Liz Truss

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Liz Truss
Resmî portre, 2022
Birleşik Krallık başbakanı
Görev süresi
6 Eylül 2022 - 25 Ekim 2022
Hükümdar II. Elizabeth
III. Charles
Yardımcı Thérèse Coffey
Yerine geldiği Boris Johnson
Yerine gelen Rishi Sunak
Muhafazakar Parti Lideri
Görev süresi
5 Eylül 2022 - 24 Ekim 2022
Yerine geldiği Boris Johnson
Yerine gelen Rishi Sunak
Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı
Görev süresi
15 Eylül 2021 - 6 Eylül 2022
Başbakan Boris Johnson
Yerine geldiği Dominic Raab
Yerine gelen James Cleverly
Birleşik Krallık Adalet Bakanı
Lord Yüksek Şansölyesi
Görev süresi
14 Temmuz 2016 - 11 Haziran 2017
Başbakan Theresa May
Yerine geldiği Michael Gove
Yerine gelen David Lidington
Birleşik Krallık Parlamento Üyesi
Görevde
Makama geliş
6 Mayıs 2010
Yerine geldiği Christopher Fraser
Kişisel bilgiler
Doğum Mary Elizabeth Truss
26 Temmuz 1975 (48 yaşında)
Oxford, İngiltere
Partisi Muhafazakâr Parti (1996'dan beri)
Diğer siyasi
bağlantıları
Liberal Demokratlar (1996'a kadar)
Evlilik(ler)
Hugh O'Leary (e. 2000)
Çocuk(lar) 2
İmzası

Mary Elizabeth Truss (d. 26 Temmuz 1975), Eylül'den Ekim 2022'ye kadar Birleşik Krallık Başbakanı ve Muhafazakar Parti Lideri olarak görev yapan bir İngiliz siyasetçidir.

Görevdeki ellinci gününde, bir hükûmet krizinin ortasında istifa etti ve[1][2] Bu istifasıyla birlikte Birleşik Krallık tarihindeki en kısa süre hizmet veren başbakan olmuştur.[3] Truss daha önce, son olarak 2021'den 2022'ye kadar dışişleri bakanı olarak başbakanlar David Cameron, Theresa May ve Boris Johnson altında çeşitli Kabine pozisyonlarında bulundu. 2010 yılında South West Norfolk için Parlamento Üyesi (MP) oldu.

Truss, Oxford'daki Merton College'a katıldı ve Oxford Üniversitesi Liberal Demokratlar'ın başkanı oldu.[4] 1996 yılında Muhafazakar Parti'ye katıldı.[5] 2010 Birleşik Krallık genel seçimlerinde South West Norfolk milletvekili seçildi.[6] Truss, Thatcher yanlısı Muhafazakar milletvekillerinden oluşan Free Enterprise Group'u kurdu ve After the Coalition (2011) ve Britannia Unchained (2012) dahil olmak üzere bir dizi makale ve kitap yazdı.

İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Mary Elizabeth Truss[7] 26 Temmuz 1975'te Oxford, İngiltere'de John Truss ve Priscilla Truss'un (kızlık soyadı Grasby) kızı olarak dünyaya geldi.[8][9][10] Truss'un üç küçük erkek kardeşi vardır, bunlar Chris, Patrick ve Francis.[11] Babası Leeds Üniversitesi'nde matematik profesörü, annesi bir hemşire ve öğretmendi.[12][13] Ebeveynleri 2003 yılında boşandı.[8][14]

Truss ilk eğitimini West İlkokulunda aldı.[10][15] Daha sonra Leeds'in Roundhay bölgesindeki kapsamlı bir okul olan Roundhay School'a gitti.[16] 12 yaşında, babası Simon Fraser Üniversitesi'nde öğretmenlik yaparken Parkcrest İlköğretim Okulu'na gittiği Kanada'daki British Columbia, Burnaby'de bir yıl geçirdi.[17] Oxford'daki Merton College'da felsefe, politika ve ekonomi (KKD) okudu ve mezun oldu.[9]

1996'dan 2000'e kadar, Shell'de çalıştı ve bu süre zarfında 1999'da Yeminli Mali Müşavir (ACMA) oldu.[18]

