FİFA Puşkaş mükafatı

Ferents Puşkaş iyirminci əsrdə avropanın ən çox qol vuran oyunçularından biri kimi ad qazanmışdır.

FİFA Puşkaş mükafatı2009-cu il 20 oktyabr tarixində FİFA tərəfindən yaradılmışdır. Təşkilatın keçmiş prezidenti Yozef Blatterin göstərişi ilə təsis edilmişdir.

Mükafat kişi və ya qadın futbolçu olmaqla ilin estetik olaraq önəmli və ya ən gözəl qoluna görə təqdim edilir. Mükafat 19501960-cı illərdə Real Madrid klubunun hücumçusu və dövrünün ən önəmli macar futbolçucu olmuş Ferents Puşkaşın şərəfinə təsis edilmişdir. Puşkaş böyük kütlə tərəfindən avropanın ən güclü hücumçusu kimi qəbul edilmişdir. Belə ki, o 84 rəsmi milli matçında 83 dəfə fərqlənməyə nail olmuşdur. O, 528 matça 512 dəfə fərqlənməklə iyirminci əsrdə avropanın ən çox qol vuran oyunçularından biri kimi ad qazanmışdır.

"Futbol tarixində öz oyunu ilə iz buraxan birinin adını qorumaq olduqca önəmlidir. Ferents Puşkaş yalnız bir çox mükafat qazanmış futbolçu kimi deyil həmçinin möhtəşəm insan kimi ad qazanmışdır. Bu səbəbdən FİFA bu mükafatı onun adına təsis etməklə böyük sevinc hissi duyur" fikirlərini Blatter Budapeşt şəhərində mükafatın inaqurasiya mərasimində səsləndirmişdir.

Mükafatın ilk təqdimatı 2008/2009 mövsümünün sonunda olmuşdur. Mükafat ilk dəfə 2009-cu il dünyanın ən yaxşı oyunçusu mükafatı üzrə İsveçrədə baş tutmuş qala gecəsində təqdim edildi. Qalib 21 dekabr tarixində elan edildi və mükafatın ilk sahibi portuqaliyalı Kriştiano Ronaldo olmuşdur.

Meyarlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Bu gözəl bir qol olmalıdır (buraya uzun məsafədən vurulan, fərdi və ya komanda oyun ilə vurulan, qayçı zərbəsi kimi vurulan qollar daxildir.)
  • Mükafat heç bir daxili çempionat, cins və milli ayrı-seçkilik edilmədən təqdim edilməlidir.[1]
  • Burada təsadüfən, rəqib oyunçunun səhvi üzündən və ya hər hansı oyunçunun ofsayd vəziyyətində ikən vurulan qol qeydə alınmır.
  • Daha öncə oyunçu hər hansı mənfi davranışı ilə gündəmə gəlməməli və dopinq testindən uğursuz keçmiş olmamalıdır.

Qaliblər və namizədlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

2009[redaktə | mənbəni redaktə et]

Sıra Oyunçu Klub Rəqib Hesab Yarış Səs faizi
1 Portuqaliya Kristiano Ronaldo İngiltərə Mançester Yunayted Portuqaliya Portu 1–0 2008–09 UEFA Çempionlar Liqası 17.68%
2 İspaniya Andres İnyesta İspaniya Barselona İngiltərə Çelsi 1–1 2008–09 UEFA Çempionlar Liqası 15.64%
3 Braziliya Qrafite Almaniya Volfsburq Almaniya Bayern Münhen 5–1 2008–09 Bundesliqa 13.39%
4 İsrail Eliran Atar İsrail Bney Yehuda İsrail Makkabi Netanya 1–1 2008–09 İsrail Premyer Liqası 13.36%
5 İspaniya Fernando Torres İngiltərə Liverpul İngiltərə Bləkbörn Rovers 4–0 2008–09 Premyer Liqa 9.44%
6 Braziliya Nilmar Braziliya İnternasional Braziliya Korintians 1–0 2009 Braziliya A seriyası 8.71%
7 Qana Maykl Essiyen İngiltərə Çelsi İspaniya Barselona 1–1 2008–09 UEFA Çempionlar Liqası 7.89%
8 Meksika Luis Angel Landin Meksika Kruz Azul Meksika Moreliya 1–1 Liqa MX Klausura 2009 7.30%
9 Toqo Emmanuel Adebayor İngiltərə Arsenal İspaniya Vilyareal 1–1 2008–09 UEFA Çempionlar Liqası 4.04%
10 Cənubi Afrika Respublikası Katlexo Mpela  Cənubi Afrika Respublikası  İspaniya 3–2 2009 FIFA Konfederasiyalar Kuboku 2.59%

