Resesyon

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Resesyon ya da durgunluk, ekonomik faaliyetlerde genel bir düşüş olduğunda ortaya çıkan bir iş döngüsü daralmasıdır.[1] Durgunluklar genellikle harcamalarda yaygın bir düşüş (olumsuz bir talep şoku) olduğunda ortaya çıkar. Bu durum finansal kriz, dış ticaret şoku, olumsuz arz şoku, ekonomik balonun patlaması veya büyük ölçekli insan kaynaklı veya doğal afet (örneğin pandemi) gibi çeşitli olaylar tarafından tetiklenebilir.

Amerika Birleşik Devletleri'nde resesyon, "ekonomik faaliyetlerde piyasa geneline yayılan, birkaç aydan uzun süren, normalde reel GSYH, reel gelir, istihdam, sanayi üretimi ve toptan-perakende satışlarda görülen önemli bir düşüş" olarak tanımlanmaktadır."[2][3] Avrupa Birliği de benzer bir tanım benimsemiştir.[4][5] Birleşik Krallık'ta resesyon, iki çeyrek üst üste negatif ekonomik büyüme olarak tanımlanmaktadır.[6][7]

Hükümetler durgunluklara genellikle para arzını artırmak ve faiz oranlarını düşürmek veya devlet harcamalarını artırmak ve vergilendirmeyi azaltmak gibi genişletici makroekonomik politikalar benimseyerek yanıt verirler.

Sonuçları[değiştir | kaynağı değiştir]

İşsizlik[değiştir | kaynağı değiştir]

İşsizlik özellikle durgunluk dönemlerinde yüksektir. Neoklasik paradigma içinde çalışan birçok ekonomist, doğal bir işsizlik oranı olduğunu ve bu oranın gerçek işsizlik oranından çıkarıldığında durgunluk sırasında GSYİH açığını tahmin etmek için kullanılabileceğini savunmaktadır. Diğer bir deyişle, işsizlik hiçbir zaman %0'a ulaşmaz, bu nedenle "doğal oranı" aşmadığı sürece bir ekonominin sağlığı için olumsuz bir gösterge değildir, ancak işsizlik oranındaki fazlalık doğrudan GSYH'de bir kayba karşılık gelir.[8]

Durgunluğun istihdam üzerindeki tam etkisi birkaç çeyrek dönem boyunca hissedilmeyebilir. İngiltere'de 1980'ler ve 1990'larda yaşanan durgunluklardan sonra işsizliğin eski seviyelerine düşmesi beş yıl sürmüştür.[9] İstihdam ayrımcılığı iddiaları durgunluk sırasında artmaktadır.[10]

İş Dünyası[değiştir | kaynağı değiştir]

Verimlilik durgunluğun ilk aşamalarında düşme eğilimindedir, daha sonra zayıf firmalar kapandıkça tekrar yükselir. Verimlilikteki düşüş, Brexit nedeniyle Birleşik Krallık genelinde gözlemlenen ve bölgede mini bir durgunluk yaratabilecek verimlilik kaybı gibi çeşitli makro-ekonomik faktörlere de bağlanabilir. COVID-19 gibi küresel salgınlar, küresel tedarik zincirini bozdukları veya malların, hizmetlerin ve insanların hareketini engelledikleri için başka bir örnek olabilir.

Durgunluklar aynı zamanda rekabete aykırı birleşmeler için de fırsatlar sunmuş ve bu durum ekonominin geneli üzerinde olumsuz etki yaratmıştır; 1930'larda Amerika Birleşik Devletleri'nde rekabet politikasının askıya alınması Büyük Buhran'ı uzatmış olabilir.[9]

Sosyal etkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Maaş ve ücretlere bağımlı olan kişilerin yaşam standartları, sabit gelire veya sosyal yardımlara bağımlı olanlara göre durgunluklardan daha az etkilenir. İş kaybının ailelerin istikrarı ve bireylerin sağlık ve refahı üzerinde olumsuz bir etkisi olduğu bilinmektedir. Resesyon, hükümetlerin gelirlerinde azalmaya neden olabilir. Bu da kamu hizmetlerinde kesintilere yol açabilir. Özellikle sosyal yardım, sağlık hizmetleri ve eğitim gibi alanlarda kaynak sıkıntısı yaşanabilir. Bu durum, dezavantajlı grupları ve ihtiyaç sahiplerini daha da etkileyecektir.[9]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Definition of RECESSION". www.merriam-webster.com (İngilizce). 19 Mayıs 2023. 21 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023. 
  2. ^ "Business Cycle Dating Committee Announcement January 7, 2008". NBER (İngilizce). 7 Ocak 2008. 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023. 
  3. ^ "recession | Definition & Facts Definition | Britannica Money". www.britannica.com (İngilizce). 7 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023. 
  4. ^ "FAQ | EABCN". eabcn.org. 12 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023. 
  5. ^ "The CEPR and NBER Approaches | EABCN". eabcn.org. 3 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023. 
  6. ^ "Q&A: What is a recession?" (İngilizce). 8 Temmuz 2008. 27 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023. 
  7. ^ "HM Treasury". GOV.UK (İngilizce). 15 Mart 2023. 18 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023. 
  8. ^ "Unemployment Rate" (PDF). The Saylor Foundation. 20 Haziran 2012. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023. 
  9. ^ a b c "RECESSION BRITAIN: NEW ESRC REPORT ON THE IMPACT OF RECESSION ON PEOPLE'S JOBS, BUSINESSES AND DAILY LIVES". ESRC. 2009. 2 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023. 
  10. ^ Rampell, Catherine (12 Ocak 2011). "More Workers Complain of Bias on the Job, a Trend Linked to Widespread Layoffs". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 27 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Resesyon&oldid=32152077" sayfasından alınmıştır