BAe ATP

BAe ATP

BAe ATP SATA Air Açores
Dane podstawowe
Państwo	Wielka Brytania
Producent	British Aerospace (BAe)
Typ	samolot pasażerski
Konstrukcja	metalowa
Załoga	2
Historia
Data oblotu	6 sierpnia 1986
Lata produkcji	1988 - 1996
Liczba egz.	64
Dane techniczne
Napęd	2 x Silnik turbośmigłowy Pratt & Whitney Canada PW126A
Moc	1978 kW każdy
Wymiary
Rozpiętość	30,63 m
Długość	26,01 m
Wysokość	7,14 m
Powierzchnia nośna	78,3 m²
Masa
Własna	13 595 kg
Startowa	22 930 kg
Zapas paliwa	3778 dm³
Osiągi
Prędkość przelotowa	496 km/h
Pułap	7 600 m
Zasięg	1 825 km
Dane operacyjne
Liczba miejsc
64
Multimedia w Wikimedia Commons

BAe ATP (ang. Advanced Turbo-Prop, zaawansowany turbośmigłowiec) – brytyjski samolot pasażerski przeznaczony do obsługiwania połączeń lokalnych, wyprodukowany w liczbie 64 egzemplarzy przez firmę British Aerospace.

Historia[edytuj | edytuj kod]

ATP był odpowiedzią wytwórni British Aerospace na rosnące zapotrzebowanie na niewielki, tani, turbośmigłowy samoloty do obsługi lokalnych połączeń. Miał on konkurować z samolotami ATR 42 i De Havilland Canada DHC-8 Dash-8. 1 marca 1984 roku firma ogłosiła swoje zamiary względem nowego samolotu turbośmigłowego. Aby obniżyć koszty projektowania i produkcji sięgnięto po istniejącą już konstrukcję, samolot Hawker Siddeley HS 748, jego wariant Super 748. Poddano go modyfikacji polegającej na wydłużeniu kadłuba o 5,03 m, silniki Rolls-Royce Dart zastąpiono bardziej ekonomicznymi Pratt & Whitney Canada PW126 z nowymi, sześciołopatowymi śmigłami zaprojektowanymi wspólnie przez firmy British Aerospace i amerykańską Hamilton Standard. ATP otrzymał całkowicie skomputeryzowane wyposażenie kabiny pilotów. Prototyp nowej maszyny swój pierwszy lot wykonał 6 sierpnia 1986 roku^[1]. We wrześniu 1988 roku samolot otrzymał homologację amerykańskiej Federal Aviation Administration. Pierwszy seryjny samolot wszedł do służby w liniach lotniczych British Midland 9 maja 1988 roku^[2].

Konstrukcja[edytuj | edytuj kod]

Samolot jest dwusilnikowym, metalowym dolnopłatem. Wolnonośne, dwudźwigarowe skrzydła o obrysie trapezowym z niewielkim skosem krawędzi natarcia i dodatnim wzniosem, w zewnętrznych częściach umieszczone są integralne zbiorniki paliwa. Płaty wyposażone są w klapy Fowlera i lotki. Metalowy kadłub o konstrukcji półkskorupowej. Usterzenie klasyczne, wolnonośne, statecznik pionowy o skośnej krawędzi natarcia, ster kierunku i ster wysokości jednodźwigarowy. Ster wysokości zaopatrzony w klapki odciążające. Usterzenie poziome o obrysie trapezowym. Podwozie trójzespołowe, przednie dwókołowe chowane do przodu do wnęki w kadłubie, główne, również dwukołowe i chowane do przodu do wnęk w gondolach silników. Dwa silniki turbośmigłowe Pratt & Whitney Canada PW126A napędzające sześciołopatowe, kompozytowe śmigła^[2]. .

Wersje^[2][edytuj | edytuj kod]

• ATP Freighter - wersja sześciu samolotów ATP z powiększoną kabiną ładunkową
• Maritime ATP - wersja zmilitaryzowana, przeznaczona do patrolowania obszarów morskich. Projekt nie doczekał się realizacji
• ATP-AEW - wersja zmilitaryzowana, będąca propozycją dla Sił Powietrznych Australii na samolot wczesnego ostrzegania. Projekt nie doczekał się realizacji

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

• Jacek Nowicki, British Aerospace Jetstream 31, "Lotnictwo", nr 7 (1992), s. 44, ISSN 0867-6763.
• Samoloty niezapomniane modele. Warszawa: Grupa Wydawn. Foksal, 2013. ISBN 978-83-280-0077-3. OCLC 881384238.