Sloven İstihbarat ve Güvenlik Ajansı

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Sloven İstihbarat ve Güvenlik Ajansı (Slovence: Slovenska obveščevalno-varnostna agencija; SOVA veya Sova, söyleyiş: ˈsɔ̀ːʋa[1] okunuşu; lit. Baykuş) Slovenya Cumhuriyeti Başbakanı'na doğrudan bağlı[2] olan ve devlet kurumu olarak başlıca sivil istihbarat hizmeti veren kurumdur. Slovenya Cumhuriyeti merkezi istihbarat ve güvenlik hizmeti olarak SOVA'nın görevi ulusal güvenlik sağlamaktır. Ajansın merkezi Dravlje içinde Stegne Caddesi'nde, Ljubljana'nın merkezinin kuzeybatısında yer almaktadır.

Savunma Bakanlığı'nın bir parçası olarak; onun askeri karşılığı İstihbarat ve Güvenlik Servisi (Slovence: Obveščevalno-varnostna služba, OVS)'dir.

Geçmiş[değiştir | kaynağı değiştir]

Devlet Güvenlik İdaresi adlandırması ile 1966 yılında kuruldu; SOVA, Devlet Güvenlik Servisi'nce (Slovence: Uprava službe državne varnosti; SDV) onun kökenini izler. 9 Mayıs 1991'de hizmet Güvenlik ve Bilgi Servisi (Slovence: Varnostno-informativna služba; VIS) olarak yeniden adlandırıldı. Nihai geçerli adı yeniden adlandırmayla, 7 Ocak 1993 tarihinde yapılan kurum, Slovenya Hükûmeti İçişleri Bakanlığı'na devredilmişti.

Direktörler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Dr. Miha Brejc (1990-1993)
  • Janez Sirše (1993)
  • Silvan Jakin (1993)
  • Drago Fers (1993 - 1999)
  • Tomaž LOVRENČIĆ (2000 - 2002)
  • Dr. İZTO Podbregar (2002 - 2006)
  • Matjaž Šinkovec (2006 - 2007)
  • Andrej Rupnik (2007 - 22 Temmuz 2010)
  • Sebastjan Selan [4] (22 Temmuz 2010 - 10 Şubat 2012)
  • Damir Črnčec [5] (10 Şubat 2012 - günümüz)

Tartışmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

İtalyan bir diplomatın vurulması (1991)[değiştir | kaynağı değiştir]

Daha sonra On Gün Savaşı'ndan önce VIS, Sloven Bağımsızlık Bildirgesi'nin tarihi ile ilgili İtalyanca bildirimi sırasında Slovenya Başkanlığı üyesi Ciril Zlobec ve İtalyan konsolosu arasındaki telefon görüşmesi işaret oldu.[3]

Karşıtlık vurma (1991-1993)[değiştir | kaynağı değiştir]

Brejc'in ajansı altında LDS partisinin bazı önde gelen üyelerini vurma oldu.[3]

Kara fon (2002-2006)[değiştir | kaynağı değiştir]

İztok Podbregar 2006 yılında yeni hükûmet tarafından yönetici olarak değiştirildi ve sonra, yeni Adalet Bakanı Lovro Sturm önderliğinde özel soruşturma ekibi ajans etkinliklerini gözden geçirme göreviyle kuruldu. Bu ekip (kanser olan)[3] Cumhurbaşkanı Janez Drnovsek'in sıra dışı tedavisi için giderleri içeren, kullanılan belgesiz kara fon, pahalı emeklilik hediyeleri, şirketlerin kuruluşunu satın aldığı sırada bulundu... Ekip ayrıca SOVA'nın 3000'in üzerinde yabancı telefon numaralarına bakarak, ve aynı zamanda Sloven ve Hırvat Başbakanları arasındaki telefon konuşmalarını kaydetmekte olduğunu açıkladı.[3]

Korunmasız güvenli ev (2007)[değiştir | kaynağı değiştir]