Siyasi kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Truss, 1998'den 2000'e kadar Lewisham Deptford Muhafazakar Derneği'nin başkanı olarak görev yaptı.[19] 4 Mayıs 2006'da, 2006 Greenwich London Borough Council seçimlerinde Eltham South için meclis üyesi olarak seçildi.[20]

2001 Birleşik Krallık genel seçimlerinde Truss, Muhafazakar Parti adına Batı Yorkshire'daki Hemsworth seçim bölgesini temsil etti. Bu seçimle Muhafazakar oylarını % 3,2 artırdı.[21][22] 2005 Birleşik Krallık genel seçimlerinden önce, Calder Valley milletvekili adayı Sue Catling, yerel Muhafazakarlar Derneği tarafından istifa etmesi için baskı gördü[23] bunun üzerine Truss, yine Batı Yorkshire'da bulunan koltuk için mücadele etmesi için seçildi.

Dışişleri Bakanı (2021-2022)[değiştir | kaynağı değiştir]

15 Eylül 2021 tarihinde bir kabine değişikliği sırasında Boris Johnson, Truss'u Uluslararası Ticaret Sekreterliğinden Dışişleri, Milletler Topluluğu ve Kalkınma İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı'na terfi ettirdi.[24]

Glasgow'daki 2021 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı'nda, Fransa'nın Jersey balıkçılık anlaşmazlığı içerisindeki tavrının kabul edilemez olduğunu belirtti.[25]

5 Kasım 2021 tarihinde Etiyopyalı isyancı gruplar ile Abiy Ahmed liderliğindeki Etiyopya hükûmeti arasındaki Tigray Savaşı'nda "askeri bir çözümün olamayacağını, kan dökülmesini önlemek ve kalıcı barış sağlamak için müzakerelere ihtiyaç olduğunu" söyleyerek ateşkes çağrısında bulundu.[26]

Ocak 2022'de, Çin Kalkınma Bankası'nın uluslararası yönetim kurulunda görev yapan eski Avustralya başbakanı Paul Keating,[27] Truss'u Çin'in Pasifik'teki askeri saldırganlığı hakkında "çılgın" yorumlar yapmakla suçladı.[28]

Başbakanlığı (2022)[değiştir | kaynağı değiştir]

Parlamentoda çoğunluk partisi olan Muhafazakarların seçilmiş lideri olarak Truss, 6 Eylül 2022'de Balmoral Kalesi'nde, Kraliçe II. Elizabeth tarafından yeni Başbakan olarak atandı.[29]

Truss ve ABD Başkanı Joe Biden, Eylül 2022

Truss, 6 Eylül 2022'de kabinesini ve diğer hükûmet pozisyonlarını atamaya başladı.[30] Kwasi Kwarteng'in Maliye Bakanı, James Cleverly'nin Dışişleri Bakanı ve Suella Braverman'ın İngiltere siyasi tarihinde ilk kez İçişleri Bakanı olarak atanmasıyla, hiçbir beyaz Büyük Devlet Dairelerinde görev almadı.[31]

Truss, Ben Wallace'ı Savunma Bakanı olarak, Alok Sharma'yı COP26 Başkanı olarak, Alister Jack'i İskoçya Bakanı olarak, Robert Buckland'ı Galler Bakanı olarak ve James Heappey'i Silahlı Kuvvetler ve Gaziler Devlet Bakanı olarak atadı.[32]

Kraliçe II. Elizabeth'in ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Truss, Kraliçe II. Elizabeth tahttayken görev yapan on beşinci ve son İngiliz Başbakanıydı. Ayrıca Truss Başbakan olarak atadıktan iki gün sonra II. Elizabeth öldü.[33] Kraliçe II. Elizabeth'in 96 yaşında ölümü Buckingham Sarayı tarafından 8 Eylül 2022 günü saat 18.30'da duyurulmuştu.[34] Truss, Kraliçe hakkında üzgün olduğunu belirttiği bir açıklama yaptı.[35] Bu sırada, Oxford Üniversitesi Liberal Demokratlar başkanıyken, Truss'un monarşi hakkında "utanç verici" olarak damgaladığı ve cumhuriyetçiliği savunduğu 1994 tarihli bir klip ortaya çıktı.[36]

