Trireme

Trireme; (Grekçe: Τριήρεις, tekil: Τριήρεις) eski bir savaş gemisi çeşididir.^[1] Korintli Ameinocles tarafından icat edildiği öne sürülür.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Mitolojik Argo gemisinin betimlendiği Argonotlar Destanı adına yapılmış bir Gürcü Hatıra parası

Akdeniz havzasında bulunan eski medeniyetlerce, özellikle Fenikeliler, Yunanlar, Kartacalılar ve Romalılar tarafından kullanılmıştır. Bu gemi antik çağlarda ve mitolojide önemli bir yer tutar. Bu gemi öncelikli olarak kürekle ilerlemek için tasarlanmıştır. Ancak yardımcı olması için yelken donanımına da sahiptir. İçine asker bindirilip savaş ya da çıkartma yapılabilir. Geminin önünde ise savaşta diğer gemileri korkutup kaçırmak için biri sağda diğeri solda 2 adet göz bulunurdu. Etkin biçimde kullanılmış olup daha sonra yerini ağır savaş gemilerine bırakmıştır.

Muharebedeki yeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Saldırı stratejisi sürat üzerine kuruludur. Pruvada yer alan mahmuzu iyi ayarlanmış bir hızla düşman gemisine vurarak onu kullanılmaz hale getirebildiği için tıpkı denizde ilerleyen bir mermi gibi olması gerekir. Mahmuz girdiği geminin içine takılıp kalabilir ve bu durumda saldıran, avcı olma konumunu kaybederek bir ava dönüşebilir. Bu mahmuzlar genellikle tunç gibi ağır malzemeden yapılmıştır. Trireme ilk ortaya çıktığında asıl amaç düşman gemisini borda edip ele geçirmek değil, vurup batırmaktı.

Yapısı[değiştir | kaynağı değiştir]

Güverte 3 katlıdır ve her katta kürekçiler dizilidir. Her kürekçiye 1 kürek düşer. Trireme ismi (üçlü) buradan gelmektedir. Özellikle Yunan şehir devletlerinde kürekçiler köle değil maaşlı vatandaşlardır. Atina şehir devletinin sahip olduğu triremeler (MÖ 4. yüzyıl) güverte üzerinde ancak 15-20 piyade taşırken, sonraki dönemlerde Roma triremeleri, Pön Savaşları sırasında bu sayıyı 120'ye kadar çıkartmıştır.