Otuz Yıl Barışı
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Otuz Yıl Barışı, Antik Yunan şehir devletleri Atina ile Sparta arasında MÖ 446 - MÖ 445 yıllarında imzalanan barış antlaşmasıdır. Antlaşma, Birinci Peloponez Savaşı olarak bilinen savaşı ve o zamandan beri devam eden tüm çatışmalara son verdi.
Antlaşma Öncesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Anlaşmanın amacı, başka bir savaşın daha yaşanmasını önlemekti. Nihayetinde, MÖ 431'de İkinci Peloponez Savaşı'nın patlak vermesiyle barış antlaşması hedefine ulaşmada başarısız olmuştur.
Atina, Argolis'teki Nisaea, Pagae, Trizina ve Ahaya limanlarını da içeren Mora'daki tüm mal varlığından vazgeçmek zorunda kaldı ancak Spartalılar Atinalıların Naupactus'u tutmasına izin vermeyi kabul etti.[1] Ayrıca, iki kentten en az birinin hakemlik istemesi halinde Sparta ile Atina arasındaki silahlı çatışma da engellenmiş olucaktı. Tarafsız şehirler, her iki tarafa, Sparta veya Atina'ya katılabilmekte, bu da her iki taraf için resmi bir ittifak oluşumu anlamına gelmektedir.[2] Atina ve Sparta, diğer tüm bölgeleri hakemliğe kadar ellerinde bulunduracaklardı. Ayrıca, her iki ülke birbirlerinin ittifaklarını resmi olarak tanıdı.
Spartalılar Atinalılara savaş ilan ettikten sonra barış bozuldu ve böylece Otuz Yıl Barış'ı yalnızca on beş yıl sürmüş oldu. Barış sırasında Atinalılar, Sparta'nın müttefiki olan Korintlileri kızdıran MÖ 435 yılında Epidamnus ve Korfu konusundaki anlaşmazlığa katılarak barışı baltalamak için adımlar attılar. Atina, Korint-Korfu anlaşmazlığına katıldığı için Sparta müttefiki Megara'ya ticari yaptırımlar uyguladı. MÖ 432'de Atina, ilan edilen bir müttefik olan ancak Korint kolonisi olan Potidaea'ya saldırdı. Anlaşmazlıklar, Spartalıların Atinalıların anlaşmayı ihlal ettiğini ilan etmesine sebebiyet verdi. Sparta savaş ilan etti, Otuz Yıl Barışı geçersiz kaldı ve İkinci Peloponez Savaşı başlamış oldu.
Sisam İsyanı[değiştir | kaynağı değiştir]
Otuz Yıl Barışı ilk olarak MÖ 440 yılında, Atina'nın güçlü müttefiki Sisam'ın Atina'nın boyunduruğundan kurtulmak için başlattığı isyan sırasında test edilmiş oldu. İsyancılar hızlı bir şekilde Pers satrapının desteğini aldı ve Atina, imparatorluğunun her yerinde isyan başlaması olasılığıyla karşı karşıya kaldı. Spartalılar o anda müdahale ederlerse, savunmasız durumda olan Atinalıları ezebileceklerdi ancak Spartalılar savaşa girip girmemeleri konusunu tartışmak için bir kongre topladılar ve bu kongreden savaşa gitmeme kararı çıktı. Korintliler, Atinalılarla savaşa karşı çıkmaları Sparta'nın bu kararında etkili oldu.[3]
Korfu ve Korint[değiştir | kaynağı değiştir]
Korfu ve Korint arasındaki savaş, barış antlaşmasını tehlikeye attı ve Peloponez Savaşı'nın yaşanmasında dolayısıyla Otuz Yıl Barışı'nın sona ermesinde temel faktörlerden biriydi. Çatışma, küçük ve uzak bir bölge olan Epidamnus üzerineydi. Korfu, yardım istemek için Atina'ya başvurdu. Argümanları, Yunanistan'da anılmaya değer üç filo olduğu yönündeydi: Atina filosu, Korfu filosu ve Korint filosu. Korintliler ilk önce Korfu filosunun kontrolünü ele geçirecek olsalardı, Atina bunlardan ikisinin bir olduğunu görecekti ve Korfu ile Peloponnes filolarına karşı hemen savaşmak zorunda kalacaktı. Atina, Corcyraean'ın güçlerini birleştirme talebini kabul ederse, Korfu filosunun yardımıyla Moralılarla savaşabilirdi.[4] Korint karşı argümanı, anlaşmada kayıtlı olmayan şehirlerin istediği tarafa katılabileceğini söylese de, bu madde bir tarafa diğer tarafa zarar verme niyetiyle katılanlar için tasarlanmamıştır.[4]
Atinalıların kararı, hem hücum hem de savunma (simmaki) yerine yalnızca savunma (epimachia) olan bir ittifaka girmekti.[5] Karar Korintlilerle savaşa yol açtı.
Sybota Deniz Muharrebesi, bu çatışmada yaşanan savaşlardan biridir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Bagnall, Nigel. “The Inter-War Years 480-431 BC”;The Peloponnesian War: Athens, Sparta and the Struggle for Greece. New York: Thomas Dunne Books, 2006. p. 123
- ^ Kagan, Donald. “The Great Rivalry”; The Peloponnesian War. New York: Viking, 2003. 18.
- ^ Kagan, Donald. “Enter Athens”; The Peloponnesian War. New York: Viking, 2003. p. 23-24.
- ^ a b Thucydides, and Steven Lattimore. The Peloponnesian War. Indianapolis: Hackett Pub., 1998.
- ^ Kagan, Donald. “Enter Athens”; The Peloponnesian War. New York: Viking, 2003. p. 37.