Salepçioğlu Camii

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Salepçioğlu Camii
Salepçioğlu Camii ön cephesi
Harita
Temel bilgiler
KonumKonak, İzmir, Türkiye Türkiye
Koordinatlar38°25′01″K 27°07′57″D / 38.41694°K 27.13250°D / 38.41694; 27.13250
İnançİslam
DurumEtkin
Mimari
Mimari biçimOsmanlı mimarisi ve Barok mimari
İnşaat başlangıcı1897
Tamamlanma1905
Özellikler
Minare sayısı1
Kubbelerinin önden görünüşü

Salepçioğlu Camii (Hacı Ahmet Sait Salepçioğlu Camii) İzmir'in Konak ilçesinde bulunan Salepçizade Hacı Ahmed Ağa tarafından yaptırılmış ve 1897-1905 yılları arasında inşası tamamlanmış cami.

Yapımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Salepçizade Hacı Ahmed Ağa'nın vasiyeti gereği İzmir Kadısı Mehmet Emin Efendinin nezaretinde 1897-1905 yılları arasında inşa edilmiştir. Bazı kaynaklar 1905 yılında sadece minarenin tamamlandığını[1] ve cami inşaatının 1907'ye kadar devam etmiş olabileceğini belirtmektedir. Üst kat cami, ait kat medrese olarak tasarlanmıştır. 1893 tarihli vakfiyeye göre Salepçizade Ahmed Ağa’nın yaptırdığı, mektep, medrese ve dershanenin bulunduğu bir alt yapının üzerine cami inşa edilmiştir.[2] Vakfiyesinde Salepçizade Ahmed Ağa tarafından yaklaşık 80 adet dükkânın ve iki büyük hanın gelirleri cami için kullanılmak üzere bırakılmıştır. Eskiden Büyük ve Küçük Salepçioğlu hanlarının bulunduğu bölgede bugün Salepçioğlu Çarşısı bulunmaktadır.[3] 1924 yılında medrese kısmı kapatılmıştır. Medreselerin kapatılmasından sonra Güreş İhtisas Kulübü ve Yeşilay Cemiyeti gibi kuruluşlar tarafından 1945-1967 yılları arasında kullanılmıştır. 1985'te medrese kısmı ibadete tekrar açılmış ve günümüzde Kur'an kursu olarak hizmet vermektedir.

Mimarisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Caminin zemin katında ana girişin iki yanında, dışarıda ve içeri girince iki yanda dört adet mermer çeşme vardır. Tavan, merkezi dört adet yivli dökme demir kolon tarafından taşınan volta döşeme ile yapılmıştır. Avluda demir korkuluklara destek olan ve kırmızı taştan yapılmış babalar bulunmaktadır; doğu cephesinde camide kullanılan kırmızı taştan yapılmış bir de havuz vardır.[4] Son cemaat yeri dikdörtgen planlıdır ve üzeri üç kubbeyle kapatılmıştır. Caminin dış duvarları mermer ve koyu nefti yani koyu yeşil renkli taşlarla kaplıdır. Pencere ve kapıların söve ve kemerleri geniş satıhlı mermerden yapılmıştır. Kubbesinin içerisi ise kırmızı, yeşil ve kahverengi renkte kalem işleri ile bezenmiştir.[5] Caminin içerisi altlı üstlü iki sıra pencere ve kubbe bitimindeki küçük çifter pencere ile aydınlatılmıştır. İç cephe renklerinde de yine yeşil tonları hakimdir ve duvarlar kemer süslemeleri ve ayaklar ile çevrelenmiştir.

Mihrap ve minber beyaz ve gri mermerdendir. Minberde geometrik desenler ve bitki motifleri bulunmaktadır. Kubbesi on altı dilimli radyal bölmelidir; bu bölmelerin ve kubbenin merkezi bitki motifleriyle süslenmiştir.[6] Bölmelerin altında da ikişer ikişer dizilmiş ve vitray süslemeli küçük pencereler bulunmaktadır. Caminin üst katına dar ve işlemeli ahşap bir merdivenle çıkılmaktadır. Minarenin, cami kitlesinin saçağına kadar yükselen sekizgen kaidesi koyu nefti kesme taş ve beyaz mermer ile oluşturulmuştur. Sekizgen kaide üzerine daire kesitli inşa edilmiştir. 1905 tarihli inşa kitabesi olan Salepçioğlu Camii minberi dışında İzmir'deki hiçbir tarihi minberin inşa veya onarım kitabesi yoktur.[1] 1927 yılındaki depremde yıkılan cami minaresi, dönemin İzmir Valisi Kazım Dirik tarafından yaptırıldı. 1974 yılındaki depremde bir kez daha yıkılan minare, 1982 yılında tekrar inşa edildi.[3] 2011 yılında ise İzmir Ticaret Odasının üstlendiği bir restorasyon çalışması başlatıldı.[7]

Günümüzdeki önemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Salepçioğlu Camii günümüzde Kemeraltı'nın ana caddelerinden Anafartalar Caddeesi, Birinci Beyler Sokağı ile Kestelli Caddesi arasında kalan bölgededir. Salepçioğlu Çarşısı kullanılarak Kemeraltı ile cami arasında geçiş sağlanmaktadır. Yeni yapılan bu beton çarşı eski çevre görünümünü değiştirmiş ve caminin Kemeraltı üzerindeki farkındalığını azaltmıştır.

Camide imam hatip görevini Ocak 2016 itibarıyla münhal olup; müezzin görevi ise Süleyman Gölpınar tarafından yürütülmektedir.[8]

Fotoğraf galerisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Sedat Bayrakal - İzmir Minberleri[ölü/kırık bağlantı]
  2. ^ "Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt.23, s.526". 20 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2016. 
  3. ^ a b "Kemeraltı Klasikleri: Salepçioğlu Camii ve Çarşısı". Ege Meclisi. 19 Aralık 2015. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2016. 
  4. ^ "İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü - Tarihi Camiler". 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2016. 
  5. ^ "İzmir Camileri - Salepçioğlu". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2016. 
  6. ^ "Hasan Begeç - Salepçioğlu Camii" (PDF). 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Ocak 2016. 
  7. ^ "Salepçioğlu Camisi'nde Restorasyon Hızla Sürüyor". 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2016. 
  8. ^ "Konak Müftülüğü - Salepçioğlu Camii". 20 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2016.