Knut (İngiltere kralı)
Vikipedi, özgür ansiklopedi
 | Bu madde, İngilizce Vikipedi'de yer alan aynı konulu maddeden Türkçeye çeviri yapılarak genişletilebilir. Başlıca çeviri yönergeleri için [genişlet] düğmesine tıklayınız.
|
| I. Knut Büyük Knut | |
|---|---|
.jpg) | |
| Danimarka kralı | |
| Hüküm süresi | 1018 - 1035 |
| Önce gelen | Harthacnut |
| Sonra gelen | II. Harald |
| İngiltere kralı | |
| Hüküm süresi | 1016 - 1035 |
| Taç giymesi | 6 Ocak 1017 (Londra) |
| Önce gelen | II. Edmund |
| Sonra gelen | Tavşanayak Harold |
| Norveç kralı | |
| Hüküm süresi | 1028 - 1035 |
| Önce gelen | Magnus Olafsson |
| Sonra gelen | Olaf Haraldsson |
| Doğum | 985 – 995 Danimarka |
| Ölüm | 12 Kasım 1035 İngiltere |
| Çocuk(lar)ı | Svein Knutsson, Norveç Kralı Harold, İngiltere Kralı Harthacnut, Danimarka ve İngiltere Kralı Gunhilda, Kutsal Roma İmparatoriçesi |
| Hanedan | Danimarka Hanedanı |
| Babası | Çatalsakal Sweyn |
| Annesi | Świętosława |
I. Knut ya da Büyük Knut (995 - 12 Kasım 1035), İngiltere, Norveç ve Danimarka Kralı. Çatalsakal Sweyn'in oğlu.
1013'te babasıyla birlikte İngiltere'ye gitti. Ülkeyi 1016'da II. Edmund’la bölüştü, aynı yıl Edmund’un ölümü üzerine bütün ülkeye egemen oldu. 1019’da Danimarka tahtına geçti; 1027'de İskoçya’yı istila etti.
Erken yılları[değiştir | kaynağı değiştir]
Knut, Kral Harald’ın oğlu ve varisi olan Danimarka prensi Sweyn’in[1] oğluydu ve bu nedenle Danimarka'nın birleşmesinde merkezi rol oynayan İskandinav hükümdarları soyundan geliyordu.[2] Doğum yeri ve tarihi bilinmemektedir.
Ayrıca babası Sweyn’ın 1002'de Danimarkalıların İngilizler tarafından Aziz Brice Günü katliamından sonra 1003-04'te İngiltere'yi istila edip Norwich şehrine saldırmasıyla özdeşleştirilebilecek bir savaştan da bahsedilir. Eğer Knut gerçekten de bu sefere katıldıysa, doğum tarihi 990'a, hatta 980'e yakın olabilir. Eğer değilse ve skald'ın şiirsel dizeleri Sweyn'in 1013-14'te İngiltere'yi fethi gibi başka bir saldırıya gönderme yapıyorsa, doğum tarihinin 1000'e yakın olduğunu bile düşündürebilir.[3]
Knut'un bir tasviri 13. yüzyıl İzlandaca Knýtlinga destanında yer almaktadır:
“Knut son derece uzun ve güçlüydü; ince, yüksek ve oldukça çengelli burnu dışında erkeklerin en yakışıklısıydı. Açık bir teni ve ince, gür saçları vardı. Gözleri diğer erkeklerinkinden daha iyiydi, hem daha yakışıklı hem de daha keskin görüşlüydü.”-[4]
