حق وجود
حق وجود (انگلیسی: Right to exist) را مشخصه ملتها میگویند. بر اساس مقالهای از ارنست رنان، فیلسوف فرانسوی قرن نوزدهم، یک دولت زمانی حق وجود دارد که افراد بخواهند منافع خود را فدای جامعهای کنند که آن را نمایندگی میکند. بر خلاف تعیین سرنوشت، حق وجود ویژگی دولتها است نه مردم. این حق، حقی نیست که در حقوق بینالملل به رسمیت شناخته شده باشد. این عبارت از دهه ۱۹۵۰ در جریان درگیری اعراب و اسرائیل برآمدهاست.
حق وجود یک دولت در عمل ممکن است در مقابل حق دولتی دیگر برای حفظ تمامیت ارضی تعدیل شود.[۱] طرفداران حق وجود، آن را به «حق وجود داشتن» ارجاع میدهند، که گفته میشود حق اساسی دولتها است و صدها سال توسط نویسندگان حقوق بینالملل به رسمیت شناخته شدهاست[۲]
تاریخچه[ویرایش]
توماس پین (۱۷۳۷–۱۸۰۹) از عبارت «حق وجود» برای اشاره به اشکال حکومت استفاده کرد و استدلال کرد که دولت نمایندگی حق وجود دارد، اما حکومت موروثی اینطور نیست.[۳] در سال ۱۸۲۳، سر والتر اسکات برای «حق وجود در مردم یونان» استدلال کرد.[۴] (در آن زمان یونانیان علیه حکومت ترکیه شورش کردند: جنگ استقلال یونان) طبق کتاب «ملت چیست؟» رنان (۱۸۸۲)، «تا زمانی که این آگاهی اخلاقی [که ملت نامیده میشود] قدرت خود را با فداکاریهایی که خواستار کنارهگیری از سلطنت است اثبات کند، فرد به نفع جامعه، مشروع است و حق وجود دارد. اگر در حدود آن شک و شبهه ایجاد شد، با مردم مناطق مورد اختلاف مشورت کنید.»[۵] وجود حق تاریخی نیست، بلکه «یک همهپرسی روزانه است، همانطور که وجود یک فرد تأیید دائمی زندگی است.»[۵] این عبارت با اشاره به فروپاشی امپراتوری عثمانی در سال ۱۹۱۸ کاربرد زیادی پیدا کرد. الیاکیم و رابرت لیتل در سال ۱۹۰۳ نوشتند: «اگر ترکیه حق وجود دارد؛ و قدرتها خیلی سریع ادعا میکنند که وجود دارد، به همان اندازه از حق دفاع از خود در برابر همه تلاشهایی که برای به خطر انداختن موجودیت سیاسی او موجود است، دارد.»[۶]
مثالها[ویرایش]
ارمنستان[ویرایش]
حق وجود ارمنستان در کنگره برلین در سال ۱۸۷۸ بهعنوان مسئله ارمنی شناخته شد و بار دیگر در جریان نسلکشی ارامنه در جنگ جهانی اول مطرح شد.[۷]
ملت باسک[ویرایش]
به گفته ناسیونالیستهای باسک، «منطقه خودمختار باسک» کشور باسکها است که به عنوان یک ملت مانند لهستان یا ایرلند حق حیات مستقل دارند. باسکها مردمی بسیار قدیمی هستند…[۸]
اسرائیل/فلسطین[ویرایش]
در سال ۱۹۴۷، قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد، ایجاد یک «دولت عربی» و یک «دولت یهودی» را در داخل فلسطین در طرح تقسیم سازمان ملل برای فلسطین پیشبینی کرد. آژانس یهود، پیشرو دولت اسرائیل، با این طرح موافقت کرد، اما فلسطینیها آن را رد کردند و درگیری آغاز شد. پس از اعلام استقلال یکجانبه اسرائیل در ۱۴ مه ۱۹۴۸، حمایت کشورهای عربی همسایه، جنگ داخلی ۱۹۴۷–۱۹۴۸ در فلسطین تحت قیمومت بریتانیا را به جنگ ۱۹۴۸ اعراب و اسرائیل تبدیل کرد. وضعیت حقوقی و ارضی اسرائیل و فلسطین همچنان در منطقه و جامعه بینالمللی بهشدت مورد مناقشه است.
