Święty Walerian

Święty
Walerian
Valerianus
męczennik
Ilustracja
św. Cecylia i św. Walerian
Data urodzenia

II wiek

Data i miejsce śmierci

ok. 230
okolice Rzymu

Czczony przez

Kościół katolicki
Cerkiew prawosławną

Wspomnienie

14 kwietnia (kat.)
22 listopada (praw. według kal. jul.) (razem z męcz. Cecylią Rzymską)
5 grudnia (praw. według kal. greg.)

Patron

od klęsk (sztormu), ziemi czerskiej

Szczególne miejsca kultu

Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP w Górze Kalwarii

Święty Walerian, łac. Valerianus (ur. II wiek, zm. ok. 230) – męczennik chrześcijański, święty Kościoła katolickiego i prawosławnego.

Żywot świętego[edytuj | edytuj kod]

Święty Walerian żył na przełomie II i III wieku. Według skąpych źródeł historycznych, był bratem św. Tyburcjusza[1]. Obaj zginęli śmiercią męczeńską na początku III wieku. Zostali pochowani na cmentarzu przy Via Appia. Pozostałe informacje pochodzą z legend o św. Cecylii, którą stracono w kilka dni później.

Hagiografia

Walerian był szlachetnie urodzonym poganinem, za którego miała być wydana Cecylia, pragnąca poświęcić swe życie Bogu. W dniu zamążpójścia Cecylia powiedziała o tym pragnieniu Walerianowi, jak i o aniele strzegącym jej czystości ciała.

Złota legenda[2]

Według Złotej legendy (Jakuba de Voragine), podczas nocy poślubnej Cecylia wyznała mężowi, że towarzyszy jej Anioł Stróż. Ujrzenie go jest możliwe tylko wtedy, kiedy Walerian przyjmie chrzest i "oczyści się".
Sakramentu Walerianowi udzielił papież św. Urban. Po powrocie z uroczystości, Walerian znalazł Cecylię w towarzystwie anioła trzymającego dwa wieńce z róż i lilii. Po wręczeniu wieńców Cecylii i Walerianowi anioł powiedział:
Te wieńce przez zachowanie czystości zachowajcie nietknięte, bom je wam od Boga przyniósł.
Wieńce te miały być niewidoczne dla osób nieczystych.

Tyburcjusz

W ślad za Walerianem chrzest przyjął jego brat Tyburcjusz[3]. Od tej chwili bracia zaczęli czynić dobro, przejawiające akt miłosierdzia, m.in. grzebiąc ciała chrześcijańskich męczenników. Zostali przyłapani przez jednego z prefektów, który kazał im złożyć ofiarę pogańskim bogom. Gdy odmówili, wyprowadzono ich poza Rzym, skatowano i ścięto mieczem. Prawdopodobne był to rok ok. 230.
Dzień później św. Maksym, żołnierz rzymski, został zatłuczony na śmierć biczami po tym, jak oznajmił, że był świadkiem wstąpienia dusz Waleriana i Tyburcjusza do nieba.

Kult[edytuj | edytuj kod]

Święty Walerian, św. Cecylia i Tyburcjusz

Wspomnienie liturgiczne św. Waleriana i Towarzyszy obchodzone jest w Kościele katolickim 14 kwietnia (lub 15 kwietnia)[4].

Cerkiew prawosławna wspomina męczennicę Cecylię Rzymską i świętych męczenników: Waleriana i Towarzyszy, 22 listopada/5 grudnia[5], tj. 5 grudnia według kalendarza gregoriańskiego.

Kult w Polsce

W Kościele Niepokalanego Poczęcia NMP w Górze Kalwarii znajduje się sarkofag z czarnego marmuru, w którym przechowywane są relikwie św. Waleriana, pobrane z katakumb św. Pryscylli przy Via Nomentana w Rzymie i sprowadzone do Polski przez biskupa Stefana Wierzbowskiego w 1683 roku[6].

Patronat

Po sprowadzeniu relikwii do Polski, biskup ogłosił św. Waleriana patronem ziemi czerskiej[6].

Walerian jest również patronem chroniącym od klęsk żywiołowych, w szczególności sztormu[7].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Wiesław Aleksander Niewęgłowski: Leksykon świętych. Warszawa: Świat Książki, 2006, s. 61. ISBN 978-83-247-0574-0.
  2. Cecylia, jedna z najsławniejszych męczennic. opoka.org.pl. (Gość Niedzielny nr 47/99)
  3. Święta Cecylia (i Walerian). brewiarz.katolik.pl. [ostatnia aktualizacja: 2009-10-16]
  4. Św. Walerian i Towarzysze oraz św. Cecylia. [dostęp 2010-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-06)]. (ang.).
  5. podwójne datowanie
  6. a b Relikwie św. Waleriana. [dostęp 2010-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-05-10)]. – Kościół NMP w Górze Kalwarii
  7. Patronowie w klęskach, nieszczęściach i przypadkach losowych. interia.pl.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]