Sweyn'ın birkaç ay kral olarak kaldıktan sonra Candlemas'ta (3 Şubat 1014 Pazar) ölmesi üzerine,[5] kardeşi Harald onun yerine Danimarka Kralı olurken, Vikingler ve Danelaw halkı İngiltere'de hemen Knut'u kral olarak seçti.[6] Ancak İngiliz soyluları farklı bir görüşe sahipti ve Æthelred'i Normandiya'dan geri çağırdı. Geri dönen kral, ordusuyla birlikte Danimarka'ya kaçan Knut'a karşı hızla bir ordu topladı, bu arada aldıkları rehineleri parçalayıp Kent'teki Sandwich sahilinde terk ettiler.[3] Knut, Harald'a gitti ve sözde ortak bir krallığa sahip olabilecekleri önerisinde bulundu, ancak bu kardeşinin hoşuna gitmedi.[6] Harald'ın, iddiasını sürdürmemesi koşuluyla, Knut'a İngiltere'nin bir başka istilası için kuvvetlerinin komutasını teklif ettiği düşünülmektedir.[6] Her halükarda, Knut bir başka istilayı başlatmak için büyük bir filo toplamayı başardı.[3]
İngiltere fethi[değiştir | kaynağı değiştir]
1015 yazında Knut'un filosu, 200 uzun gemide belki de 10.000 kişilik bir Danimarka ordusuyla İngiltere'ye doğru yelken açtı.[7] Knut, İskandinavya'nın dört bir yanından gelen bir dizi Viking'in başındaydı. İstilacı ordu esas olarak paralı askerlerden oluşuyordu.[8] İstila kuvveti önümüzdeki on dört ay boyunca İngilizlerle genellikle yakın ve tüyler ürpertici bir savaşa girecekti. Savaşların neredeyse tamamı Æthelred'in en büyük oğlu Edmund'a karşı yapıldı.
Anglosakson el yazma kaynaklara göre, Eylül 1015'in başlarında Knut Sandwich'e geldi ve hemen Kent'in etrafından Wessex'e doğru yelken açtı.[9] Büyük Alfred'in döneminden beri görülmemiş yoğunlukta bir sefer başlattı.[3] Kraliçe Emma'nın Encomium'undan bir pasaj Knut'un filosunun bir tasvirini sunmaktadır:
“Burada o kadar çok çeşit kalkan vardı ki, tüm uluslardan birliklerin mevcut olduğuna inanabilirdiniz. ... Pruvalarda altın parlıyordu, çeşitli şekillerdeki gemilerde gümüş de parlıyordu. ... Altının parlaklığıyla dehşet saçan düşman aslanlarına, altın yüzleriyle tehdit eden metal adamlara, gemilerdeki boynuzları altınla parlayan, ölümle tehdit eden boğalara bakıp da böyle bir gücün kralından korkmayan var mıydı? Dahası, bu büyük seferde ne bir köle, ne kölelikten azat edilmiş bir adam, ne düşük doğumlu bir adam, ne de yaşlılıktan zayıf düşmüş bir adam vardı; çünkü hepsi soyluydu, hepsi olgun yaşın gücüyle güçlüydü, hepsi her tür savaş için yeterince uygundu, hepsi atlıların hızını küçümseyecek kadar büyük bir çevikliğe sahipti.”
- Encomium Emmae Reginae[10]
1016 yılının başlarında Edmund Ironside'ın karşı koyma girişimleri sonuçsuz kalmış gibi görünüyordu; vakanüvis, İngiliz ordusunun kral ve Londra halkı hazır bulunmadığı için dağıldığını söylüyordu.[3] Knut'un kış ortasındaki saldırısı doğu Mercia'dan kuzeye doğru ilerledi. Bu sefer kral tarafından karşılandılar, ancak Æthelred ihanet korkusuyla Londra'ya döndü.[3] Edmund daha sonra Northumbria Kontu Uhtred'e katılmak için kuzeye gitti. Knut'un Northumbria'yı işgal etmesi, Uhtred'in Knut'a boyun eğmek için evine dönmesi anlamına geliyordu.[8]
Eiríkr Hákonarson, büyük olasılıkla başka bir İskandinav kuvvetiyle birlikte bu noktada Knut'u desteklemeye geldi[7] ve tecrübeli Norveçli kont Northumbria'nın başına getirildi.