SOVA direktörü Matjaž Šinkovec ve Başbakanı'nın danışmanı Aleksander Lavrih ziyareti hakkında yazarken Mart 2007'de günlük gazete Dnevnik, Ljubljana merkezinde SOVA'nın güvenli evini gözler önüne serdi.[4][5] Alman Bundesnachrichtendienst bu ajansın işbirliğiyle daha sonra Batı Balkanlar'da telekomünikasyon konusunda da dokunarak ortaya çıkmıştır.[3]

Açıkta kalan fotoğraflar (2011)[değiştir | kaynağı değiştir]

2011 yılı Eylül ayında emekli ve mevcut SOVA ajanları ile eski UDBA ajanlarının yaklaşık 80 fotoğrafı çeşitli internet sitelerinde yayınlandı; bazı ajanların piknik sırasında alınan fotoğrafları sarhoş ve komünist sembollerle görüntüleniyor idi.[6] Bunlar arasında 1988 yılında (gelecekteki savunma bakanı ve başbakan) tutuklayan Janez Janša ve bu konuda JBTZ denemesi başlayan Zvonko Hrastar, eski ajan (ve devlet savcısı Branka Zobec Hrastar'ın kocası) oldu.[7]

Pahalı mobilyalar (2012)[değiştir | kaynağı değiştir]

2012 yılı Mart ayında da eski müdür Sebastjan Selan yüksek düzeyde uluslararası toplantılar için düşünülmüştü ve yönetici düzeyinde 5 yatak odalı daire için (112.000 aşan) pahalı mobilyalar sipariş ettiği ortaya çıktı. Yönetimin bütçe kesintileri etkileyici iken bu yapıldı.[3][8] Yeni direktör Damir Črnčec dairenin kullanıma durdurulması için bir iç inceleme başlattı.

Siyasi ön yargı suçlamaları (2013)[değiştir | kaynağı değiştir]

Ocak 2013 yılında, bir kurul Slovenya Cumhuriyeti'nde yolsuzluğun önlenmesi için Cumhurbaşkanına, ve İstihbarat Denetleme ve Güvenlik Hizmetleri meclis kuruluna da gönderilen iddianame ile, alınan ajans politik ön yargılı olabilirdi ve 2011 yılından sonra gelen görevlerde Janez Janša siyasi partisi Sloven Demokrat Parti üyeleri tarafından alınmıştır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Slovenski pravopis 2001: Sova". 2 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2015. 
  2. ^ "Sova.gov.si - About us". 22 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2015. 
  3. ^ a b c d e f (Slovence) Dnevnik.si - Kadrovski prepihi v Sovi: Direktorji za kratek čas in za kratkočasje tajne službe 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (In Slovene: "Personal Turmoil in SOVA: Directors for short-while and for short time of secret service"), 24 Mart 2012
  4. ^ (Slovence) Dnevnik.si - Janezu Janši lahko prisluškuje samo tehnični genij 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (In Slovene: "Only genius can eavesdrop on Janez Janša"), 21 Nisan 2007
  5. ^ (Slovence) Dnevnik.si - Obletnica Dnevnikovega razkritja: Po letu dni afera Sova še vedno brez epiloga 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (In Slovene: "Anniversary of Dnevnik's expose: After one year still without epilogue in Sovagate"), 21 Mart 2008
  6. ^ (Slovence) Reporter.si - Pijani tajni agenti Sove na udba.net? 18 Nisan 2013 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi, (In Slovene: "Drunk secret agents on udba.net"), 6 Eylül 2011
  7. ^ (Slovence) Politikis.si - Še vedno se družijo! 80 fotografij bivših udbašev; direktno iz seznama Udba.net 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (In Slovene: "They are still socializing! 80 photos of former agents of UDBA; straight from Udba.net list"), 4 Eylül 2011
  8. ^ (Slovence) Mladina.si - An Intrusion of the Members of SDS into Sova 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (In Slovene: "Vdor kadrov SDS v Sovo"), 18 Ocak 2013

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]