Żerniki (Wrocław)

Żerniki
Osiedle Wrocławia
Ilustracja
Kościół w Żernikach
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miasto

Wrocław

Data założenia

1991

W granicach Wrocławia

1928

Populacja (31.12.2017)
• liczba ludności


3 920[1]

Położenie na mapie Wrocławia
Położenie na mapie
stacja kolejowa Wrocław Żerniki
Stara żernicka przychodnia

Żerniki (niem. Neukirch) – osiedle we Wrocławiu położone na zachodzie miasta w byłej dzielnicy Fabryczna. W granicach miasta od 1928.

Sąsiaduje z osiedlem Nowy Dwór, Kuźnikami, Osińcem, Strachowicami i Złotnikami.

Pierwszy raz wzmiankowana w 1257, gdy książę Henryk III zatwierdził pochodzące z niej dochody klasztorowi Św. Klary. Była jego własnością aż do 1810. Nazwa pochodzi od słowa żerdź. W XIII w. pojawia się nazwa Nowy Kościół (Nova ecclesia). W 1795 było tu 346 mieszkańców. Połączenie kolejowe istnieje od 1844. W czasie II wojny światowej znajdował się w osiedlu obóz pracy przymusowej, w którym przebywało ok. 700 osób[2].

Przez północny kraniec osiedla biegnie linia kolejowa ze stacją Wrocław-Żerniki. Główną ulicą jest ul. Żernicka. Na osiedlu dominują domki jednorodzinne, jednak od roku 2002 zaczęto tu budować budynki wielorodzinne w niskiej zabudowie (2-3 piętra). W jednym z nich znajduje się wybudowany w 2006 roku budynek poczty. Jest tu szkoła podstawowa licząca ponad 50 lat i zabytkowy kościół z XIV w.

Na Żernikach znajduje się też kilka stawów-glinianek. Według planu zagospodarowania przestrzennego mają one być docelowo – wraz z przyległymi nieużytkami – przekształcone w tereny rekreacyjne. Przez Żerniki przepływa m.in. rzeka Ślęza, oddziela ona Żerniki od Kuźnik i Nowego Dworu. Wzdłuż niej rośnie las potocznie zwany Parkiem Tysiąclecia, w którym znajduje się kilka miejsc wyznaczonych do biwakowania.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[3]:

  • kościół pw. śś. Wawrzyńca i Małgorzaty, ul. Żernicka 247, z XIII w., XV w., l. 1947-50
  • dworzec Wrocław – Żerniki, ul. Żernicka, z l. 1880, 1898, 1903: wiata peronowa, drewniana, 1880 r.
  • dom, ul. Żernicka 229, z XIX w./XX w.
  • szalet, obecnie budynek gospodarczy przy domu, z XIX w./XX w.

Na Żernikach znajduje się również jeden z pięciu zachowanych we Wrocławiu, prawdopodobnie średniowiecznych, kamiennych krzyży. Jedyny z rytem bełtu kuszy, możliwe, że narzędzia zabójstwa[4].

Komunikacja miejska[edytuj | edytuj kod]

107 (Pracze Odrzańskie - Krzyki)

129 (Poświęcka-ośrodek zdrowia – Lotnisko)

142 (Jarnołtów - Paprotna)

148 (Dworzec Główny (Dworcowa) – Leśnica)

909 (Nowy Dwór – Samotwór Leśna)

249 (Krzyki – Jarnołtów), (nocny)


W odległości około 2 km od osiedla znajduje się pętla tramwajowa na Nowym Dworze, oferująca dwie linie tramwajowe oraz 4 autobusowe.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Liczba mieszkańców zameldowanych na pobyt stały i czasowy (stan na 31.12.2017).
  2. Zygmunt Antkowiak: Wrocław od A do Z. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1991. ISBN 83-04-03723-8. s. 390.
  3. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 226. [dostęp 2012-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
  4. Średniowieczny krzyż kamienny na Żernikach we Wrocławiu [online], Kapliczki krzyże i figury przydrożne, 16 maja 2018 [dostęp 2019-12-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]