Oslo I Anlaşması
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Oslo I Anlaşması veya Oslo I, resmen Geçici Yönetim Düzenleme İlkelerinin Bildirgesi (Declaration of Principles On Interim Self-Government Arrangements) olarak adlandırılır[1] ve Filistin-İsrail çatışması için bir dönüm noktasıdır. Bu görüşme, İsrail ile Filistin temsilcilerinin üst düzeyde ilk doğrudan yüz yüze anlaşma çabası olarak tarihe geçmiştir. Bu anlaşma görüşmeleri İsrail ve Filistinliler arasındaki çatışmaların iki taraf arasında kalan nihai olarak çözecek bir anlaşma ve gelecekteki ilişkiler için bir çerçeve olarak düşünülmüştü.
Anlaşma, Norveç'in başkenti Oslo'da 20 Ağustos 1993 tarihinde sonuçlandı. Daha sonra resmen Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Başkanı Yaser Arafat, İsrail Başbakanı İzak Rabin tarafından 13 Eylül 1993[2] tarihinde Washington'da halka açık bir törenle imzaladı. Törene dönemin ABD Başkanı Bill Clinton, Filistin Kurtuluş Örgütü'nden Mahmud Abbas, İsrail Dışişleri Bakanı Şimon Peres, ABD Genel Sekreteri Warren Christopher ve Rusya Dışişleri Bakanı Andrei Kozyrev katıldı.
Anlaşma, Filistin geçici özyönetimi olan Filistin Ulusal Yönetimi'nin (FUY) kurulmasını sağladı. Filistin Yönetimi, kontrolü altındaki bölgenin yönetiminden sorumlu olacaktı. Anlaşmalar ayrıca İsrail Savunma Kuvvetleri'nin (IDF) Gazze Şeridi ve Batı Şeria'nın bazı bölgelerinden çekilmesi çağrısında bulundu.
Bu düzenlemenin, kalıcı bir anlaşmanın müzakere edileceği beş yıllık bir ara dönem sürmesi bekleniyordu (en geç Mayıs 1996'da). Kudüs, Filistinli mülteciler, İsrail yerleşimleri, güvenlik ve sınırlar gibi geriye kalan sorunlar bu dönemde "kalıcı statü müzakerelerinin" bir parçası olacaktı.
Ağustos 1993'te heyetler, Oslo ziyareti sırasında Peres tarafından gizlilik içinde imzalanan bir anlaşmaya vardı. Karşılıklı Tanıma Mektupları'nda FKÖ, İsrail Devletini tanıdı ve şiddeti reddetme sözü verdi ve İsrail FKÖ'yü Filistin halkının temsilcisi ve müzakerelerin ortağı olarak tanıdı. Yaser Arafat'ın İşgal Altındaki Filistin Toprakları'na dönmesine izin verildi. 1995'te Oslo I Anlaşmasını Oslo II izledi. O da Filistin devleti vadetmedi.[3]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Declaration of Principles On Interim Self-Government Arrangements". 8 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2012.
- ^ Mattar, Philip (2005). Encyclopedia of the Palestinians. ISBN 9780816069866. Erişim tarihi: 30 Ekim 2013.
- ^ Hedges, Chris (5 Mayıs 1994). "Mideast accord: the overview; Rabin and Arafat sign accord ending Israel's 27-year hold on Jericho and the Gaza Strip". New York Times. 9 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Israel and the P.L.O. signed an agreement today that formally begins Israel's withdrawal from the Gaza Strip and the Jericho area of the West Bank – lands occupied for 27 years – and grants Palestinians a measure of self-government for the first time, though not sovereignty."
Quote of Yitzhak Rabin: "We do not accept the Palestinian goal of an independent Palestinian state between Israel and Jordan. We believe there is a separate Palestinian entity short of a state.