به گفته ایلان پاپه، به رسمیت شناختن حق موجودیت اسرائیل از سوی اعراب بخشی از طرح صلح فولکه برنادوت در سال ۱۹۴۸ بود.[۹] کشورهای عربی دلیل خود را برای رد این طرح بیان کردند.[۹] در دهه ۱۹۵۰، هربرت موریسون، نماینده پارلمان بریتانیا، جمال عبدالناصر، نقلقول رئیسجمهور وقت مصر را مطرح کرد که گفت: «اسرائیل یک کشور ساختگی است که باید ناپدید شود.»[۱۰] این موضوع بهعنوان مسئله کانونی بین اسرائیل و اعراب توصیف شد.[۱۱]
پس از جنگ ژوئن ۱۹۶۷، سخنگوی مصر محمد الزیات اظهار داشت که قاهره از زمان امضای آتشبس مصر و اسرائیل در سال ۱۹۴۹، حق موجودیت اسرائیل را پذیرفتهاست.[۱۲] وی افزود: این بهمعنای به رسمیت شناختن اسرائیل نیست.[۱۲] در ماه سپتامبر، رهبران عرب در قطعنامه خارطوم یک موضع تندرو «سه شماره» اتخاذ کردند: نه صلح با اسرائیل، نه به رسمیت شناختن اسرائیل، و نه مذاکره با اسرائیل.[۱۳] اما در ماه نوامبر، مصر قطعنامه ۲۴۲ شورای امنیت سازمان ملل را پذیرفت که بهمعنای پذیرش حق موجودیت اسرائیل بود. ناصر همزمان از یاسر عرفات و دیگر رهبران فلسطینی خواست که این قطعنامه را رد کنند. او گفت: «شما باید بازوی غیرمسئول ما باشید.[۱۴] ملک حسین اردن نیز اذعان داشت که اسرائیل در این زمان حق موجودیت دارد.[۱۵] در همین حال، سوریه قطعنامه ۲۴۲ را رد کرد و گفت که این قطعنامه «به حق موجودیت اسرائیل اشاره دارد و حق پناهندگان [فلسطینی] برای بازگشت به خانههای خود را نادیده میگیرد».[۱۶]
مناخیم بگین پس از تصدی پست نخستوزیری در سال ۱۹۷۷ چنین صحبت کرد: حق ما برای وجود؛ آیا تا به حال چنین چیزی را شنیدهاید؟ آیا به ذهن هر انگلیسی یا فرانسوی، بلژیکی یا هلندی، مجارستانی یا بلغاری، روسی یا آمریکایی خطور میکند که از مردمش درخواست به رسمیت شناختن حق وجود خود را کنند؟... آقای رئیس مجلس: من از کنست اسرائیل به دنیا میگویم که وجود ما فینفسه حق وجود ماست![۱۷]
همانطور که نیویورک تایمز گزارش داد، یاسر عرفات در سال ۱۹۸۸ اعلام کرد که فلسطینیها قطعنامههای ۲۴۲ و ۳۳۸ شورای امنیت سازمان ملل را پذیرفتهاند که «حق وجود در صلح و امنیت برای همه» را تضمین میکند.[۱۸] در ژوئن ۲۰۰۹، باراک اوباما، رئیسجمهور ایالات متحده، گفت: «اسرائیل باید بپذیرد، همانطور که حق موجودیت اسرائیل را نمیتوان انکار کرد، حق فلسطین را نیز نمیتوان انکار کرد.»[۱۹]
در سال ۱۹۹۳، نامههایی بین اسحاق رابین، نخستوزیر اسرائیل و عرفات مبادله شد، که در آن عرفات اعلام کرد که «ساف تأیید میکند که آن موادی از میثاق فلسطین که حق موجودیت اسرائیل را رد میکند، و مفاد میثاق را تأیید میکند. مغایر با تعهدات این نامه است که اکنون غیرقابل اجرا است و دیگر اعتبار ندارد.»[۲۰]
در سال ۲۰۰۹، نخستوزیر ایهود اولمرت، خواستار پذیرش حق موجودیت اسرائیل بهعنوان یک کشور یهودی از سوی تشکیلات خودگردان فلسطین شد که تشکیلات خودگردان فلسطین آن را رد کرد.[۲۱] پلنوم کنست در ماه مه ۲۰۰۹ لایحهای را تصویب کرد که انکار عمومی حق موجودیت اسرائیل بهعنوان یک کشور یهودی را جرمانگاری میکند و مجازات آن تا یک سال زندان است.[۲۲] در سال ۲۰۱۱، محمود عباس، رئیسجمهور فلسطین در سخنرانی خود در پارلمان هلند گفت که مردم فلسطین حق موجودیت اسرائیل را به رسمیت میشناسند و امیدوارند دولت اسرائیل با «به رسمیت شناختن دولت فلسطین در مرزهای سرزمین اشغالی در سال ۱۹۶۷» پاسخ دهد.[۲۳]