2010[redaktə | mənbəni redaktə et]

Sıra Oyunçu Klub Rəqib Hesab Yarış Səs faizi
1 Türkiyə Hamit Altıntop  Türkiyə  Qazaxıstan 2–0 Avro 2012 seçmə mərhələsi 40.55%
2 İsveç Linus Hallenus İsveç Hammarbü İsveç Sürianska 2–0 2010 Superettan 13.23%
3 Şimali İrlandiya Metti Burrous Şimali İrlandiya Qlentoran Şimali İrlandiya Portadaun 1–0 2010–11 Şimali İrlandiya Çempionatı 10.61%
Niderland Covanni Bronkhorst  Niderland  Uruqvay 1–0 2010 FIFA Dünya Kuboku
Argentina Lionel Messi İspaniya Barcelona İspaniya Valensiya 3–0 2009–10 La Liqa
Fransa Samir Nəsri İngiltərə Arsenal Portuqaliya Porto 5–0 2009–10 UEFA Çempionlar Liqası
Braziliya Neymar Braziliya Santos Braziliya Santo Andre 2–1 2010 Paulista Çempionatı
Niderland Aryen Robben Almaniya Bayern Münhen Almaniya Şalke 04 1–0 2009–10 Almaniya Kuboku
Cənubi Afrika Respublikası Sipive Çabalala  Cənubi Afrika Respublikası  Meksika 1–1 2010 FIFA Dünya Kuboku
Yaponiya Kumi Yokoyama Yaponiya Yaponiya Şimali Koreya Koreya Xalq Demokratik Respublikası 2–1 2010 FIFA U-17 Qadınlararası Dünya Kuboku

2011[redaktə | mənbəni redaktə et]

Sıra Oyunçu Klub Rəqib Hesab Yarış Səs faizi
1 Braziliya Neymar Braziliya Santos Braziliya Flamenqo 4–5 2011 Braziliya A seriyası
Argentina Lionel Messi İspaniya Barcelona İngiltərə Arsenal 3–1 2010–11 UEFA Champions League
İngiltərə Ueyn Runi İngiltərə Mançester Yunayted İngiltərə Mançester Siti 2–1 2010–11 Premyer Liqa
Belçika Benjamin De Keulayer Belçika Lokeren Belçika Brügge 1–2 2011–12 Belçika Çempionatı
Meksika Covani dos Santos  Meksika  ABŞ 4–2 2011 KONKAKAF Qızıl Kuboku
Meksika Xulio Qomez Meksika Meksika Almaniya Almaniya 3–2 2011 FIFA U-17 Dünya Kuboku
İsveç Zlatan İbrahimoviç İtaliya Milan İtaliya Leççe 1–1 2010–11 Seria A
Argentina Lisandro Lopez Argentina Arsenal de Sarandi Argentina Olimpo 2–2 Argentina Çempionatı Apertura 2011
ABŞ Hezer O'Raili ABŞ ABŞ Kolumbiya Kolumbiya 3–0 2011 FIFA Qadınlararası Dünya Kuboku
Serbiya Deyan Stankoviç İtaliya İnter Milan Almaniya Şalke 04 2–5 2010–11 UEFA Çempionlar Liqası

2012[redaktə | mənbəni redaktə et]

Sıra Oyunçu Klub Rəqib Hesab Yarış Səs faizi[2]
1 Slovakiya Miroslav Stoh Türkiyə Fənərbaxça Türkiyə Gənclərbirliyi 6–1 2011–12 Super Liqa 78%
2 Kolumbiya Radamel Falkao İspaniya Atletiko Madrid FK Kolumbiya America de Kali 2–1 Yoldaşlıq matçı 15%
3 Braziliya Neymar Braziliya Santos Braziliya Internasional 3–1 2012 Libertadores Kuboku 7%
Qana Emmanuel Aqemanq-Badu  Qana  Qvineya 1–1 2012 Afrika Millətlər Kuboku
Fransa Hatem Ben Arfa İngiltərə Nyukasl Yunayted İngiltərə Bləkbörn Rovers 2–1 2011–12 Federasiya Kuboku
Fransa Erik Hassli Kanada Vankuver Uaytkaps Kanada Toronto FK 1–1 2012 Kanada Çempionatı
Meksika Olivia Ximenez Meksika Meksika İsveçrə İsveçrə 2–0 2012 FIFA U-20 Qadınlararası Dünya Kuboku
Boliviya Qaston Mealla Boliviya Nasional Potosi Boliviya Stronqest 2–2 2011–12 Boliviya Çempionatı
Argentina Lionel Messi Argentina Argentina Braziliya Braziliya 4–3 Yoldaşlıq matçı
Seneqal Musa Sou Türkiyə Fənərbaxça Türkiyə Qalatasaray 2–2 2011–12 Super Liqa

2013[redaktə | mənbəni redaktə et]

Növbəti siyahıda 2012-ci ilin qalib və namizədləri qeyd edilmişdir. 2013-cü ilin Dekabr ayının 9-dan FİFA.com saytı vasitəsi ilə seçilmiş namizədlərə onlayn olaraq səs vermək mümkündür.

