właścicielem jest Polski Związek Wędkarski^[7]); obok stoi biurowiec „Dom wędkarza”^[8][9], oddany do użytku 25 czerwca 2019 roku^[10].

W stacji znajdują się dwa wiadukty kolejowe – nad ulicą Wasilkowską oraz nad ulicą Piastowską, a także jeden przejazd kolejowo-drogowy w ciągu ulicy Zacisze, na którym kierowanie ruchem drogowym wykonywane jest przez pracownika przewoźnika kolejowego. Dojście do peronów oraz pomiędzy ulicami Romualda Traugutta i Towarową zapewnia stalowa kładka, jednak zejście na peron drugi jest zamknięte z powodu wyłączenia z eksploatacji peronu. W stacji znajduje się również betonowy przepust z roku 1952 na cieku Dolistówka.

Od lipca 2018 roku na stacji składowane są nowe podkłady strunobetonowe, które zostaną wbudowane na remontowanych liniach kolejowych w województwie podlaskim^[11].

Bocznice stacyjne[edytuj | edytuj kod]

Na stacji prowadzony był znaczny ruch towarowy, istniało kilka bocznic zakładowych. W roku 2020 czynne były dwie.

Czynne[edytuj | edytuj kod]

• Bocznica Cargotor Białystok Wygoda;
• Bocznica EC II.

Nieczynne[edytuj | edytuj kod]

• JW 3215;
• „Uchwyty” (rozebrana);
• Gazownia Białystok;
• Huta Szkła.

Bocznica szlakowa[edytuj | edytuj kod]

W km 6,513 linii urządzona jest bocznica szlakowa Białystok Fabryczna IKAJ (obecnie nieczynna), będąca częścią większego kompleksu bocznic^[12].

Plany reaktywacji w 2009[edytuj | edytuj kod]

Od 13 grudnia 2009 na odcinku Białystok – Białystok Fabryczny Polregio planowały wznowienie ruchu pasażerskiego (do Szepietowa i Czeremchy), jednak nie zostało to zrealizowane, gdyż Podlaski Urząd Marszałkowski nie wsparł pomysłu finansowo^[13]. W ramach przygotowań do wznowienia ruchu częściowo została wyremontowana nawierzchnia peronu pierwszego^[14][15].

Ruch pasażerski w dniu 22 września 2014[edytuj | edytuj kod]

22 września 2014 roku Stowarzyszenie Sympatyków Kolejnictwa „Kolejowe Podlasie” w ramach projektu „Podlaska kolej na tak – społeczna strona kolei” uruchomiło kilkanaście bezpłatnych pociągów regio w relacji Białystok Fabryczny – Białystok – Białystok Starosielce – Białystok Bacieczki^[16][17]. Połączenia były wykonywane przez Polregio^[18] jednym spalinowym zespołem trakcyjnym – SA108-009.

• 
  SA108-009 jako pociąg do stacji Białystok Bacieczki.
• 
  SA108-009 po pierwszym przyjeździe na stację Białystok Fabryczny w dniu 22 września 2014 roku.
• 
  Rozkład jazdy pociągów pasażerskich w dniu 22 września 2014 roku na terenie Białegostoku.

Reaktywacja 2 lipca 2016 i lata kolejne[edytuj | edytuj kod]

Ponownie otwarcie dla ruchu pasażerskiego nastąpiło 2 lipca 2016 roku, kiedy reaktywowano połączenia Białystok-Waliły. Pociągi kursują w okresie od wiosny do późnej jesieni, począwszy od lipca 2016 roku^[19] w soboty i niedziele. W pewnych okresach pociągi kursują codziennie.

Przed ponownym uruchomieniem ruchu pasażerskiego pod koniec czerwca 2016 roku uzupełniono wskaźniki, pojawiła się nowa tablica z nazwą punktu eksploatacyjnego, rozkładem jazdy oraz danymi handlowymi przewoźnika. W roku 2018 PKP PLK SA ustawiły gablotę informacyjną oraz wiatę dla podróżnych.

Stacja objęta jest ofertą taryfową „Bilet miejski”^[20].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

• 
  Stacja w lipcu 1992 roku.
• 
  Tablica z nazwą stacji ustawiona w czerwcu 2016 roku.
• 
  Pociąg POL REGIO 1026/11052 Waliły-Białystok stoi na torze dwunastym przy peronie pierwszym.
• 
  Widok na peron pierwszy. Zdjęcie z sierpnia 2017 roku.
• 
  Rozkład jazdy obowiązujący od 11 czerwca 2017 do 22 października 2017
• 
  Widok na peron pierwszy z kładki (październik 2018 r.)

Otoczenie[edytuj | edytuj kod]

Bezpośrednio za stacją, 9 marca 1989 roku doszło do katastrofy kolejowej, w której wykoleił się pociąg przewożący ciekły chlor. W miejscu wypadku ustawiony jest pomnik.

 Osobny artykuł: Katastrofa kolejowa w Białymstoku (1989).

Na przełomie sierpnia i września 2017 roku powstał pomnik upamiętniający przymusowe wywózki Polaków na Syberię i do Kazachstanu. Na znajdującej się tam tablicy widnieje treść: „W wyniku agresji Związku Sowieckiego na Polskę 17.09.1939r. z dworca Białystok Fabryczny wywożono tysiące obywateli polskich na Syberię i do Kazachstanu. Sybiracy 2017 r.”. Uroczyste odsłonięcie pomnika odbyło się 12 kwietnia 2018 roku^[21].

Dojazd do dworca[edytuj | edytuj kod]

• autobusami komunikacji miejskiej: 18 oraz 8, 22 (przystanek na ul. Towarowej dojście przez kładkę nad torami kolejowymi, zejście wprost na peron pierwszy)^[22].

Planowane inwestycje[edytuj | edytuj kod]

Według założeń projektowych odcinek linii kolejowej nr 37 wraz ze stacją Białystok Fabryczny ma zostać objęty obsługą LCS Białystok w ramach prac na linii E 75^[23]. Roboty rozpoczęto we wrześniu 2020 roku.^[24]

Od Marca 2024 po pomyślnych testach i odbiorach planowane jest sterowanie ze stanowiska dyżurnego pomocniczego Stacji Białystok

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

• Transport kolejowy w Białymstoku

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

• Białystok Fabryczny w Atlasie Kolejowym Polski, Czech i Słowacji – www.atlaskolejowy.net
• Białystok Fabryczny w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl

Białystok Fabryczny
Linia 37 Białystok – Zubki Białostockie (3,709 km)
Białystok odległość: 3,709 km		Kuriany odległość: 13,533 km