9 Eylül'de Kraliçe'ye iki günlük özel anma törenlerine başladı ve ulusal yas döneminde Parlamento 21 Eylül'e kadar askıya alındı.[37] 10 Eylül'de Truss, Kral III. Charles'ın[38] taç giyme törenine katıldı ve milletvekilleriyle birlikte Kral'a bağlılık yemini etti.[39] 12 Eylül'de III.Charles, Parlamentoya ilk kez hükümdar olarak hitap etti.[40] Truss , Kraliçe II. Elizabeth'in 19 Eylül 2022'de Westminster Abbey'deki cenazesine katıldı.[41]

İstifası[değiştir | kaynağı değiştir]

20 Ekim 2022 ve görevdeki 45. gününde Truss, Muhafazakar Parti liderliğinden ve başbakanlıktan istifa ettiğini açıkladı. 24 Ekim'de yerine Rishi Sunak geçti ve Birleşik Krallık'ın tarihteki en kısa süre hizmet veren başbakanı oldu.[42]

Yayınları[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "'Be bold': Liz Truss lays down gauntlet to Rishi Sunak in final speech as UK prime minister". the Guardian (İngilizce). 25 Ekim 2022. 25 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2022. 
  2. ^ "Liz Truss resigns, Rishi Sunak to become U.K. prime minister". Washington Post (İngilizce). ISSN 0190-8286. Erişim tarihi: 25 Ekim 2022. 
  3. ^ Morris, Sophie. "A goodbye speech and a meeting with the King: Here's what's happening today - and when". Sky News (İngilizce). 24 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2022. 
  4. ^ "Celebrity Education: Liz Truss, The New PM of UK, Studied from Oxford University". News18. 6 Eylül 2022. 6 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2022. 
  5. ^ McGee, Luke (5 Eylül 2022). "Analysis: Britain's new prime minister, Liz Truss, is a political shape-shifter. Now she's set for her toughest transformation yet". CNN. 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2022. 
  6. ^ "The Rt Hon Elizabeth Truss MP". GOV.UK. 18 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2022. 
  7. ^ "Who is Liz Truss? From teenage Lib Dem to Tory PM". BBC News. 6 Eylül 2022. 6 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2022. 
  8. ^ a b Grylls (1 Eylül 2022). "Liz Truss: from teenage Lib Dem to darling of the Tory right". The Times. ISSN 0140-0460. 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2022. 
  9. ^ a b McSmith, Andy (18 Temmuz 2014). "Liz Truss: Conqueror of the Turnip Taliban". The Independent. 8 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ a b Truss, Liz (27 Eylül 2018). "Liz Truss: I played Margaret Thatcher at my primary school in Paisley". The Scotsman. 27 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2019. 
  11. ^ Josh Glancy; Hugo Daniel (3 Eylül 2022). "Just where is Liz Truss from? Her incredible journey spans three countries and two continents". The Times. 4 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2022. 
  12. ^ "Liz Truss's Dad is said to be 'distraught' by his daughter's own policies". Indy100. 1 Ağustos 2022. 22 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2022. 
  13. ^ "Profile: Elizabeth Truss". The Sunday Times. 8 Kasım 2009. 18 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2012. 
  14. ^ Teale, Andrew. "2004 – Leeds". Local Elections Archive Project. 28 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2022. 
  15. ^ Asthana, Anushka (9 Haziran 2012). "The lady's for turning, right from CND to Conservative". The Times. 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2012. 
  16. ^ Pengelly, Martin (18 Temmuz 2022). "I grew up where Liz Truss did, attended the same school. She's not telling you the truth". The Guardian. 20 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2022. 
  17. ^ Woods, Allan (5 Eylül 2022). "Why Liz Truss — Britain's incoming, hardline PM — has a 'sweet spot' for Canada". Toronto Star. 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2022. 
  18. ^ "The three jobs Liz Truss had before she went into politics". news.yahoo.com. 4 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2022. 
  19. ^ "BBC Democracy Live: Elizabeth Truss MP". BBC News. 2014. 17 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  20. ^ Teale, Andrew. "Eltham South Ward". Local Elections Archive Project. 14 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2022. 
  21. ^ "Vote 2001 – Results & Constituencies – Hemsworth". BBC News. 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2022. 
