Едуардо Де Филипо
| Едуардо Де Филипо Eduardo De Filippo | |
 1955 г. | |
| Роден | |
|---|---|
| Починал | 31 октомври 1984 г. |
| Погребан | Кампо Верано, Италия |
| Националност |  Италия |
| Литература | |
| Жанрове | драма, комедия, стихотворение, сценарий |
| Награди | „Фелтринели“ (1972) |
| Семейство | |
| Братя/сестри | Пепино Де Филипо |
| Съпруга | Изабела Куарантоти (4 февруари 1977 – 31 октомври 1984) |
| Подпис |  |
| Уебсайт | |
| Едуардо Де Филипо в Общомедия | |
Едуардо Де Филипо (на италиански: Eduardo De Filippo) е италиански драматург, сценарист на филми, кинорежисьор и актьор.
Биография[редактиране | редактиране на кода]
Роден е на 24 май 1900 г. в Неапол.
Автор е на 55 пиеси, които са поставяни на различни сцени и в България.
През 1962 г. трупата на Едуардо Де Филипо гастролира в СССР.
През 1981 г. президентът на Италия Алесандро Пертини го назначава за пожизнен сенатор.
Умира на 31 октомври 1984 г. в Рим.
Пиеси[редактиране | редактиране на кода]
- Farmacia di turno (1920)
- Uomo e galantuomo (1922)
- Requie a l'anema soja... / I morti non fanno paura (1926)
- Ditegli sempre di sì (1927)
- Filosoficamente (1928)
- Sik-Sik, l'artefice magico (1929)
- Chi è cchiu' felice 'e me! (1929)
- Quei figuri di trent'anni fa (1929)
- Ogni anno punto e da capo (1931)
- È arrivato 'o trentuno (1931)
- Natale in casa Cupiello (1931)
- L'ultimo Bottone (1932)
- Gennareniello (1932)
- La voce del padrone / Il successo del giorno (1932)
- Una bella trovata (1932)
- Noi siamo navigatori (1932)
- Il thè delle cinque (1932)
- Cuoco della mala cucina (1932)
- Il coraggio (1932)
- Il dono di Natale (1932)
- Parlate al portiere (1933)
- Tre mesi dopo (1934)
- Sintetici a qualunque costo (1934)
- Quinto piano, ti saluto! (1934)
- Uno coi capelli bianchi (1935)
- L'abito nuovo (1935)
- Occhio alle ragazze! (1936)
- Che scemenza (1937)
- Il ciclone (1938)
- Pericolosamente / San Carlino (1938)
- La parte di Amleto (1940)
- Basta il succo di limone! (1940)
- Non ti pago (1940)
- Io, l'erede (1942)
- La fortuna con l'effe maiuscola (1942)
- Sue piccole mani (1943)
- Napoli milionaria! (1945)
- Occhiali neri (1945)
- Questi fantasmi! (1946)
- Filumena Marturano (1946)
- Le bugie con le gambe lunghe (1947)
- La grande magia (1948)
- Le voci di dentro (1948)
- La paura numero uno (1950)
- Amicizia (1952)
- Mia famiglia (1955)
- Bene mio e core mio (1955)
- De Pretore Vincenzo (1957)
- Il figlio di Pulcinella (1957)
- Sabato, domenica e lunedì (1959)
- Il sindaco del rione Sanità (1960)
- Tommaso d'Amalfi (1962)
- L'arte della commedia (1964)
- Dolore sotto chiave (1964)
- Il cilindro (1965)
- Il contratto (1967)
- Il monumento (1970)
- Gli esami non finiscono mai (1973)
Филмография[редактиране | редактиране на кода]
- Tre uomini in frak (1933) – Джилберто, импресарио
- Il cappello a tre punte (1935) – Дон Теофило, управител
- Quei due (1935) – учител
- Sono stato io! (1937) – Джованино Апичела
- Una Commedia fra i pazzi (1937)
- L'amor mio non muore! (1938) – Лоренцо, банков чиновник
- Il marchese di Ruvolito (1939) – маркизът на Руволито
- In campagna è caduta una stella (1939) – Паскале Монтуори
- Il sogno di tutti (1940) – професор
- A che servono questi quattrini? (1942) – маркиз Едуардо Параскандоло
- Non ti pago! (1942) – Дон Фердинандо Квальоло
