Tsundoku
Vikipedi, özgür ansiklopedi
 | Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Ocak 2020) |
.jpg)
Tsundoku Japonca kökene sahip olan bu kelime (積ん読 ) argo da tsun-doku sözcüğünden gelmektedir.[1] Bu sözcük bir şeyleri daha sonrası için istifleyip hazır bir halde o alandan ayrılmak anlamına gelen tsunde-oku ve kitap okumak anlamına gelen dokusho sözcüklerinin birleşiminden oluşmaktadır. Türkçede kitap istiflemek yerini bulmuştur.[2][3][4]
Kişilerin yığınla kitap satın alıp, bunları okumaya çalışıp ancak çoğu zaman istikrar gösterememe durumudur. Dışarıya çıkan kişi kendisini kitap evlerinde veya kitap fuarlarında bulur ve bu durumdan haz alır. Bu kişiler kitap kokusuna da bağımlı hale gelip bulunduğun ortamın her köşesinde kitap görmeyi arzular. Bu durum Çin, Japonya ve Kore'de psikolojik bir sendrom olarak tanımlanmaktadır. Bu sendroma sahip kişi, kendisinin kronik bir bağımlılığa sahip olduğunu uzun süre farkına varmaz. Dünya üzerinde yapılan araştırmalarda beş kişinin ikisinde gözlemlenen bu durum önlemi alınmadığı takdirde ciddi boyutlara ulaşılabileceği gözlemlenmektedir.
Belirtileri Nelerdir?[değiştir | kaynağı değiştir]
- Kitap istiflediklerini kabul etmezler. Bir gün mutlaka okuyabileceklerini düşünürler.
- Satın aldıkları kitapları okuyamayacak olabilme ihtimallerini düşünmezler.
- Kitaplıklarının dolu olması ve rafları izlemek yeterlidir.
- Kitap kokusuna karşı hassasiyet.
- Matbaada basılan dışında yazı okumaktan nefret ederler.
- Kitaplarını kimseyle paylaşmazlar.
- Yeme, içme gibi temel ihtiyaçlarının yerine kitap almayı tercih ederler.
- Yeni çıkan kitabı aynı gün alma isteği.
Neden Olur?[değiştir | kaynağı değiştir]
Nedeni tam olarak belirtilememiş olmakla birlikte bu sendroma sahip bireylerin içlerinde gizlenmiş daha derin sebepler vardır. Tsundoku olan bir bireyin sürekli olarak yeni kitap isteği şunları içerir;
- Kişi okumak istediği, merak ettiği ve ilginç bulduğu kitapları hemen satın almayı tercih eder. Çünkü istediği kitabı/kitapları bir daha bulamayacağı düşüncesinden korkar. Bu his olumsuz duygu ve endişelere sebep olduğundan kitabı hemen satıp alıp okumak üzere rafa kaldırırlar.
- Kitap baskısının tükenmesi ve bir daha basılmamasından endişe duyarlar. Bu nedenle hemen satın alırlar.
- İnsanların büyük çoğunluğu, kitap satın almanın kendi hayatları üzerinde kontrol ve güç sahibi olma hissi verdiği için kitap satın aldıklarında kendilerini mutlu hissederler.
- Dünya üzerinde bazı insanlar kitap okuyarak kendilerini geliştirmek isterler. Bu yüzden çok fazla kitap satın alırlar ve bunları okuduktan sonra daha iyi bir yaşam süreceklerini hayal ederler. Bu hayal sürekli satın alınan kitapları evde bir yığın haline getirir. Kişi kitabın kendisine katacakları ile ilgili hayal kurarken okumaktan daha fazla haz alabilirler. Bu da okuma isteğinde azalmaya neden olabilir.
- Bazı bireyler hayran oldukları kişiyi taklit ederler. Bu kişilerin satın aldıkları kitapları görüp onlar kadar iyi olabilmek için satın alırlar ve daha sonra okumak üzere rafa kaldırırlar.
- Tsundoku sendromuna sahip bireyler satın aldıkları kitapları okuma arzusu bir süre sonra azalabilir. Bu yüzden kişiler eskisini okumadan yeni kitaplar satın alırlar ve daha sonra okuma düşüncesiyle de eski kitaplarını biriktirmeye başlarlar.
- Kişinin okuma isteği çok fazladır ancak zamanı yoktur veya başka uğraşlarla ilgilenirler.
- Çok iyi okuyucu olduklarının başkaları tarafından görülmesini isterler. Bu yüzden çok fazla kitap satın alırlar ve sergilerler. Ancak çevresinin bu kitapları gerçekten okuyup okumadığını sormasından korkarlar. Bu durumda ise yalana başvurabilirler.
Tedavisi Nedir?[değiştir | kaynağı değiştir]
Tsundoku sendromunun tedavisi kişilerin bu durumu farkına varıp kendilerini dizginlemeye çalışmalarıdır. Eğer rahatsızlık günlük hayatı olumsuz yönde etkilemeye başlamışsa, finansal ve sosyal problemlere neden oluyorsa profesyonel yardım gereklidir. Bu durumda tedavi için diğer bağımlılık tedavilerindeki benzer yöntemler kullanılır. Hastalığın seviyesine göre psikoterapi ya da gerekliyse ilaç tedavileri uygulanabilir. Bu hastalığın tedavisi için sunulan bazı ipuçları şunlardır;
- Daha önce aldığınız bir kitabı okuduysanız, yeni bir kitap satın almak bu durumun bağımlılık haline gelmemesinin en kolay yoludur.
- Dijital materyalleri tercih etmelidirler. Bu sayede evde kitaplar için alan sorunu da çözüme kavuşur.
- Sesli kitapları dinlemek vakitten tasarruf etmelerine yardımcı olarak yolda, alışverişte, spor yaparken kitaplardan istifade etmenin pratik bir yoludur.
- Keyif almadıkları kitapları okumayı bırakarak gerçekten yararlı olduğunu düşündükleri kitapları tercih etmeleri okunmamış kitapların biriktirilmesini önlemede yardımcı olabilir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ ""Tsundoku," the Japanese Word for the New Books That Pile Up on Our Shelves, Should Enter the English Language". Open Culture. 24 Temmuz 2014. 16 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2017.
- ^ Brooks, Katherine (19 Mart 2017). "There's A Japanese Word For People Who Buy More Books Than They Can Actually Read". The Huffington Post. 15 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2017.
- ^ Tobar, Hector (24 Temmuz 2014). "Are you a book hoarder? There's a word for that". Los Angeles Times. 16 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2017.
- ^ "Tsundoku: The art of buying books and never reading them". BBC News. 2 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2018.