نفتالی بنت و دنی دانون وزرای دولت اسرائیل بارها ایجاد یک کشور فلسطینی را رد کردند و بنت اظهار داشت: «من هر کاری که در توانم باشد انجام خواهم داد تا مطمئن شوم که آنها هرگز دولتی نخواهند داشت.»[۲۴][۲۵] در ژوئن ۲۰۱۶ یک نظرسنجی نشان داد که از ۲۰ وزیر اسرائیلی فقط ۴ نفر حق وجود دولت فلسطین را پذیرفتهاند.[۲۶]
جان وی. ویتبک استدلال کرد که اصرار اسرائیل بر حق وجود، فلسطینیان را مجبور میکند که برای رنج خود توجیهی اخلاقی ارائه کنند.[۲۷] نوآم چامسکی استدلال کردهاست که هیچ دولتی حق وجود ندارد، این مفهوم در دهه ۱۹۷۰ ابداع شد و حق موجودیت اسرائیل توسط فلسطینیها قابلقبول نیست.[۲۸]
آنتونی کارتی، پژوهشگر حقوق بینالملل، در سال ۲۰۱۳ مشاهده کرد که «این سؤال که آیا برای اسرائیل حق قانونی وجود دارد ممکن است به نظر یکی از احساساتیترین واژگان حقوق و سیاست بینالملل باشد. این سؤال بلافاصله لفاظی «نابودگرانه» بسیاری از عربها و سیاستمداران و ایدئولوگهای اسلامی، از جمله رئیسجمهور کنونی ایران را تداعی میکند.»[۲۹]
کردستان[ویرایش]
نمایندگان خلق کرد بهطور مرتب حق خود را برای وجود یک ملت مطرح میکنند.[۳۰][۳۱][۳۲]
ایرلند شمالی[ویرایش]
در اصل قانون اساسی ایرلند در سال ۱۹۳۷ آمدهاست که قلمرو ملی شامل کل جزیره در مواد ۲ و ۳ است و حق وجود ایرلند شمالی را رد میکند.[۳۳] این مواد بهگونهای تغییر یافتند که ادعای قبلی در مورد کل جزیره ایرلند به آرزویی برای ایجاد یک ایرلند متحد با ابزارهای مسالمتآمیز تبدیل شد، «با رضایت اکثریت مردم، که بهصورت دموکراتیک در هر دو حوزه قضایی در جزیره بیان شدهاست». بخشی از توافقنامه جمعه نیک که به درگیریهای ایرلند شمالی پایان داد، یک درگیری خشونتآمیز بین ملیگرایان ایرلندی و اتحادیهگرایان اولستر از سال ۱۹۶۹ تا ۱۹۹۸. امضاکنندگان جمعه نیک «مشروعیت هر انتخابی را که اکثریت مردم ایرلند شمالی در رابطه با وضعیت آن آزادانه اعمال میکنند، اعم از اینکه ترجیح میدهند به حمایت از اتحاد با بریتانیای کبیر یا ایرلند مستقل ادامه دهند، به رسمیت میشناسند.»[۳۴][۳۵]
کره شمالی[ویرایش]
در زمینه عدم به رسمیت شناختن دولت کره شمالی توسط کره جنوبی و ایالات متحده و آنچه که بهعنوان یک «سیاست خصمانه» توسط ایالات متحده دنبال میشود، دولت کره شمالی ایالات متحده را به انکار «حق» وجود کره شمالی متهم میکند. برای مثال، بیانیه وزارت خارجه در سال ۲۰۱۷ اعلام کرد: «کره شمالی تلاشهای خود را برای افزایش قدرت خود برای حفاظت از حاکمیت و حق موجودیت کشور مضاعف خواهد کرد.» خود کره شمالی حق وجود جمهوری کره در جنوب را به رسمیت نمیشناسد.[۳۶]
اوکراین[ویرایش]
در سال ۲۰۲۱، یک سال قبل از تهاجم روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، متن «دربارهٔ وحدت تاریخی روسها و اوکراینیها» را منتشر کرد. این مقاله ادعا میکند که بلاروسها، اوکراینیها و روسها «یک قوم» (ملت سهگانه روسیه) هستند که قدرتهای خارجی میخواستند میان آنها «تفرقه بیندازند و حکومت کنند». پوتین جنبشهای ایجاد دولتهای مستقل اوکراینی در اوایل قرن بیستم را با دسیسههای قدرتهای مرکزی جنگ جهانی اول و قدرتهای محور جنگ جهانی دوم برای تضعیف امپراتوری روسیه و اتحاد جماهیر شوروی به ترتیب مرتبط میداند. بیبیکی دیلی (یک روزنامه که در مسکو، روسیه منتشر میشود) ادعا کرد که خواندن این مقاله براینیروهای مسلح روسیه ضروری است.[۳۷] رئیسجمهور سابق پترو پروشنکو این مقاله را با سخنرانی هیتلر در سرزمین سودتلند مقایسه کرد.[۳۸] ۳۵ کارشناس حقوقی این مقاله را محکوم کردند و مدعی شدند که با «انکار وجود» اوکراینیها بهعنوان یک قوم، «زمینهٔ تحریک به نسلکشی را فراهم میکند».[۳۹]