- Casanova farebbe così! (1942) – Дон Фердинандо
- Non mi muovo! (1943) – Дон Карло Мезети
- Il fidanzato di mia moglie (1943) – Гаспаре Белини
- Ti conosco, mascherina! (1943) – Кармине
- La vita ricomincia (1945) – учителя
- Uno tra la folla (1946) – Паоло Бианки
- Assunta Spina (1948) – Микеле Бокадифуоко
- Campane a martello (1949) – Дон Андреа
- Yvonne la Nuit (1949) – адвоката Рубини
- Napoli milionaria (1950) – Дженаро Йовине
- Cameriera bella presenza offresi... (1951) – Рафаеле, учител по математика
- Filumena Marturano (1951) – Доменико Сориано
- Three Girls from Rome (1952) – Виторио
- Un Ladro in paradiso (1952)
- I sette peccati capitali (1952) – Едуардо (сегментът "Avarice et la colère")
- Altri tempi (1952)
- Cinque poveri in automobile (1952) – Едуардо Москетоне
- Ragazze da marito (1952) – Оресте Мазило
- Marito e moglie (1952) – Матео Куомо / Дженаро Импарато
- Napoletani a Milano (1953) – Салваторе Аянело
- Traviata '53 (1953) – комендатор Чезати
- Villa Borghese (1953) – Донато Вентрела (сегментът Il paraninfo)
- Cento anni d'amore (1954) – войникът Винченцо Паляро (сегментът "Purificazione")
- Tempi nostri (1954) – диригентът
- Questi fantasmi (1954)
- L'oro di Napoli (1954) – Дон Ерсилио Мичо (сегментът "Il professore")
- Cortile (1955) – Луиджи
- La canzone del destino (1957)
- Fortunella (1958) – директор на театър
- L'amore più bello (1958) – Дженаро Еспозито
- Vento di passioni (1958) – Урбано Варно
- Ferdinando I, re di Napoli (1959) – Пулчинела
- Il sogno di una notte di mezza sbornia (1959) – Паскале Грифоне
- Tutti a casa (1960) – Синьор Иночензи
- Fantasmi a Roma (1961) – Дон Анибале
- Il giorno più corto (1963) – мафиот
- Oggi, domani, dopodomani (1965) – шофьор (сегмент "L'uomo dei 5 palloni")
- Spara più forte, più forte... non capisco (1966) – Зи Никола
- Questi fantasmi (1966)
- I racconti di Canterbury – гласът на стареца в Pardoner's Tale
Библиография[редактиране | редактиране на кода]
Драматургия[редактиране | редактиране на кода]
- Sik-sik l'artefice magico, Napoli, Tirrena, 1932.
- Napoli milionaria!, Torino, Einaudi, 1950; 1964.
- Questi fantasmi!, Torino, Einaudi, 1951.
- Cantata dei giorni dispari, I, Torino, Einaudi, 1951; 1971.
- Bene mio e core mio, Torino, Einaudi, 1956.
- Chi è cchiù felice 'e me!, Torino, Einaudi, 1956.
- Mia famiglia. Commedia in tre atti, Torino, Einaudi, 1956.
- De Pretore Vincenzo, Torino, Einaudi, 1957.
- Le bugie con le gambe lunghe, Torino, Einaudi, 1958.
- Il figlio di Pulcinella, Torino, Einaudi, 1958.
- Cantata dei giorni dispari, II, Torino, Einaudi, 1958; 1971.
- Cantata dei giorni pari, Torino, Einaudi, 1959.
- Il sindaco del Rione Sanità, Torino, Einaudi, 1961.
- Natale in casa Cupiello, Torino, Einaudi, 1964.
- Filumena Marturano, Torino, Einaudi, 1964.
- Le voci di dentro, Torino, Einaudi, 1964.
- Non ti pago, Torino, Einaudi, 1964.
- Peppino Girella, Roma, Editori Riuniti, 1964.
- L'arte della commedia, seguito dall'atto unico Dolore sotto chiave, Torino, Einaudi, 1965.
- Ditegli sempre di sì, Torino, Einaudi, 1966.
- Uomo e galantuomo, Torino, Einaudi, 1966.
- Sabato, domenica e lunedì, Torino, Einaudi, 1966.
- Cantata dei giorni dispari, III, Torino, Einaudi, 1966; 1971; 1976.
- Il contratto, Torino, Einaudi, 1967.
- Il monumento, Torino, Einaudi, 1971.