  22. ^ McSmith, Andy (26 Temmuz 2014). "A political affair: We profile cabinet minister Liz Truss". Belfast Telegraph. 2 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2016. 
  23. ^ Stokes, Paul (12 Ocak 2005). "Dumped candidate blames old Tory sexism". The Telegraph. 7 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2016. 
  24. ^ Simons, Ned (15 Eylül 2021). "Cabinet Reshuffle: Liz Truss Promoted To Foreign Secretary". HuffPost. 5 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2021. 
  25. ^ "Truss: France has made unacceptable threats". BBC News. 4 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2021. 
  26. ^ "UK calls for ceasefire in Ethiopia conflict". Reuters. 5 Kasım 2021. 3 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2022. 
  27. ^ McGuirk, Rod (10 Kasım 2021). "Former leader says sub deal protects US, not Australia". ABC News. 3 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2022. 
  28. ^ Hurst, Daniel (24 Ocak 2022). "Former Australian PM Paul Keating criticises Liz Truss over 'demented' China comments". The Guardian. 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2022. 
  29. ^ Scott, Jennifer (6 Eylül 2022). "Liz Truss becomes UK prime minister after meeting the Queen". Sky News. 31 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2022. 
  30. ^ "New prime minister – live updates: Cabinet resignations begin as Truss considers top team; Sunak to stay on as MP". Sky News. 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2022. 
  31. ^ "UK's four great offices of state may soon not feature a white man for first time". The Guardian (İngilizce). 5 Eylül 2022. 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2022. ; Zeffman, Henry. "Great offices of state set to contain no white men". The Times (İngilizce). ISSN 0140-0460. 10 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2022. ; Martin, Daniel (6 Eylül 2022). "Liz Truss forms most diverse Cabinet in history with no white males in top jobs". The Telegraph (İngilizce). ISSN 0307-1235. 11 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2022. 
  32. ^ Sebastian Payne, Jasmine Cameron-Chileshe and Jim Pickard (6 Eylül 2022). "Liz Truss installs close allies in top cabinet jobs". Financial Times. 24 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2022. 
  33. ^ "The Prime Ministers Who Served Under Queen Elizabeth II". 8 Eylül 2022. 9 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2022. ; Caroline Lowbridge & PA news agency (12 Eylül 2022). "Taking last public photos of the Queen was 'an honour and privilege'". BBC News. 18 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2022. ; Karla Adam (8 Eylül 2022). "The queen and her 15 prime ministers". The Washington Post. 8 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2022. 
  34. ^ "Queen Elizabeth II has died". BBC News. 8 Eylül 2022. 8 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2022. 
  35. ^ Elizabeth Piper and Michael Holden (13 Eylül 2022). "Seeking right tone, new UK PM Truss had to quickly change gear for queen". Reuters. 13 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2022. 
  36. ^ Liz Truss advocates for monarchy to be abolished in resurfaced clip (İngilizce), 21 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 11 Kasım 2022 
  37. ^ "Queen Elizabeth II: MPs share funny and moving memories of Queen". BBC News. 9 Eylül 2022. 10 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2022. ; "Mourning". The Royal Family. 8 Eylül 2022. 19 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2022. 
  38. ^ Ratcliffe, Rebecca (10 Eylül 2022). "Charles III is proclaimed King". The Guardian. 10 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2022. 
  39. ^ "Senior MPs take oath of allegiance to King Charles". BBC News. 10 Eylül 2022. 11 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2022. 
  40. ^ "Parliament presents Addresses to His Majesty King Charles III". UK Parliament. 12 Eylül 2022. 15 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2022. 
  41. ^ Dunn, Charlotte (18 Eylül 2022). "The State Funeral of Her Majesty The Queen". The Royal Family (İngilizce). 23 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2022. 
  42. ^ "Who is the shortest-serving prime minister in recent UK history?". indy100. 20 Ekim 2022. 20 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.