Sıra Oyunçu Klub Rəqib Hesab Yarış Səs faizi[3]
1 İsveç Zlatan İbrahimoviç  İsveç  İngiltərə 4–2 Yoldaşlıq matçı 48.7%
2 Serbiya Nemanya Matiç Portuqaliya Benfika Portuqaliya Portu 2–2 2012–13 Premyer Liqa 30.8%
3 Braziliya Neymar  Braziliya  Yaponiya 3–0 2013 FIFA Konfederasiyalar Kuboku 20.5%
Danimarka Peter Ankersen Danimarka Esberq Danimarka Arxus 5–1 2013–14 Superliqa
Avstraliya Lisa De Vanna ABŞ Skay Blu ABŞ Boston Breykers 5–1 2013 Qadınlararası Milli Liqa
İtaliya Antonio Di Natale İtaliya Udineze İtaliya Kievo 3–1 2012–13 Seria A
Almaniya Panayotes Kone İtaliya Balonya İtaliya Napoli 2–3 2012–13 Seria A
Fransa Luisa Kadamuro Fransa Lion Fransa Sent-Etyen AS 5–0 2012–13 Qadınlararası Liqa
Argentina Daniel Luduena Meksika Paçuka Meksika Tiqres 2–1 Apertura 2013
Uruqvay Xuan Manuel Olivera Braziliya Nautiko Braziliya Resif 2–0 2013 Sudamerikana kuboku

2014[redaktə | mənbəni redaktə et]

2014-cü ilin namizədləri 12 Noyabr tarixində elan edilmişdir.[4]

Sıra Oyunçu Klub Rəqib Hesab Yarış Səs faizi[5]
1 Kolumbiya Xames Rodriqes  Kolumbiya  Uruqvay 2–0 2014 FIFA Dünya Kuboku 42%
2 İrlandiya Stefani Roşe İrlandiya Peymont Yunayted İrlandiya Ueksford Yus 2–0 2013–14 İrlandiya Qadınlar liqası 33%
3 Niderland Robin van Persi  Niderland  İspaniya 5–1 2014 FIFA Dünya Kuboku 11%
Avstraliya Tim Keyhil  Avstraliya  Niderland 2–3 2014 FIFA Dünya Kuboku
İspaniya Dieqo Kosta İspaniya Atletiko Madrid İspaniya Xetafe 7–0 2013–14 La Liqa
Meksika Marko Fabian Meksika Kruz Azul Meksika Puebla 1–0 Liqa MX klausura 2014
İsveç Zlatan İbrahimoviç Fransa Pari Sen-Jermen Fransa Bastia 4–0 2013–14 Liqa 1
İsveçrə Paytim Kasami İngiltərə Fulhem İngiltərə Kristal Palas 4–1 2013–14 Premyer Liqa
Braziliya Kamilo Sanvezzo Kanada Vankuver Uaytkaps ABŞ Portlend Timbers 2–2 2013 MLS
Yaponiya Hisato Sato Yaponiya Sanfresse Hiroşima Yaponiya Kavasaki Fronteyl 2–1 2014 Yaponiya Çempionatı

2015[redaktə | mənbəni redaktə et]

FIFA namizədləri 2015-ci il Noyabr ayının 12-də elan etdi.[6]