جستارهای وابسته[ویرایش]
- به رسمیت شناختن دیپلماتیک
- مشروعیت
- دولت ملی
- ملیگرایی
- دفاع شخصی
- تعیین سرنوشت
- حاکمیت دولت
- حاکمیت
- فهرست مفاهیم فلسفی
- تمامیت ارضی
پانویس[ویرایش]
- ↑ Lagerwall, Anne. "The Paradoxical Protection of State's Territorial Integrity by the United Nations: Law versus Power? بایگانیشده در ۴ فوریه ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine", Paper presented at the annual meeting of the Law and Society Association, Hilton Bonaventure, Montreal, Quebec, Canada, 27 May 2008.
- ↑ Oppenheim, Lassa and Ronald Roxburgh, (2005) International Law بایگانیشده در ۵ ژانویه ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine, p. 192–193.
- ↑ Paine, Thomas, "Dissertation on the First Principles of Government" (1795), The Life and Works of Thomas Paine, 5:221--25.
- ↑ Scott, Walter, "The Greek Revolution بایگانیشده در ۲۰۲۲-۰۳-۲۰ توسط Wayback Machine", Edinburgh Annual Register of 1823, p. 249.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ Renan, Ernest, "What is a Nation? بایگانیشده در ۲۰۱۳-۰۳-۱۹ توسط Wayback Machine", 1882.
- ↑ Littell, Eliakim and Robert S. Littell, "The Reign of Terror in Macedonia", The Living Age, April–June 1903, p. 68.
- ↑ John Riddell (2014). To the Masses: Proceedings of the Third Congress of the Communist International, 1921. Brill Academic. p. 28. ISBN 978-90-04-28803-4. Archived from the original on 2022-04-05. Retrieved 2015-04-14.
- ↑ Nationalism, Naunihal Singh, Mittal Publications, 2006, p. 111.
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ Ilan Pappé, The Making of the Arab-Israeli Conflict, 1947–1951 بایگانیشده در ۲۹ مارس ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine, I.B.Tauris, 1994, p. 149.
- ↑ "Foreign Affairs; A Time to Find a Solution for Palestine", New York Times 2 August 1958. "Most Arab leaders do not even dare admit Israel's right to exist. They fear assassination by fanatics."
- Parliamentary debates: Official report: Volume 547 (1956), Great Britain. Parliament. House of Commons: "I will give two short quotations, one from Colonel Nasser, the Prime Minister of Egypt, on 8th May, 1954. It is an extremist point of view based on the belief and the assertion that Israel has no right to exist at all."
- "Arms and the Middle East", Toledo Blade, 30 September 1955. "the Arabs still refuse to acknowledge Israel's right to exist."
