Leopold von Ranke

Leopold von Ranke
Ranke'nin Adolf Jebens tarafından yapılan portresi, 1875.
Doğum	21 Aralık 1795(1795-12-21) Wiehe, Saksonya, Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu
Ölüm	23 Mayıs 1886 (90 yaşında) Berlin, Alman İmparatorluğu
Milliyet	Alman
Eğitim	Leipzig Üniversitesi
Kariyeri
Dalı	Tarih
Çalıştığı kurumlar	Berlin Üniversitesi

Leopold von Ranke (21 Aralık 1795 – 23 Mayıs 1886), 19. yüzyıl Alman tarihçisi. Ranke ile birlikte tarih incelemelerinde birincil kaynakların önemi, hikâyeci tarih ve özellikle uluslararası politikanın tarihte yeri özel anlam kazandı. Kaynağına, “aslında ne ise” ona sadık bir tarih yazımı üzerine düşünceleri ile kendinden sonraki tarih yazımının niteliğine önemli katkılarda bulundu.

Kendi sözleriyle tarih biliminin amacı ne geçmişi yargılamak ne de günümüz gözüyle geleceğe yol göstermek, sadece ve sadece geçmişte gerçekten nasıl olduğunu göstermektir.

15. yüzyıl sonları ile 16. yüzyıl başlarında gerçekleşen İtalya Savaşları'nı konu alan kitabını yayınlamasının ardından, 1825'te Berlin Üniversitesi'ne davet edildi. Burada başlattığı çalışmalar tüm Alman Üniversitelerinin çehresini değiştirdi. Tarihçi adaylarının Orta Çağ belgelerinin eleştirel bir gözle incelenmesi konusunda eğitildiği seminerler başlattı. Aslında bu seminerler bütünüyle yeni değildi. 1770'lerde Johann Christoph Gatterer, Göttingen Üniversitesinde benzer bir şey başlatmıştı; ancak tarihçilerin eğitiminde ayrılmaz bir parçaya dönüştüren Ranke oldu. 1848'de artık Almanca konuşulan tüm üniversitelerde bu eğitim benimsenmiş durumdaydı.

İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Ranke, Wiehe, Thüringen, Saksonya'da doğdu. Wiehe o zamanlar Saksonya Elektörlüğü'nün bir parçasıydı. Lutheran papazları ve avukatlarından oluşan bir aileden geliyordu. Kısmen evde, kısmen de lisede Schulpforta'da eğitim gördü. İlk yılları, ömür boyu sürecek bir Antik Yunan, Latin ve Lutheranizm sevgisine yol açtı. 1814'te Ranke, derslerinin Klasikler ve Lutheran teolojisi olduğu Leipzig Üniversitesi'ne girdi. Ranke, Leipzig'de filoloji ve antik yazarların Almanca'ya çevrilmesinde uzman oldu. Öğretmenleri arasında Johann Gottfried Jakob Hermann vardı. Bir öğrenci olarak, Ranke'nin en sevdiği yazarlar Thucydides, Livy, Halikarnaslı Dionysius, Johann Wolfgang von Goethe, Barthold Georg Niebuhr, Immanuel Kant, Johann Gottlieb Fichte, Friedrich Schelling ve Friedrich Schlegel idi. Ranke, yalnızca modern tarihçiler tarafından bir araya getirilen gerçeklerin bir derlemesi olan tarih kitapları olarak gördüğü kitaplardan duyduğu memnuniyetsizliğinden dolayı modern tarih çalışmalarına çok az ilgi gösterdi.1817 ve 1825 yılları arasında Ranke, Frankfurt an der Oder'deki Friedrichs Gymnasium'da klasikleri öğreten bir öğretmen olarak çalıştı. Bu süre zarfında, kısmen daha profesyonel bir tarihin gelişen alanına dahil olma arzusu ve kısmen de tarihin işleyişinde Tanrı'nın etkisini bulma arzusu nedeniyle tarihe ilgi duymaya başladı.