Prens Edmund Londra'da, surların arkasında hâlâ itaat altına alınmamış olarak kaldı ve 23 Nisan 1016'da Æthelred'in ölümünden sonra kral seçildi.[9]
Knut yaklaşık yirmi yıl boyunca İngiltere'yi yönetti. Çoğu kendi komutası altında olan Viking akıncılarına karşı sağladığı koruma, 980'lerde Viking saldırılarının yeniden başlamasından bu yana giderek azalan refahı geri getirdi. Buna karşılık İngilizler de İskandinavya'nın çoğunluğu üzerinde kontrol kurmasına yardımcı oldu.[11] Onun yönetimi altında İngiltere ciddi dış saldırılara maruz kalmadı.[12]
Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]
Ailesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Weir, Alison (18 Aralık 2008). Britain's Royal Families: The Complete Genealogy (İngilizce). Londra: Vintage UK. ISBN 978-0-09-953973-5. 8 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2024.
- ^ Stafford, Pauline (1982). "The laws of Cnut and the history of Anglo-Saxon royal promises". Anglo-Saxon England. 10: 173-190. ISSN 0263-6751. 25 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2024.
- ^ a b c d e f Lawson, Michael Kenneth (2004). Cnut: England's Viking King (İngilizce). Tempus. ISBN 978-0-7524-2964-9. 25 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2024.
- ^ Edwards, Paul (1986). Knytlinga Saga: The History of the Kings of Denmark (İngilizce). Odense University Press. ISBN 978-87-7492-571-2. 25 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2024.
- ^ William, of Malmesbury; Sharpe, John; Giles, J. A. (John Allen) (1847). William of Malmesbury's Chronicle of the kings of England. From the earliest period to the reign of King Stephen. Snell Library Northeastern University. London, H. G. Bohn.
- ^ a b c Sawyer, Peter, (Ed.) (20 Eylül 2001). The Oxford Illustrated History of the Vikings. ILL edition (İngilizce). Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-285434-6. 23 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2024.
- ^ a b Trow, M. J. (1 Ocak 2005). Cnut: Emperor of the North. First Edition (İngilizce). Stroud: Sutton. ISBN 978-0-7509-3387-2. 9 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2024.
- ^ a b Bolton, Timothy (2009). The Empire of Cnut the Great: Conquest and the Consolidation of Power in Northern Europe in the Early Eleventh Century (İngilizce). Brill. ISBN 978-90-04-16670-7. 26 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2024.
- ^ a b "The Anglo Saxon Chronicle by Garmonsway G N - AbeBooks". www.abebooks.co.uk (İngilizce). 26 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2024.
- ^ Campbell, Alistair (1949). Encomium Emmae Reginae (İngilizce). Offices of the Royal Historical Society. 26 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2024.
- ^ Forte, Angelo; Oram, Richard D.; Pedersen, Frederik (5 Mayıs 2005). Viking Empires (İngilizce). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-82992-2. 25 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2024.
- ^ Molyneaux, George (8 Mayıs 2015). The Formation of the English Kingdom in the Tenth Century (İngilizce). OUP Oxford. ISBN 978-0-19-102775-8. 29 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2024.
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen Cesur Edmund | Tüm İngiltere Kralı 1016–1035 | Sonra gelen Tavşanayak Harold |
| Önce gelen II. Harald | Danimarka Kralı 1018–1035 | Sonra gelen Harthacnut |
| Önce gelen Aziz Olaf | Norveç Kralı 1028–1035 Hákon Eiríksson ile birlikte (1028–1029) Sveinn Alfífuson (1030–1035) | Sonra gelen İyi Magnus |
| Knýtlinga |
|  | |||
|---|---|---|---|---|---|
| Güzel Saçlı | |||||
| Estridsen | |||||
| Bjelbo | |||||
| Estridsen |
| ||||
| Pomeranya |
| ||||
| Palatinate-Neumarkt |
| ||||
| Oldenburg |
| ||||
 | Hükümdar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Soyluluk ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