- ↑ "And underlying all of the questions dividing Israel and its Arab neighbors, one issue is central: Does Israel have a right to exist?" (Farrell, James Thomas, It has come to pass بایگانیشده در ۵ ژانویه ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine, 1958)
- ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ Whetten, Lawrence L. (1974). The Canal War: Four-Power Conflict in the Middle East. Cambridge, Massachusetts: MIT Press. p. 51. ISBN 0-262-23069-0.
- ↑ "Khartoum Resolution". Council on Foreign Relations. Archived from the original on 20 May 2012. Retrieved 7 June 2012.
The Khartoum Resolution passed by the Arab League in the wake of the 1967 war is famous for the "Three Nos" articulated in the third paragraph: No peace with Israel, no recognition of Israel, and no negotiations with Israel.
- ↑ Alexander, Anne, Nasser, p. 150. شابک ۱−۹۰۴۳۴۱−۸۳−۷.
- ↑ Dennon, Leon, "Key to Peace in Mideast", Owosso Argus-Press, 25 November 1967.
- ↑ Lukacs, Yehuda, Israel, Jordan, and the Peace Process بایگانیشده در ۵ ژانویه ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine, 1999. Syracuse University Press, pp. 98–99.
- ↑ "Statement to the Knesset by Prime Minister Begin upon the presentation of his government, June 20, 1977 بایگانیشده در اوت ۲۹, ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine", Volumes 4–5: 1977–1979, Israel Ministry of Foreign Affairs.
- ↑ PAUL LEWIS (14 December 1988). "ARAFAT, IN GENEVA, CALLS ON ISRAELIS TO JOIN IN TALKS". New York Times. Archived from the original on 2016-01-06. Retrieved 2012-10-12.
- ↑ "Middle East | Obama on Israeli-Palestinian 'stalemate'". BBC News. 4 June 2009. Archived from the original on 2015-12-25. Retrieved 2012-01-21.
- ↑ "You are being redirected..." archive.adl.org. Archived from the original on 2017-05-01. Retrieved 2017-05-22.
- ↑ "Olmert to Demand PA Accept Israel as Jewish State". Israel National News. 11 November 2007. Archived from the original on 2009-03-13. Retrieved 2009-04-29.
- ↑ Shragai, Nadav, "Knesset okays initial bill to outlaw denial of 'Jewish state' بایگانیشده در ۲۰۰۹-۰۵-۳۰ توسط Wayback Machine", Haaretz, 30 May 2009.
- ↑ 'We recognize Israel, they should recognize Palestine' بایگانیشده در ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine. JPost, 30 June 2011.
- ↑ David Remnick (21 January 2013), The settlers move to annex the West Bank—and Israeli politics. بایگانیشده در ۱ آوریل ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine The New Yorker
- ↑ Azulay, Moran (28 October 2013). "Bennett: Palestinian state a mistake, will work against it". Ynetnews. Archived from the original on 23 November 2013. Retrieved 23 November 2013.
- ↑ Haaretz (27 June 2016). "Only Four of 20 Israeli Ministers Openly Declare Support of Two-state Solution". Haaretz. Archived from the original on 3 January 2017. Retrieved 1 January 2017.
- ↑ Whitbeck, John V. (2 February 2007). "What 'Israel's right to exist' means to Palestinians". The Christian Science Monitor. Archived from the original on 2009-03-08. Retrieved 2009-05-27.
- ↑ On the Future of Democracy Noam Chomsky interviewed by John P. Titlow بایگانیشده در ۲۴ مه ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine, Dragonfire, June 2005
- ↑ Carty, Anthony (January 2013). "Israel's Legal Right to Exist and the Principle of the Self-determination of the Palestinian People?" (PDF). The Modern Law Review. 76 (1): 158–177. doi:10.1111/1468-2230.12007. Archived from the original (PDF) on 2021-12-03. Retrieved 2020-09-03.
- ↑ Official report of debates Authors Congress of Local and Regional Authorities of Europe, Council of Europe, Council of Europe, 1994, p. 747.
- ↑ Democracy and Human Rights in Multicultural Societies, Matthias Koenig, Paul F. A. Guchteneire, Unesco, Ashgate Publishing, 2007, p. 95.
