Spil Dağı
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Spil Dağı | |
|---|---|
 Spil Dağı ve Manisa panoraması | |
 | |
| En yüksek noktası | |
| Yükseklik | 1.517 m (4.977 ft) |
| Koordinatlar | 38°34′12″K 27°27′0″D / 38.57000°K 27.45000°D |
| Coğrafya | |
| Konum | Şehzadeler, Manisa, Türkiye |
| Jeoloji | |
| Dağ türü | Kalkan volkan |
Spil Dağı, Manisa merkezden kuzey yolunu izleyerek 24 km, İzmir merkezden güney yolunu izleyerek yaklaşık 50 km uzaklıkta, ismi Manisa ile özdeşleşmiş, tarih, mitoloji ve flora bakımından çok zengin bir dağdır.
Spil Dağı, Gediz Nehri ovasının 60 metrelik seviyesinden başlayarak Karadağ zirvesinde 1517 metre yüksekliğe ulaşır. Dağın çevresinde derin vâdiler ve bunların içinde dere yatakları bulunmaktadır.
Dağın bitki örtüsü ormanlıktır. Manisa lâlesi gibi endemik türler de dahil olmak üzere, zengin bir floraya sahiptir. Ünlü yaban atlarının yanı sıra, diğer yaban hayvanı türleri de mevcuttur.
Spil Dağı'nda ayrıca birçok mağara da bulunmaktadır.
Manisa Tarzanı[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana madde: Manisa Tarzanı
Manisa Tarzanı, resmî kayıtlara göre Ahmeddin Carlak ya da kendi ifadesi ile Ahmet Bedevi, Türk Kurtuluş Savaşı'ında savaştığı için İstiklal Madalyası sahibidir.
Kurtuluş savaşı sonlarında İtilaf Devletleri Ordularını geri çekilişleri esnasında Batı Anadolu'daki her yeri ateşe verir. Alevler öyle kuvvetlidir ki Manisa'nın yemyeşil manzarası katran karasına dönüşür.
Tutkulu bir doğa sevdalısı olarak bu durumu üzüntüyle gören Bedevi, savaş sonrasında Manisa'nın manzarasını tekrar yeşile dönüştürmek üzere burada kalmaya karar verir. Bunun üzerine hayatını Manisa'yı tüm Türkiye'ye örnek olacak şekilde ağaçlandırmaya adamış ve yaşadığı süre boyunca binlerce ağaç dikmiştir. Spil dağı eteklerini yeşile kavuşturan kişidir. Spil dağında yaşamış küçük bir kulübede yaşamış, üzerine eski bir gazete örterek uyumuştur. ve Manisa sokaklarında şort ve lastik ayakkabıyla dolaşmıştır. 1963 yılında Demokrat Partinin ağaçlarını kestiği görünce kalp spazmı geçirmiş ve ölmüştür. Hayatını kaybedince Manisa halkınca bir efsaneye dönüştürülmüş, ilde birçok heykeli dikilmiştir.[1]
Ağlayan Kaya[değiştir | kaynağı değiştir]
Ağlayan Kaya, Spil Dağı eteklerinde bulunan doğal bir eserdir.
Bugün Spil Dağı'nın eteklerinde Ağlayan Kaya ya da diğer adıyla Niobe Kayası olarak bilinen kayanın bir sanat eseri olup olmadığı antik çağdan beri tartışılır. Doğal aşınma sonucu başı önüne eğik, ağlayan bir kadın görünümü kazanmıştır. Eski Yunan mitolojisi yoluyla günümüze gelmiş öyküsüyle yitirdiği çocuklarının ardından gözyaşı döken kahırlı anaların simgesi haline gelmiş Frigyalı (veya Lidyalı) Tantalus'un kızı Niobe'nin, Zeus tarafından burada taşa dönüştürüldüğüne inanılır.
