Yasujirō Ozu
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Yasujirō Ozu | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 12 Aralık 1903 Tokyo, Japonya |
| Ölüm | 12 Aralık 1963 (60 yaşında) Tokyo, Japonya |
| Milliyet | Japon |
| Meslek | Film yönetmeni |
| Etkin yıllar | 1929–1963 |
Yasujirō Ozu (小津 安二郎 Ozu Yasujirō, 12 Aralık 1903 – 12 Aralık 1963) 1903-1963 yılları arasında yaşamış Japon film yönetmeni. Japon yönetmenlerin en Japonu diye de anılan Ozu, 50'yi aşkın film yönetmiş, Wim Wenders, Jim Jarmusch, Nuri Bilge Ceylan ve Zeki Demirkubuz gibi pek çok ünlü yönetmeni derinden etkilemiştir.[1]
Yașamı[değiştir | kaynağı değiştir]
Tokyo'nun Fukagawa bölesinde doğan Ozu, beș kardești.[2] Gübre satıcısı olan babası 10 yaşındayken onu kardeșleriyle birlikte memleketine yollamıştı. Bu nedenle Mart 1913'ten 1924'e dek Matsusaka'da yaşadı.
Doğum gününde vefat eden Ozu'nun Kita-Kamakura'daki mezar taşında "hiç" ya da "hiçlik" anlamına gelen, Japonca mu 無 işareti kazılıdır.[3]
Sinemasının özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Yasujirō Ozu, sinemada minimalist geleneğin en eski mimarlarındandır. Japonya'daki Zen kültürünün dinginliği ve sadeliği filmlerine hakim olmuştur.
Ozu filmlerinde kamera, çok ender örnekler dışında hiç kıpırdamaz. Daha geç filmlerinde hiç çevrinme (pan), kaydırma (şaryo) ve optik kaydırma (zoom) gibi yöntemlere rastlanmaz. Daima insan görüşüne en yakın olan 50 mm objektif kullanılır. Ozu’nun kullandığı tek filmsel noktalama işareti kesmedir, fakat bu etki için yapılan hızlı kesme ya da metaforik anlam amaçlı yan yana kesme değil; olayların ritmik dizgesini belirten düzenli kesmelerdir. Kamera genellikle oyuncuların göz hizasının altında, Japonların geleneksel evlerinde oturdukları tatamilerin seviyesindedir.[4] Ozu hemen tüm filmlerinde aynı oyuncularla çalışır. Bu gibi özellikleriyle Ozu sinema tarihinde kendine farklı bir yer edinmiştir.[5]
Filmlerinde Japon toplumunun geçirdiği köklü değişimi yansıtmaya çalışmıştır. Yönetmenliğe kısa komedi filmleri ile başlamıș, 1930'lar itibarıyla daha ciddi konulara yönelmiştir. Evlilik, aile, kuşaklararası ilișkiler Ozu'nun 1930 sonrası filmlerinin ana temalarını olușturur.
Nagaya Shinshiroku (1947), Geç Gelen Bahar (1949), Erken Gelen Yaz (1951), Tokyo Hikayesi (1953) ve Ohayo (1959) gibi filmleriyle Ozu, dünya sinema tarihinin en etkili ve iz bırakmış yönetmenlerinden birisi olarak görülmektedir.
12-27 Nisan 2003 tarihleri arasında gerçekleşen 22. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde, "Anısına" başlıklı bölümde Yasujirō Ozu'nun 7 filminden oluşan bir retrospektife yer verilmiştir.[6]
Filmografisi[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Ozu - Donald Richie. University of California Press; (Temmuz 1977), ISBN 0-520-03277-2
- Yasujiro Ozu Japanese Film Directors - Audie Bock. Kodansha International Ltd; (1978), ISBN 0-87011-304-6
- Ozu and the Poetics of Cinema 28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - David Bordwell. Princeton University Press; (1988), ISBN 0-691-00822-1
- Ozu's Anti-Cinema - Kiju Yoshida. Center for Japanese Studies, University of Michigan; (1998), ISBN 1-929280-27-0
- Ozu yasujiro zenshū (Ozu Yasujiro's Complete Works—two volume set of Ozu's scripts). Shinshokan; (March 2003), ISBN 4-403-15001-2 (Japonca)
- Ozu yasujiro no nazo (The Riddle of Ozu Yasujiro—manga biography of Ozu). Shōgakukan; (Mart 2001), ISBN 4-09-179321-5 (Japonca)
- Transcendental Style in Film: Ozu, Bresson, Dreyer - Paul Schrader (1972) ISBN 0-306-80335-6
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Mutlaka İzlenmesi Gereken 5 Yasujirô Ozu Filmi". Film Loverss. 12 Aralık 2018. 15 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Portrait of Ozu". YouTube. 10 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Yasujiro Ozu's gravesite in Kita-Kamakura". Easterwood. 1 Temmuz 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Pelin Özdoğru. Minimalizm ve Sinema. Es Yayınları.
- ^ "Yasujirō Ozu - The Depth of Simplicity". YouTube. 22 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Ve Festival Başlıyor..." Bianet.
- ^ Hasumi 1998, s. 229
- ^ Sato 1997b, s. 280
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- IMDb'de Yasujirō Ozu