- ↑ Homeward Bound; KURDISTAN: In the Shadow of History. By Susan Meiselas, Random House, 1997, reviewed by Christopher Hitchens, Los Angeles Times, 7 December 1997.
- ↑ Welsh, Frank (2003-01-01). The Four Nations: A History of the United Kingdom (به انگلیسی). Yale University Press. ISBN 978-0-300-09374-2.
- ↑ Alan Whysall (March 2019). A Northern Ireland Border Poll (PDF) (Report). The Constitution Unit University College London. p. 4.
- ↑ "British-Irish Agreement: Announcement". Dáil Éireann debates. 2 December 1999. pp. Vol.512 No.2 p.3 cc.337–340. Archived from the original on 14 May 2018. Retrieved 10 March 2020.
- ↑ Killalea, Debra (14 September 2017). "Just what is North Korea up to now?". News.com.au. Archived from the original on 7 November 2017. Retrieved 31 October 2017.
- ↑ "Шойгу обязал военных изучить статью Путина об Украине". РБК (به روسی). Archived from the original on 2022-02-24. Retrieved 2022-02-06.
- ↑ "Статья Путина не об истории. Это — политический манифест с угрозами соседям". 20 хвилин Украина (به روسی). Archived from the original on 2022-02-05. Retrieved 2022-02-06.
{{cite web}}
: Unknown parameter|trans_title=
ignored (|trans-title=
suggested) (help) - ↑ "Independent Legal Analysis of the Russian Federation's Breaches of the Genocide Convention in Ukraine and the Duty to Prevent" (PDF). New Lines Institute for Strategy and Policy; Raoul Wallenberg Centre for Human Rights. 27 May 2022. Archived from the original (PDF) on 2022-06-16. Retrieved 2022-07-22.
منابع[ویرایش]
- 1791 Thomas Paine, Rights of Man: "The fact therefore must be that the individuals themselves, each in his own personal and sovereign right, entered into a contract with each other to produce a government: and this is the only mode in which governments have a right to arise, and the only principle on which they have a right to exist."[۱]
- 1823 Sir Walter Scott: "Admitting, however, this right to exist in the Greek people, it is a different question whether there is any right, much more any call, for the nations of Europe to interfere in their support."[۲]
- 1882 Ernest Renan, "What is a nation?": So long as this moral consciousness gives proof of its strength by the sacrifices which demand the abdication of the individual to the advantage of the community, it is legitimate and has the right to exist [French: le droit d'exister].[۳]
- 1916 American Institute of International Law: "Every nation has the right to exist, and to protect and to conserve its existence."[۴]
- 1933 Nazis all over Germany checking if people had voted on withdrawal from the League of Nations said "We do this because Germany's right to exist is now a question of to be or not to be."[۵]
برای مطالعه بیشتر[ویرایش]
- یااکوف لوزوویک: حق وجود: دفاع اخلاقی از جنگهای اسرائیل. دابل دی، ۲۰۰۳، شابک ۰-۳۸۵-۵۰۹۰۵-۷.
- شولوم آلیکم. چرا یهودیان به سرزمینی برای خود نیاز دارند؟، ۱۸۹۸.
پیوند به بیرون[ویرایش]
- آیا اسرائیل حق وجود دارد؟
- حق اسرائیل بر زمین، در بایگانیشده در ۲۹ اوت ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine، ارائهای توسط سناتور آمریکایی جیمز اینهوف (اکلاهما)
- از پدر دانیل پرل
- ↑ Paine, Thomas, (1791) The Rights of Man
- ↑ Scott, Walter, "The Greek Revolution بایگانیشده در ۲۰۲۲-۰۳-۲۰ توسط Wayback Machine", Edinburgh Annual Register of 1823, p. 249.
- ↑ Renan, Ernest, "What is a Nation? بایگانیشده در ۲۰۱۳-۰۳-۱۹ توسط Wayback Machine", 1882.
- ↑ Root, Elihu, "The Declaration of the Rights and Duties of Nations Adopted by the American Institute of International Law بایگانیشده در ۲۰۱۶-۰۳-۱۵ توسط Wayback Machine" The American Journal of International Law, Vol. 10, No. 2, (Apr. 1916), pp. 211–221.
- ↑ "All Germans rounded up to vote". The Guardian. London. 8 March 2006. Archived from the original on 25 November 2016. Retrieved 17 December 2016.