Efsaneye göre Niobe'nin yedi oğluyla yedi kızı vardı ve yalnızca iki çocuğu (Apollon ve Artemis) olan Leto’dan daha doğurgan olmakla övünüyordu. Bu gururu nedeniyle onu cezalandırmaya karar veren Leto, Apollon’a Niobe’nin bütün oğullarını, Artemis’e de bütün kızlarını öldürttü. Çocukların cesetleri 10 gün sonra tanrılar tarafından gömüldü. Frigya’daki evine dönen Niobe, acılarını dindirmek isteyen Zeus tarafından Spylos dağının (Spil Dağı-Manisa) yamacında bir kaya parçasına dönüştürüldü.
Ağlayan Kaya yanına yakın zamanda bir amfitiyatro düzenlemesi yapılmıştır. Kayayı ziyaret edenler arasında duygulu mesajlar yazarak yere sermek alışkanlık haline gelmiştir.
Spil Dağı'nda ayrıca, Yarıkkaya mevkiinde Niobe'nin erkek kardeşi Pelops ile ilişkilendirilerek "Pelops'un Tahtı" şeklinde adlandırılan ve Frig kült sanatının izlerini taşıdığı ve evvelce bir heykelin yerleştirilmiş olması muhtemel bir "oturak" veya "sunak" bulunmaktadır.[2]
Sabuncubeli Geçidi[değiştir | kaynağı değiştir]
Sabuncubeli Geçidi, Manisa ve İzmir'i Spil Dağı ve Yamanlar Dağı arasından birbirine bağlayarak İzmir'in Bornova metropol ilçesine ulaşan karayolunun da geçtiği, en yüksek noktası 600 m. rakıma varan geçittir. Geçit günümüzde İzmir'in kuzeydoğu yönünde şehirsel gelişiminin doğal uç sınırını oluşturmaktadır. 1960'lı yıllarda binlerce hektarı kapsayan önemli bir ağaçlandırma hamlesi dağ ve çevresinde yürütülmüştür.[3]
Sülüklü Gölü ve Atalanı[değiştir | kaynağı değiştir]
Park'ın doğusunda 600 m yükseklikte bulunan ve sülük dolu olduğu için "Sülüklü Göl" olarak adlandırılan bir göl bulunmaktadır.
Ayrıca, zirveye yakın "Atalanı" mevkiinin adı, Osmanlı Devleti döneminden beri devam eden bir uygulama ile, bölgedeki atların mevsimlik olarak veya ihtiyarlamaları nedeniyle burada yılkıya bırakılmasından kaynaklanmaktadır. Atalanı'nda bungalov tarzı konaklama tesisleri mevcuttur.
Spil Dağı Millî Parkı[değiştir | kaynağı değiştir]
1968 yılından beri millî park sıfatı taşımakta olup, Manisa İl Çevre ve Orman Müdürlüğü'ne bağlıdır.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
- Ağlayan Kaya
- Niobe
- Belkahve Geçidi
- Manisa Tarzanı
- Nif Dağı
- Pelops
- Sabuncubeli Geçidi
- Spil Dağı Millî Parkı
- Türkiye'deki dağlar listesi
- Türkiye'deki yanardağlar
- Yamanlar Dağı
Kitaplar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Ekrem Akurgal (1998). Anadolu Uygarlıkları ISBN 975-479-031-0. Net Yayıncılık.
- George E. Bean (1967). Aegean Turkey: An archaeological guide ISBN 978-0-510-03200-5 (İngilizce). Ernest Benn, Londra.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Manisa Tarzanı", Vikipedi, 25 Ağustos 2020, erişim tarihi: 29 Ağustos 2020
- ^ Hasan Dedeoğlu (2003). Lydians and Sard ISBN 978-975-7199-99-1 (İngilizce). A Turizm.
- ^ George Maxim Anossov Hanfmann - Jane C. Waldba (1975). A survey of Sardis and the major monuments outside the city walls, sf. 171, 978-0674857513. Harvard University Press.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
 | Wikimedia Commons'ta Spil Dağı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
| Dağlar | |
|---|---|
| Sıradağlar | |
