Barwa niebieska

niebieski

Odcienie niebieskiego
Przybliżone współrzędne barw1
Hex (szesnastkowo)	#0000FF
RGB [0-255]	(0, 0, 255)
CMYK [0–100%]	(100%, 100%, 0, 0)
HSV [°, %, %]	(240°, 100%, 100%)
1Dla większości barw są to dane orientacyjne.

Barwa niebieska – jedna z addytywnych barw podstawowych, na kole barw dopełnia barwę żółtą. Zakres światła niebieskiego ma długość fali od ok. 420 do ok. 490 nm. Barwa niebieska ma także swoją ciemniejszą odmianę.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

 Osobne artykuły: -sk i -ski (formant).

Początkowo do XIV wieku w języku polskim „niebieski” oznaczało „przynależny do nieba”, a dopiero później wyraz ten stał się osobnym określeniem barwy niebieskiej, charakterystycznej dla koloru nieba^[1]. Nazwę tego koloru utworzono przez dodanie do nazwy nieba formantu przymiotnikowego "-ski", kontynuantu z języka prasłowiańskiego -ьskь-jь, który określał przynależność do czegoś^[2]. Dzięki temu formantowi utworzono nazwę barwy podobnie jak inne przymiotniki. W wielu językach nie ma osobnych słów na odróżnienie barwy niebieskiej i zielonej, a w języku szwedzkim aż do początku XX wieku używano tego samego słowa na określenie koloru czarnego i niebieskiego.

Pochodzenie barwy[edytuj | edytuj kod]

Bezchmurne niebo ma kolor niebieski z powodu efektu Rayleigha, natomiast lekko niebieska barwa czystej wody wynika z częściowego pochłaniania przez nią czerwonej składowej światła białego (słaba absorpcja <700 nm).

U zwierząt barwa niebieska często jest barwą strukturalną^[3][4].

Historia i symbolika[edytuj | edytuj kod]

Niebieski jest najzimniejszą z barw. Kojarzy się z otwartą przestrzenią, wodą, morzem, niebem. W starożytnej Grecji i Rzymie był symbolem najwyższych Bóstw – Zeusa i Jupitera. W starożytnym Egipcie lapis lazuli (kamień o głębokim niebieskim kolorze) symbolizował niebo, symboliczne miejsce przebywania Boga.

Uzyskiwano go z kamienia lapis lazuli, który był wówczas równie drogi jak złoto. Z powodu jego ceny używano go często do malowania szat na obrazach przedstawiających Maryję – by oddać jej najwyższy honor. W późniejszych czasach niebieski barwnik potaniał. Był to ostatni kolor podstawowy uzyskany syntetycznie przez człowieka.

Niebieski jest kolorem pełnym symboliki, posiada niemal tyle cech, co czerwień. Niektóre z nich to: uduchowienie, pokój, higiena, spokój, woda, świeżość, czystość i chłód, lecz również dynamizm, kreatywność i inspiracja. Niebieski to także kolor przyjaźni: podarowanie niebieskiego kwiatu symbolizuje duże znaczenie przyjaźni dla obdarowującego. Niebieski bywa też postrzegany jako symbol przywiązania do tradycji.

• 
  Niebo i podświetlona na niebiesko wieża Eiffla
• 
  Barwa niebieska pojawia się w świecie nieożywionym (kryształ siarczanu miedzi)…
• 
  …i ożywionym (drzewołaz niebieski żyjący w Surinamie).
• 
  Charakterystyczne niebieskie drzwi i detale domów na greckiej wyspie Santoryn.
• 
  Słoń wyrzeźbiony w lapis lazuli.
• 
  Niebieskie znaki informacyjne.
• 
  Niebieska tkanina w spódnicy góralskiej

Dodatkowe informacje[edytuj | edytuj kod]

Powiedzenia związane z kolorem niebieskim[edytuj | edytuj kod]

• to feel blue (ang. być smutnym)
• once in a blue moon (ang. bardzo rzadko; raz na ruski rok)
• out of the blue (ang. ni stąd, ni zowąd; spoza rzeczywistości)
• błękitna krew
• myśleć o niebieskich migdałach
• niebieski ptak

Niektóre minerały o kolorze niebieskim[edytuj | edytuj kod]

• lapis lazuli
• szafir
• sodalit
• akwamaryn
• topaz
• kamień księżycowy
• chalcedon
• turkus
• shattuckit

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Zobacz galerię: Niebieski oraz kategorię: Niebieski w Wikimedia Commons

Zobacz hasło niebieski w Wikisłowniku

• lista kolorów w języku polskim
• lazur
• indygo
• ultramaryna

Przypisy[edytuj | edytuj kod]