Umumiy nisbiylik nazariyasi

Umumiy nisbiylik nazariyasi yoki qisqacha umumiy nisbiylik — 1915-yilda Albert Einstein tomonidan nashr etilgan geometrik gravitatsiya nazariyasi hamda zamonaviy fizikadagi gravitatsiyaning hozirgi tavsifi. Umumiy nisbiylik nazariyasi maxsus nisbiylik nazariyasini umumlashtiradi va Nyutonning umumiy tortishish qonunini takomillashtiradi, tortishish kuchini fazo va vaqtning yoki toʻrt oʻlchamli fazo-vaqtning geometrik mulki sifatida yaxlit tavsiflashni taʼminlaydi. Xususan, fazo-vaqtning egriligi har qanday materiya va radiatsiyaning energiyasi va impulsiga bevosita bogʻliq. Munosabat Einstein tenglamalari, qisman xususiy hosilali differensial tenglama bilan belgilanadi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Vikiomborda Umumiy nisbiylik nazariyasi haqida turkum mavjud

• Einstein Online (Wayback Machine saytida 2014-06-01 sanasida arxivlangan) — Keng omma uchun relativistik fizikaning turli jihatlari boʻyicha maqolalar; Max Planck gravitatsiya fizikasi instituti tomonidan tashkil etilgan

• GEO600 bosh sahifasi, GEO600 loyihasi rasmiy sayti.
• LIGO laboratoriyasi
• NCSA Spacetime Wrinkles — NCSAda raqamli nisbiylik guruhi tomonidan ishlab chiqarilgan

• Einsteinning umumiy nisbiylik nazariyasi YouTubeda (22-sentabr 2008-yil Stanford universitetida Leonard Susskindning maʼruzasi).
• Umumiy nisbiylik nazariyasi boʻyicha maʼruzalar seriyasi 2006-yil Henri Poincaré institutida.
• Umumiylik nisbiylik nazariyasi darsliklari — John Baez.
• Brown, Kevin. „Nisbiylik haqida fikrlar“. Mathpages.com. 18-dekabr, 2015da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-may.

• Carroll, Sean M. (1997). "Umumiy nisbiylik nazariyasi boʻyicha maʼruza eslatmalari". arXiv:gr-qc/9712019. 
• Moor, Rafi. „Umumiylik nisbiylik nazariyasini tushunish“. Qaraldi: 11-iyul, 2006.

• Waner, Stefan. „Differensial geometriya va umumiylik nisbiylik nazariyasiga kirish“ (PDF). Qaraldi: 2015-yil 5-aprel.