Sıra Oyunçu Klub Rəqib Hesab Yarış Səs faizi[7]
1 Braziliya Uendel Lira Braziliya Qoyaneziya Braziliya Atletiko Qoyaneziya 2–1 2015 Qoyana Liqası 46.7%
2 Argentina Lionel Messi İspaniya Barselona İspaniya Atletik Bilbao FK 3–1 2014–15 İspaniya Kuboku 33.3%
3 İtaliya Alessandro Florenzi İtaliya Roma İspaniya Barselona 1–1 2015–16 UEFA Çempionlar Liqası 7.1%
İngiltərə David Bol İngiltərə Flitvud Taun İngiltərə Preston Nort End 2–2 2014–15 Liqa 1
Uruqvay Çori Kastro İspaniya Real Sosyedad FK İspaniya Deportivo La-Korunya 1–1 2014–15 La Liqa
ABŞ Karli Loyd ABŞ ABŞ Yaponiya Yaponiya 5–2 2015 FİFA Qadınlararası Dünya Kuboku
Fransa Filippe Mekses İtaliya Milan İtaliya Milan FK 1–0 2015 Beynəlxalq Çempionlar Kuboku
Kamerun Marsel Ndyenq Almaniya Paderbon İngiltərə Bolton Uonderers 4–1 Yoldaşlıq matçı
Kosta-Rika Esteban Ramírez Kosta-Rika Herediano FK Kosta-Rika Deportivo Saprissa FK 3–2 2014-15 Kosta-Rika Çempionatı
Argentina Karlos Tevez İtaliya Yuventus İtaliya Parma 7–0 2014–15 Seria A

2016[redaktə | mənbəni redaktə et]

FIFA namizədləri 2016-cı il Noyabr ayının 21-də elan etdi.[8]

Sıra Oyunçu Klub Rəqib Hesab Yarış Səs faizi[9]
1 Malayziya Mohd Faiz Subri Malayziya Penanq Malayziya Pahanq 4–1 2016 Malayziya Super Liqası 59.46%
2 Braziliya Marlone Braziliya Korintians Çili Kobresal 3–0 2016 Libertadores Kuboku 22.86%
3 Venesuela Daniuska Rodrigez Venesuela Venesuela Paraqvay Paraqvay 1–0 2016 u-17 Cənubi Amerika Qadınlararası Futbol Çemionatı 10.01%
İspaniya Mario Qaspar  İspaniya  İngiltərə 1–0 Yoldaşlıq matçı
Cənubi Afrika Respublikası Hlomfo Kekana  Cənubi Afrika Respublikası  Kamerun 2–1 2017 Afrika Millətlər Kuboku
Argentina Lionel Messi  Argentina  ABŞ 2–0 Kopa Amerika Sentenario
Braziliya Neymar İspaniya Barselona İspaniya Vilyareal 3–0 2015–16 La Liqa
Uels Hol Robson-Kanu  Uels  Belçika 2–1 UEFA Avro 2016
İspaniya Saul Niquez İspaniya Atletiko Madrid Almaniya Bayern Münhen 1–0 2015–16 UEFA Çempionlar Liqası
Finlandiya Simon Skrab İsveç Atvidaberqs İsveç Qefle 1–0 2015 İsveç Çempionatı

Ölkələr üzrə qalib olanlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ölkə Qalib İl
 Braziliya 2 2011, 2015
 Portuqaliya 1 2009
 Türkiyə 1 2010
 Slovakiya 1 2012
 İsveç 1 2013
 Kolumbiya 1 2014
 Malayziya 1 2016

Ən çox namizəd olanlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Oyunçu Say
Argentina Lionel Messi[10] 5
Braziliya Neymar[10] 5
İsveç Zlatan İbrahimoviç 3

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Rules Of Allocation" (PDF). 4 March 2016 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 January 2015.
  2. "FIFA Puskás Award 2012 – Results" (PDF). FIFA. 23 January 2013 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 February 2013. (#invalid_param_val)
  3. "FIFA Puskás Award 2013 – Results" (PDF). FIFA. 14 January 2014 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 January 2014.
  4. "FIFA Puskás Award: Ten best goals of the year announced". FIFA.com. 12 November 2014. 5 March 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 November 2014.
  5. "FIFA Puskás award 2014 – results" (PDF). FIFA.com. Beynəlxalq Futbol Federasiyaları Assosiasiyası. 12 January 2015. 4 March 2016 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 January 2015.
  6. "FIFA Puskás Award 2015 Nominees". FIFA.com. 12 November 2015. 27 October 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 November 2015.
  7. "FIFA Puskás award 2015 – results" (PDF). FIFA.com. Beynəlxalq Futbol Federasiyaları Assosiasiyası. 11 January 2016. 25 June 2020 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 January 2016.
  8. "FIFA Puskás Award 2016 Nominees". FIFA.com. 8 January 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 November 2016.
  9. "FIFA Puskás award 2016 – results" (PDF). FIFA.com. Beynəlxalq Futbol Federasiyaları Assosiasiyası. 10 January 2017. 9 January 2017 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 January 2017.
  10. 1 2 "FC Barcelona's Neymar Jr and Leo Messi, up for the 2016 Puskas Award | FC Barcelona". FC Barcelona. 3 October 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 November 2016.