1 Batalion Telegraficzny

1 Batalion Telegraficzny
Historia
Państwo

 Polska

Rozformowanie

1939

Tradycje
Nadanie sztandaru

1937

Organizacja
Dyslokacja

Zegrze

Rodzaj sił zbrojnych

Wojska lądowe

Rodzaj wojsk

Wojska łączności

Podległość

Centrum Wyszkolenia Łączności

Wojska Łączności w 1939 przed wybuchem II wś

1 Batalion Telegraficzny (1 btlgr) – pododdział łączności Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.

Batalion został sformowany w listopadzie 1931 roku, w garnizonie Zegrze, na bazie zlikwidowanego 1 pułku łączności, jako jednostka manewrowa Centrum Wyszkolenia Łączności.

Symbole batalionu[edytuj | edytuj kod]

Sztandar

 Osobny artykuł: Polskie sztandary wojskowe.

23 maja 1937 roku Prezydent RP Ignacy Mościcki zatwierdził wzór sztandaru 1 btlgr[1]. 18 czerwca 1937 roku, w Warszawie, marszałek Polski Edward Śmigły-Rydz wręczył dowódcy batalionu sztandar ufundowany przez społeczeństwo Zegrza[2]
Na lewej stronie płatu sztandarowego umieszczone: w prawym górnym rogu na tarczy wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej, w lewym górnym rogu na tarczy znak wojsk łączności, w prawym dolnym rogu na tarczy godło Mazowsza, w lewym dolnym rogu na tarczy odznaka pamiątkowa 1 baonu telegraficznego, na dolnym ramieniu krzyża kawalerskiego napis: „Warszawa 21 I 1919”[3].

Wrześniowe losy sztandaru opisane są w notatce z Banknock cyt.:"Szkoła Podchorążych Łączności, 1 Batalion Telegraficzny. - We wrześniu 1939 sztandary zostały przewiezione przez mjra Dobosza na Węgry i oddane w Budapeszcie gen. Jatelnickiemu. Z Węgier sztandary wysłano do Francji".

Sztandar aktualnie eksponowany jest w Instytucie gen. Sikorskiego w Londynie.

Odznaka pamiątkowa

19 czerwca 1937 roku Minister Spraw Wojskowych, gen. dyw. Tadeusz Kasprzycki zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej 1 btlgr[4].

Odznaka o wymiarach 39x39 mm ma kształt równoramiennego krzyża o rozszerzających się ramionach i zaokrąglonych wierzchołkach. Ramiona emaliowane w barwach wojsk łączności, na każdym z nich srebrna litera T. W centrum, na złotej tarczy cyfra 1, poniżej napis BATALION TELEGRAFICZNY. Między ramionami krzyża gałązki dębowe i błyskawice. Dwuczęściowa - oficerska, wykonana w srebrze, emaliowana, łączenie elementów za pomocą dwóch drutów. Wykonanie: Zjednoczeni Grawerzy - Warszawa[5].

Kadra jednostki[edytuj | edytuj kod]

Dowódcy batalionu
Organizacja i obsada personalna w 1939

Pokojowa obsada personalna batalionu w marcu 1939 roku[6][a]:

  • dowódca batalionu – ppłk Stanisław I Rausz
  • I zastępca dowódcy – mjr Gustek Jan Antoni (*)[b]
  • adiutant – por. Ochab Kazimierz
  • pomocnik dowódcy ds. gospodarczych – kpt. int. Michał Mieczysław Skuciński
  • oficer mobilizacyjny – kpt. Kazimierz Olszyński
  • I zastępca oficera mobilizacyjnego – por. Zygmunt Atanazy Łukaszewicz
  • II zastępca oficera mobilizacyjnego – chor. Józef Wiśnicki
  • oficer żywnościowy – por. adm. (łącz.) Karol Brejdygant
  • dowódca kompanii obsługi – kpt. adm. (tab.) Józef Jahilinicki
  • dowódca 1 kompanii – kpt. Stefan Teofil Turkowski
  • instruktor – por. Edward Antoni Nidecki
  • instruktor – ppor. Pius Kocoń
  • instruktor – chor. Feliks Chróścicki
  • dowódca 2 kompanii – kpt. Stefan Czapliński
  • instruktor – ppor. Józef Wysocki
  • instruktor – ppor. Franciszek Socha
  • dowódca 3 kompanii – por. Józef Borkowski
  • instruktor – ppor. Eugeniusz Holc
  • instruktor – ppor. Andrzej Szymański
  • dowódca 4 kompanii – por. Władysław Stefan Grott
  • instruktor – ppor. Gerard Stanisław Gutowski
  • instruktor – ppor. Aleksander Piotr Jedliński
  • dowódca 5 kompanii – kpt. Tadeusz Michał Legeżyński
  • instruktor – ppor. Tadeusz Franciszek Ksawery Pierczyński
  • instruktor – ppor. Tadeusz Stanisław Bugaj
  • komendant parku – kpt. Walerian Kostrz

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[7].
  2. Gwiazdką oznaczono oficera, który pełnił jednoczenie więcej niż jedną funkcję[8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Dziennik Rozkazów M.S.Wojsk. Nr 7 z 19.06.1937 r., poz. 89.
  2. Satora 1990 ↓, s. 364.
  3. Dziennik Rozkazów MSWojsk. nr 7 z 19 czerwca 1937 roku
  4. Dziennik Rozkazów M.S.Wojsk. Nr 7 z 19.06.1937 r., poz. 87.
  5. Sawicki i Wielechowski 2007 ↓, s. 373.
  6. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 819.
  7. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
  8. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VIII.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
  • Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne Na Zachodzie. Warszawa: Pantera Books, 2007. ISBN 83-204-3299-5.
  • Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1990. ISBN 83-211-1104-1.