جنگ قطوان

Battle of Qatwan
تاریخ سپتامبر 9, 1141 موقعیت شمال سمرقند نتایج پیروزی قراختاییان
طرف‌های درگیر
قراختاییان	امپراتوری سلجوقی آل افراسیاب آل کاکویه
فرماندهان و رهبران
یلو داشی	احمد سنجر گرشاسپ دوم  † محمود قراخان
قوا
20,000 – 700,000 (افراد مسلمان)	100,000
تلفات و خسارات
نامشخص	30,000

جنگ قطوان در ۵ صفر ۵۳۶ ه‍.ق. میان سپاهیان سلجوقی به فرماندهی سلطان سنجر و قراختائیان در قطوان در نزدیکی سمرقند به وقوع پیوست. قراختائیان که پس از رانده شدن از چین شمالی به سوی کاشغر مهاجرت کرده‌بودند، پس از مرگ احمد خان کاشغر در سال ۵۲۲ ه‍.ق. وارد سرزمین‌های اسلامی شدند. آنان در سال ۵۳۱ محمود قراخانی را در شرق سیحون شکست دادند و سلطان سنجر در اواخر سال ۵۳۵ برای سرکوبی آنان به ماوراءالنهر رفت. قرلقان که مورد حملهٔ سپاه سلجوقی قرار گرفته بودند، به یاری قراختائیان شتافتند و در پنجم صفر ۵۳۶ سپاه سلجوقی شکست خورد. سلطان سنجر زنده ماند؛ ولی بسیاری از بزرگان دولتی کشته یا اسیر شدند. گورخان که مشغول مرزهای شرقی خود بود، با سنجر صلح کرد و مدتی بعد درگذشت. قراختائیان همهٔ ماوراءالنهر را تصرف کردند و اسیران را به قتل رساندند. نظام سیاسی منطقه دگرگون شد و حکومت نواحی آن به دست خاندان‌های قدرتمند محلی افتاد.

منابع[ویرایش]

• محسن رحمتی (۱۳۹۷). «پیامدهای اجتماعی جنگ قطوان در ماوراءالنهر» (PDF). مطالعات تاریخی جنگ (سوم): ۵۳–۷۳. از پارامتر ناشناخته |ماه= صرف‌نظر شد (کمک)