Mavi Bayrak

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Mavi Bayrak logosu
Mavi Bayraklı bir plaj

Mavi Bayrak, 44 ülkede faaliyet yürüten Uluslararası Çevre Eğitim Vakfı’nın (FEE), belli kriterlere sahip plaj ve marinalara verdiği ödül.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

AB'ye üye ülkelerde, yüzme amacı ile kullanılacak göl ve deniz suları için gerekli su kalitelerini belirleyen mikrobiyolojik parametrelerin, yol gösterici ve uyulması zorunlu hükümler haline getirilmesiyle ortaya çıktı.

Bu yönde yapılan etkinlikler 1987 yılında Avrupa Çevre Eğitim Vakfı (FEEE) tarafından yürütülen Mavi Bayrak Kampanyası adı altında birleştirildi. Önce 11 Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) ülkesinde, daha sonra da 22 ülkede başarı ile uygulandı. 2001 yılında ise Avrupa dışındaki ülkelerin talepleri üzerine kampanyanın kapsamı genişletildi ve Avrupa Çevre Eğitim Vakfı’nın adı Çevre Eğitim Vakfı olarak değiştirildi.[1]

Ülkelere göre Mavi Bayrak[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'de[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa Çevre Eğitim Vakfı'na 1991 yılında ilk kez Avrupa Topluluğu dışından Finlandiya kabul edildikten sonra, Türkiye'de de Mavi Bayrak Kampanyasına yönelik çalışmalar başlamış, Sağlık Bakanlığı ve Turizm Bakanlığı öncülüğünde 1993 yılında Türkiye Çevre Eğitim Vakfı (TÜRÇEV) kurulmuştur.

Kriterler[değiştir | kaynağı değiştir]

Plajlar için 27, marinalar için ise 22 kriter olmakla birlikte, 4 ana grupta toplanmıştır.

  1. Yüzme amacıyla kullanılan suyun niteliği.
  2. Çevresel eğitim ve bilgilendirme çalışmalarının yönlendirilmesi.
  3. Plaj düzeni ve emniyetinin sağlanması.
  4. Çevre Yönetimi[2]

Kampanyaya katılım[değiştir | kaynağı değiştir]

Mavi Bayrak Kampanyasına gönüllü olarak katılmak esastır. Katılmak isteyenler öncelikle kendi ülkeleri içindeki ulusal jüriye gerekli belgelerle başvurur. Ulusal jürileri uygun gördüğü plaj ve marinalar ise Uluslararası Çevre Eğitim Vakfı'na (FEE) gönderilir. FEE, uluslararası jüriyi toplar ve çeşitli ülkelerden gelen başvuruları değerlendirerek karar verir. Uluslararası jüride, FEE, UNEP, EU, EUCC (kıyı ile ilgili sivil toplum örgütü) yer alır.

Mavi Bayrak Ödülü bir yıl için verilir ve ödülü alan plaj ve marinalar, sezon içinde denetlenir. Bu denetlemeler sırasında uygunsuz bir durum olduğunun belirlenmesi durumunda, sorun çözülünceye dek Mavi Bayrak indirilir.[3]

Mavi Bayrak ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

2015 yılı itibarıyla Türkiye, Mavi Bayrak sayılarına göre İspanya’dan sonra ikinci sıradadır[4].Aşağıdaki tabloda, 2015 yılında verilen ve yürürlükte olan Mavi Bayrakları (plajlar ve marinalar için) listelemektedir.

Tablo, ülke başına toplam Mavi Bayrak sayısını ve ayrıca nüfus başına, bölge başına veya her ülkenin kıyı şeridi uzunluğuna göre Mavi Bayrak sayısını gösterecek şekilde sıralanabilir.[5]