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

1824'te Ranke, kariyerine Geschichten der romanischen und germanischen Völker von 1494 bis 1514 (1494'ten 1514'e Kadar Latin ve Cermen Halklarının Tarihçesi) kitabıyla başladı. "anılar, günlükler, kişisel ve resmi mektuplar, hükümet belgeleri, diplomatik gönderiler ve görgü tanıklarının ilk elden ifadeleri" dahil olmak üzere yaş. Bu anlamda filoloji geleneklerine yaslanmış, eski ve egzotik edebiyat yerine dünyevi belgeleri vurgulamıştır. Eğitim bakanı, ülkenin büyük halk kütüphanelerine erişimi olmayan bir tarihçinin çalışmalarından etkilendikten sonra, Ranke'ye 1825'ten başlayarak yaklaşık elli yıl boyunca profesörlük yaptığı Berlin Üniversitesi'nde bir pozisyon verildi. Üniversitede seminer sistemini kullandı ve kaynakların değerinin nasıl kontrol edileceğini öğretti. Ranke, tarihin farklı dönemlerinin çeşitliliğini vurgulayan hukuk profesörü Friedrich Carl von Savigny'nin takipçileri ile tarihi evrensel bir hikâyenin açılımı olarak gören filozof Georg Wilhelm Friedrich Hegel'in takipçileri arasındaki tartışmaya derinden dahil oldu. . Ranke, Savigny'yi destekledi ve Hegelci tarih görüşünü herkese uyan tek bir yaklaşım olarak eleştirdi. Ayrıca Berlin'de bulunduğu süre boyunca Ranke, Venedik'in 16. ve 17. yüzyıllara ait diplomatik arşivlerini oluşturan kırk yedi cildi kullanan ilk tarihçi oldu. Bu süre zarfında birçok arşiv açıldığından, öğrencilerini bilgi toplamak için bu yerlere gönderdi. Derslerinde öğrencilerinin bulabileceği kaynakları tartışır ve tarihin "olduğu gibi" anlatılması gerektiğini vurgulardı. Bu nedenle, genellikle "eleştirel bir tarih biliminin öncüsü" olarak görülür. Bu arada Ranke, ikincil kaynaklar yerine birincil kaynaklarla uğraşmayı tercih etmeye başladı.

Prusya hükûmetinin emriyle Ranke, 1832'den 1836'ya kadar Historische-Politische Zeitschrift dergisini kurdu ve editörlüğünü yaptı. Muhafazakar olan Ranke, dergiyi liberalizmin fikirlerine saldırmak için kullandı. 1833 tarihli "Büyük Güçler" adlı makalesinde ve 1836 tarihli "Siyaset Üzerine Diyalog" adlı makalesinde Ranke, her devlete Tanrı'dan özel bir ahlaki karakter verildiğini ve bireylerin devletlerinin "düşüncesini" en iyi şekilde yerine getirmek için çaba göstermeleri gerektiğini iddia etti. Böylece Ranke, okuyucularını Prusya devletine sadık kalmaya ve Ranke'nin yalnızca Fransa için olduğunu iddia ettiği Fransız Devrimi fikirlerini reddetmeye çağırdı.1834'ten 1836'ya kadar Ranke, Die römischen Päpste, ihre Kirche und ihr Staat im sechzehnten und siebzehnten Jahrhundert (Roma'nın Papaları, On Altıncı ve Onyedinci Yüzyıllarda Kiliseleri ve Devletleri) (3 cilt) yayınladı. Bir Protestan olarak Ranke'nin Roma'daki Vatikan arşivlerini incelemesi yasaklandı, ancak Roma ve Venedik'teki özel belgelere dayanarak 16. yüzyılda papalığın tarihini açıklayabildi. Bu kitapta Ranke, "Karşı-reformasyon" terimini türetti ve Papa IV. Paul, Loyolalı Ignatius ve Papa V. Pius'un renkli tasvirlerini sundu. Araştırmaları birincil kaynaklara yöneltti: gerçeklerin kişisel ve dolaysız bilgisine sahip oldukları sürece, çağdaş tarihçilerin bile raporlarında daha uzun; ve hala daha az işte, kaynaktan daha uzak; daha ziyade görgü tanıklarının anlatılarına ve gerçek ve orijinal belgelere dayanmaktadır".

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Leopold Von Ranke: Tarihçilere Yol Gösteren Bir Tarih Üstadı 2 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Cemil Ziya Şanbey, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi)

Bir Alman'ın biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Bir tarihçi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.