اسماعیلیه نیشابور
| بخشی از مجموعه مباحث تشیع دربارهٔ: اسماعیلیه |
|---|
 |
 درگاه اسلام |
اسماعیلیهٔ نیشابور به پیروان شاخهٔ اسماعیلیه در شهرستان نیشابور گفته می‌شود که تنها اقلیت شناخته‌شدهٔ شیعهٔ غیر دوازده امامی در نیشابور امروزین هستند.
نیشابور از اواخر سدهٔ سومهجری ق غز ۲۷۷ ه.ق/۹۰۳–۹۱۳ م.
پیشینه[ویرایش]
پیشینهٔ فعالیت اسماعیلیان در نیشابور، که مرکز خراسان به شمار می‌رفته است، به اواخر سدهٔ سوم هجری قمری بر می‌گردد. در این دوره نیشابور مهم‌ترین مرکز فعالیت اسماعیلیان در ایران و خراسان بوده‌است. داعیان اسماعیلی در نیشابور لزوماً اهالی نیشابور نبوده‌اند. بیشتر مبلغان اسماعیلی در نیشابور سیاستمداران و افرادی بودند که به نیشابور می‌آمده‌اند. مشهورترین اینان ناصرخسرو است.
یکی از عناصر گسترش اسماعیلیه در نیشابور اقامت ناصر خسرو در این شهر و تبلیغات پنهانی او در گرایش بعضی از مردم نیشابور به این آیین بوده‌است.
نخستین رهبر دعوت اسماعیلی در نیشابور ابوعبدالله خادم است، او از نیشابور نایب‌هایی به سایر شهرهای خراسان و فرارود اعزام می‌کرد.
مراکز[ویرایش]
دیزباد[ویرایش]
دیزباد روستایی است در دل کوه بینالود، در چهل کیلومتری راه مشهد به نیشابور که به دو بخش دیزباد علیا و سفلی تقسیم می‌شود. دیزباد سفلی (دیزباد پایین) در منطقه‌ای هموار و بیابانی قرار دارد و مردم آن شیعهٔ دوازد امامی هستند که به کشاورزی و دامداری مشغولند. اما دیزباد علیا (دیزباد بالا) روستایی کوهستانی است که هنوز در آن شیعیان اسماعیلیه زندگی م
منابع[ویرایش]
- «تاریخ نهضت‌های ملی ایران: از سوک یعقوب لیث تا سقوط عباسیان» از عبدالرفیع حقیقت. بخش هفتم کتاب صفحات ۲۵۳ تا ۲۶۵
- ویلیام بوردهی. تحقیقی در آیین اسماعیلیه. ترجمهٔ زهرا سعیدی. مشهد: تابناک، ۱۳۶۴
- محمد بن زین العابدین. تاریخ جماعت اسماعیلیه:هدایت المومنین الطالبین. ترجمهٔ هما خاقان زاده. الکساندر سیمونوف. تهران: اساطیر، ۱۳۶۲
- خراسانی الفدایی، محمد بن زین العابدین، تاریخ اسماعیلیه با هدایة المؤمنین الطالبین، به اهتمام و تصحیح:الکساندر سیمیونوف. انتشار اساطیر،
- درباره احمد نیشابوری
- [۱]
- دیزباد وطن ماست