Ülke Mavi Bayraklı Sahiller[6] Mavi Bayraklı Marina[6] Mavi Bayraklı Tekne Toplam Mavi Bayrak[6] Nüfus Yüzölçümü(km2) Kıyı Şeridi(km)[7][8] Her 1 Milyon Başına Düşen Mavi Bayraklı Plaj Her 1 Milyon Başına Düşen Toplam Mavi Bayrak 10.000 km² Alanda Mavi Bayraklı Plaj Yoğunluğu 10.000 km² Alan Başına Toplam Mavi Bayrak Yoğunluğu Her 100 km'lik Kıyı Şeridine Düşen Mavi Bayraklı Plajlar
Bahamalar 0 3 0 3 342,000 13,943 3542 0.00 8.77 0.00 2.15 0.00
Belçika 12 9 0 21 10,754,528 30,528 67 0.46 1.21 1.64 4.26 7.46
Brezilya 7 2 1 10
Bulgaristan 10 1 0 11 7,606,551 110,879 354 0.92 1.05 0.63 0.72 1.98
Kanada 26 6 0 32 33,739,900 9,984,670 202,080 0.12 0.21 0.00 0.01 0.00
Kosta Rika 17 0 0 17 4,906,000 51,100 1.290 3.46 3.46 3.32 3.32 1.31
Hırvatistan 99 20 0 119 4,435,056 56,594 5,835 25.70 30.21 20.14 23.68 1.95
Kıbrıs Cumhuriyeti 57 0 0 57 801,600 9,251 648 66.12 66.12 57.29 57.29 8.18
Danimarka 250 50 0 300 5,515,287 43,094 7,314 37.89 50.22 48.50 64.28 2.86
Dominik Cumhuriyeti 21 0 0 21 10,090,000 48,310 1,288 0.69 0.69 1.45 1.45 0.54
Estonya 2 0 0 2
İngiltere 61 0 0 61
Fransa (Fransa Denizaşırı Bölgeler Topluluğu dahil) 394 98 0 492 65,073,482 632,760 4,668 4.38 5.52 4.50 5.67 6.11
Almanya 42 106 0 148 82,046,000 357,022 2,389 0.48 1.88 1.09 4.31 1.63
Yunanistan 395 9 1 434 11,257,285 131,957 13,676 37.75 38.46 32.21 32.81 3.11
İzlanda 3 7 26 36 319,326 103,000 4,970 9.39 31.32 0.29 0.97 0.06
Hindistan 10[9] 0 0 13 1,324,171,354 3,287,263 7,500 0.01 0.01 0.04 0.04 0.17
İrlanda 83 6 0 89 4,422,100 70,273 5,576 16.73 17.19 10.53 10.81 5.11
İsrail 36 3 0 39
İtalya 342[10] 67[11] 0 409 60,067,554 301,318 7,600 3.75 4.74 7.47 9.46 2.96
Japonya 2 0 0 2 127,748,513 377,973 29,751 0.02 0.02 0.05 0.05 0.007
Ürdün 5 0 0 5
Letonya 16 3 0 19 1,990,300 64,589 498 4.50 5.50 1.39 1.70 1.81
Litvanya 3 0 0 3 3,349,872 65,300 90 1.49 1.49 0.77 0.77 5.56
Malta 9 0 0 9 413,627 316 197 2.42 2.42 31.65 31.65 0.51
Meksika 20 1 0 21
Karadağ 18 0 0 18 624,000 13,812 294 30.45 30.45 13.76 13.76 6.46
Fas 23 0 0 23 31,538,660 446,550 1,835 0.51 0.51 0.36 0.36 0.87
Hollanda 58 112 0 170 16,525,751 41,543 815 2.48 6.41 9.87 25.52 5.03
Yeni Zelanda 0 2 1 3 4,318,700 270,467 15,134 0.46 0.69 0.07 0.11 0.01
Kuzey İrlanda 9 2 0 11
Norveç 13 5 4 22 4,830,000 323,802 25,148 0.62 2.28 0.09 0.34 0.01
Panama 17 0 0 17 4,906,000 51,100 1.290 3.46 3.46 3.32 3.32 1.31
Polonya 30 6 0 36 38,100,700 312,685 440 0.13 0.24 0.16 0.29 1.14
Portekiz 299 15 9 323 10,627,250 92,090 2,753 21.17 22.49 24.43 25.95 8.17
Porto Riko 9 2 1 12 3,982,000 8,870 501 1.26 1.76 5.64 7.89 1.00
Romanya 4 0 0 4 21,498,616 238,391 225 0.18 0.18 0.17 0.17 0.79
İskoçya 1 0 0 1
Sırbistan 1 0 0 1
Sint Maarten 1 0 0 1
Slovenya 13 3 3 19 2,038,193 20,273 74 2.94 3.93 2.96 3.95 8.11
Güney Afrika Cumhuriyeti 46 8 12 66 52,980,000 1,221,037 2,798 1.55 1.55 0.67 0.67 2.93
İspanya 578 101 5 684 45,828,172 505,992 6,777 10.76 12.46 9.74 11.28 7.27
İsveç 9 12 0 21 9,283,722 450,295 3,218 4.09 8.62 0.84 1.78 1.18
Trinidad ve Tobago 1 0 0 1
Tunus 28 2 0 30 10,327,800 163,610 1,148 0.48 0.58 0.31 0.37 0.44
Türkiye 551[12] 23 14 558 71,517,100 783,562 7,200 3.90 4.10 3.56 3.74 3.88
Birleşik Arap Emirlikleri 24 4 0 28
Ukrayna 4 0 0 4
Amerika Birleşik Devletleri Virjin Adaları 4 2 0 6
Galler 41 1 6 48

Notlar: Galler, İskoçya, İngiltere ve Kuzey İrlanda her zaman ayrı ülkeler olarak kabul edilmiştir. Örneğin, 2015'te Kuzey İrlanda'da 10 Mavi Bayraklı plaj ve marina, İngiltere'de 61, Galler'de 41 ve İskoçya'da 1 adet mavi bayraklı sahil vardır.[13] 2016 itibarıyla İspanya, ödüllerin başladığı 1987 yılından bu yana her yıl diğer tüm ülkelerden daha fazla mavi bayraklı plaja sahip olmuştur.[14]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Mavi Bayrak[ölü/kırık bağlantı] T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2008.
  2. ^ Plajlara Mavi Bayrak almak için gerekli kriterler 29 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2008.
  3. ^ Mavi Bayrak Kampanyasına Nasıl Katılım Sağlanır[ölü/kırık bağlantı] T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2008.
  4. ^ "YILLARA GÖRE MAVİ BAYRAK ÖDÜLLÜ PLAJ, MARİNA VE YATLAR LİSTESİ". mavibayrak.org.tr. 25 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2015. 
  5. ^ "Blue Flag sites". Blue Flag (İngilizce). 14 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2022. 
  6. ^ a b c "Blueflag.org". 11 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2009. 
  7. ^ "The World Factbook – Central Intelligence Agency". 16 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2022. 
  8. ^ "Irish Coastal Habitats: A Study of Impacts on Designated Conservation Areas" (PDF). heritagecouncil.ie. Heritage Council. 3 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Ocak 2021. 
  9. ^ "Hindistan Gazetesi". 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ "Archived copy" (PDF). 17 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2017. 
  11. ^ "Photo". bandierablu.org. 10 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2019. 
  12. ^ "TÜRÇEV Mavi Bayrak sayıları". 1 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2023. 
  13. ^ "Blue Flag". Blue Flag (İngilizce). 29 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2022. 
  14. ^ "It's official: Spain has the best beaches in the whole world". The Local Spain (İngilizce). 6 Mayıs 2016. 7 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2022.