Yenifoça

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Yenifoça
Yenifoça genel manzarası
Koordinatlar: 38°44′K 26°50′D / 38.733°K 26.833°D / 38.733; 26.833
ÜlkeTürkiye
İlİzmir
İlçeFoça
Rakım0 m
Nüfus
 (2020)
 • Toplam19,532
Zaman dilimiUTC+03.00 (DAYS)
Alan kodu0232
Plaka kodu35

Yenifoça ya da Yeni Foça, (eski adıyla Nea Phocaea) İzmir ilinin Foça ilçesinde bir yerleşim yeridir.

Yenifoça, İzmir şehir merkezinin 80 km. kuzey-kuzeybatısında, Foça ilçe merkezinden 20 km. uzaktadır. Foça ilçe merkezi, karışıklık oluşmasını önlemek için yöresel olarak Eskifoça adıyla anılır.

Yenifoça, bir liman etrafına kurulmuş küçük bir sahil kasabasıdır. Arka sokakları tarihi Osmanlı ve Rum evleriyle doludur. Son yıllarda kasaba, Özellikle İzmir il merkezinin sakinleri arasında yazlık ev arayanlar arasında çok popüler olmuş, bu nedenle emlak ajanslığı önemli ölçüde gelişmiştir.

Doğu yönünden Yenifoça Limanı

Yenifoça, 1275'te Ceneviz Cumhuriyeti'ne Bizans tarafından başta bir çeyiz olarak bırakılmıştı. Orta Çağ'da, yöredeki zengin şap rezervlerinden dolayı iki Foça'dan en işleği olan Yenifoça'nın Cenevizlilere kirası Osmanlı dönemine dek sürmüştür.[1] 12 Mayıs 1649'da, Girit Savaşı'nın zirvesinde liman, Osmanlı ve Venedik donanmalarının birbirinin gücünü sınadığı kısa bir sürtüşmeye sahne olmuştur.[2]

Haziran 1914'te Türk kuvvetleri Yenifoça'nın Rum sakinlerine saldırılarda bulunarak Foça Katliamı'nı başltmıştır. Yenifoça'daki katliamda yerli bir Müslüman anne, çeteleri karşısına almayı göze alarak Rum komşusunu savunmayı denemiştir. Kasabanın esas yerlileri, Rumlara, bölgeye yabancı olan muhacirlere kıyasla daha farklı bakmıştır. Esas yerliler Rumları tutmuştur. Rumlar, saldırılardan dolayı kasabayı terkedince evleri muhacirlere kalmıştır. Bu Rumlardan bazıları daha sonra, 1919'da, Yunan ordusu bölgeyi işgal edince evlerine dönmüştür, muhacirler de Rumlar dönünce kaçmıştır. 1922'de Yunan ordusu yenilince, bir muhacirin anlatımına göre kaçmaya çalışan Rumlar "Eski Foça limanı civarında durdurulmuş ve hakettikleri cezayı almıştı".

İlçenin çoğu kısmı, özellikle kamp alanları, oteller ve villalar arasından geçen ve etkileyici deniz manzaraları sunan Eskifoça-Yenifoça karayolunun kuzeyleri, bölgedeki flora ve faunanın değeri nedeniyle koruma altındadır. Bu sebeple ilçeyi tanımanın makul bir yöntemi Eskifoça'dan ya da Yenifoça'dan düzenli olarak kalkan gemi turlarıdır. Koruma tedbirleri nedeniyle ilçenin çoğu bölgesine yeni bina inşaatı yasaktır ve bu sebeple Foça, tarihi evlerden müteşekkil eşsiz dokusunu koruyabilmektedir.

Yenifoça, 29 Şubat 1972'de belediye statüsü alarak beldeye dönüştü.[3] 12 Kasım 2012'de TBMM'de kabul edilen 6360 sayılı kanun ile mahalle oldu.[4]

Yenifoça'da bir aile sağlığı merkezi, 112 acil istasyonu ve Menemen Devlet Hastanesi'nin semt polikliniği bulunmaktadır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Yenifoça rıhtımı

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Mehmed the Conqueror and His Time. Princeton University Press. 1992. s. 19. ISBN 978-0-691-01078-6. 
  2. ^ Venice, Austria, and the Turks in the 17th Century, p. 155,. Diane Publishing. 1991. ISBN 0-87169-192-2. 
  3. ^ "Belediye Kurulmasına Dair Kararlar" (PDF). Resmî Gazete. 14 Mart 1972. 3 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2021. 
  4. ^ "Kanun No. 6360". 15 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2014.