- Ogni anno punto e a capo, Torino, Einaudi, 1971.
- Bene mio e core mio, Torino, Einaudi, 1971.
- I capolavori di Eduardo, 2 voll., Torino, Einaudi, 1971; 1979.
- Gli esami non finiscono mai, Torino, Einaudi, 1973.
- La grande magia, Torino, Einaudi, 1973.
- Io, l'erede, Torino, Einaudi, 1976.
- Tommaso d'Amalfi, Torino, Einaudi, 1980.
- Tre commedie, a cura di Guido Davico Bonino, Torino, Einaudi, 1992. ISBN 88-06-12456-0.
- Tre adattamenti teatrali, Torino, Einaudi, 1999. ISBN 88-06-15021-9.
Поезия и разкази[редактиране | редактиране на кода]
- Il paese di Pulcinella, Napoli, Casella, 1951.
- Padre Cicogna, Napoli, 1969.
- 'O Canisto, Napoli, Edizioni del Teatro San Ferdinando, 1971.
- Le poesie di Eduardo, Torino, Einaudi, 1975.
- 'O penziero e altre poesie di Eduardo, Torino, Einaudi, 1985. ISBN 88-06-58149-X.
Издания в България[редактиране | редактиране на кода]
- На лъжата краката са дълги, София, Народна култура, 1971, 136 с.
Признание[редактиране | редактиране на кода]
- Кавалер на Ордена на Почетния легион, 1953
- Почетен доктор на Бирмингамския университет, 1977
- Почетен доктор на Римския университет „Сапиенца“, 1980.
- Почетен гражданин на Милано
- Почетен гражданин на Мола ди Бари
- Награда „Фелтринели“, 1972[1]
- Почетен гражданин на Велетри, където наименуват и улица на негово име.
За него[редактиране | редактиране на кода]
- Luigi Silori, Eduardo De Filippo, Belfagor n. VI, Firenze, D'Anna, 1950.
- Federico Frascani, La Napoli amara di Eduardo De Filippo, Napoli, Ricciardi, 1958.
- Vito Pandolfi, Eduardo De Filippo Milano, Marzorati, 1970.
- Federico Frascani, Eduardo segreto, Napoli, Guida, 1974.
- Giovanni Antonucci, Eduardo De Filippo: introduzione e guida allo studio dell'opera eduardiana - storia e antologia della critica Firenze, Le Monnier, 1981.
- Andrea Bisicchia, Invito alla lettura di Eduardo De Filippo, Milano, Ugo Mursia Editore, 1982.
- Emma Giammattei, Eduardo De Filippo, Firenze, La Nuova Italia, 1983.
- Paolo Calcagno, Eduardo: la vita è dispari, con un intervento di Dario Fo, Napoli, Pironti, 1985.
- Anna Barsotti, Introduzione a Eduardo, Roma-Bari, Laterza, 1992.
- Augusto Carloni, Natale in casa De Filippo, Napoli, Benincasa, 1993.
- Maurizio Giammusso, Vita di Eduardo, Milano, Mondadori, 1993-1995.
- Paola Quarenghi, Lo spettatore col binocolo: Eduardo De Filippo dalla scena allo schermo, Roma, Edizioni Kappa, 1995.
- Gianmichele Cautillo, Gli esami di Eduardo. Analisi della commedia "Gli esami non finiscono mai" di Eduardo De Filippo, Roma, Il Calamaio, 2007.
- Pio Cocorullo, Eduardo, Roma, Newton Compton Editori, 1996.
- Maria Procino Santarelli, Eduardo dietro le quinte. Un capocomico-impresario attraverso cinquant'anni di storia, censura e sovvenzioni (1920-1970), Roma, Bulzoni Editore, 2003.
- Italo Moscati, Eduardo De Filippo. Scavalcamontagne, cattivo, genio inconsapevole, Roma, Ediesse, 2014, ISBN 978-88-230-1902-7.
- Roberto Ubbidiente, Eduardo De Filippos Theaterwerk zwischen Zelebration der neapolitanischen Populärkultur und Dramatisierung eines kriegsbedingten Familienwandels, Würzburg, Königshausen & Neumann, 2019, ISBN 978-3-8260-6702-0.
Източници[редактиране | редактиране на кода]
- ↑ Premi Feltrinelli 1950-2011 // Lincei.it. Посетен на 17 novembre 2019.
Външни препратки[редактиране | редактиране на кода]
|
