Kefalonya katliamı

Kefalonya katliamı

33.Tümen arması
Bölge	Kefalonya, Yunanistan Krallığı
Koordinatlar
Tarih	21-26 Eylül 1943
Saldırı türü	Toplu katliam, yargısız infaz
Ölü	6.470 ölü 1.315 çatışmalar sırasında 5.155 savaş esiri infaz edildi 3.000 savaş esiri boğuldu
İşleyenler	Wehrmacht Hubert Lanz Johannes Barge Harald von Hirschfeld

Kefalonya katliamı veya 33. Acqui Piyade Tümeni katliamı 1943 yılı Eylül ayında Nazi Wehrmacht güçleri tarafından İtalyan savaş esirlerine karşı işlenmiş savaş suçudur. İtalya'da faşizmin sona ermesiyle beraber İtalya ve Müttefikler arasında ateşkes imzalanınca Nazi Almanyası Achse Harekâtıyla İtalya'yı işgal etmiş ve İtalyan askerlerini silahsızlandırmıştı. Ancak Kefalonya'da konuşlanmış İtalyan birlikleri teslim olmayı reddederek Almanlara direnmiştir. 22 Eylül günü mühimmatları bittiği için teslim olmak durumunda kalan İtalyan askerlerden 5.155 tanesi yerinde infaz edilmiş, toplama kamplarına gönderilmek üzere gemilere bindirilen 3 bin asker ise gemilerinin Müttefik Devletler tarafından batırılması üzerine boğularak can vermiştir. Ağırlıklı olarak Avusturyalı Nazilerden oluşan 1. Dağ Dümeni tarafından işlenen katliam savaşın öne çıkan suçlarındandır.^[1]

Arka planı[değiştir | kaynağı değiştir]

II. Dünya Savaşı sırasında Nisan-Mayıs 1941 döneminde Yunanistan'ın Nazi işgaline uğrayıp teslim olmasının ardından ülke Mihver Devletleri tarafından işgal edilmiş ve paylaşılmıştır. İtalyanlar ülkenin önemli bir bölümünü ve adaları denetimleri altına almıştır. Kefalonya'da Mayıs 1943'ten sonra konuşlanan Aqui Tümeni 11.500 asker ve 525 subaydan oluşmaktaydı. Tümene bağlı 18. Alay da Korfu'da görev yapmaktaydı. Tümen bünyesinde sahil topçu birlikleri, torpido botları ve iki de uçak bulunuyordu. 18 Haziran 1943'ten bu yana tümen kendisi Doğu Cephesinde bizzat Almanya'dan Demir Haç madalyası almış 52 yaşındaki General Antonio Gandin komutasındaydı.

1943 yılı Eyül ayında İtalya ve Müttefikler arasında ateşkes imzalanmasının ardından tümen komutanı Galdin açmazda kalmıştı, ya Nazi Almanyası'na teslim olacak veya direnecekti. Galdin, üstlerinden ne yapmasına dair emir beklediğini belirtirken bir yandan da bölgedeki Alman komutanı Yarbay Johannes Barge ile temasa geçmiştir. 8 Eylül günü Yunanistan'daki 170 bin kişilik İtalyan birliklerinin genel komutanı General Carlo Vecchiarelli'nin emrine göre Almanların saldırmadığı durumlarda İtalyanların saldırmaması bildirilmiş, ayrıca Nazi işgaline direnen Yunan Direnişi veya Müttefik Devletler ile birlikte davranılmamasını belirtmiştir. Gandin'in aldığı emir muallaktır ve Almanların saldırması durumunda ne yapılması gerektiğini içermemektedir. Aynı gün Gandin aldığı emir uyarınca elindeki tüm gemileri Brindisi'ye göndermiş ve olası bir tahliye olanağından mahrum kalmıştır. İtalya'daki General Pietro Badoglio'nun aldığı belirsiz kararlardan birisi de Alman ve İtalyan silahlı kuvvetlerinin birleşmesi kararıdır. Bu karara göre kendilerine itaat etmeyen İtalyan birlikler Naziler açısından isyancıydı ve savaş hukukunun dışındaki yasadışı savaşçılardı. 11 Eylül günü İtalyan Genelkurmayı tarafından yayınlanan emirde Alman birliklerinin düşman olarak tanımlanması ve silahla direnilmesi emredilmiştir. Aynı gün bölgedeki Alman komutan Barge aynı zamanda dostu olan Gandin'e bir ultimatom göndermiş ve ona üç seçenek sunmuştur:

1. Almanya tarafında savaşa devam edin.
2. Almanlara karşı savaşın.
3. Barışçıl bir şekilde silahlarınızı teslim edin.

Zaten Alman yanlısı olan Gardin Almanlara karşı savaşmak istememekteydi ancak Alman Ordusuna da dahil olamazdı. Silahlarını teslim etmek istese de bünyesindeki subaylar buna karşı çıktığı için isyan çıkmasından korkarak Almanlarla müzakereye devam etmek durumunda kaldı. Benzer şekilde tümene bağlı Korfu'daki alay da Almanlarla uzlaşmama kararı almıştı. 13 Eylül günü adadaki Nazi birliklerine destek getiren gemilere İtalyan topçu birlikleri emir almadan ateş açmış iki çıkartma gemisini batırmıştır. Bu şartlar altında Gandin askerler arasında Barge'ın ultimatomunun oylanmasını istemiştir. Ordu birlikleri ezici bir çoğunlukla Almanlara direnme kararı almıştır. 15 Eylül günü süresi dolan ultimatomun ardından Luftwaffe birliklerine bağlı Stuka uçakları İtalyan mevzilerini bombalamaya başlar. 17 Eylül günü adaya Binbaşı Harald von Hirschfeld komutasındaki 1. Dağcı Tümenine bağlı 104. Avcı Alayı gelir, bu birlik özellikle Epir bölgesinde sivillere yönelik katliamlardan sorumluydu. Yerel halktan ve bölgedeki ELAS partizanlarından destek alsa da Aqui Tümeni, yapılan son desteklerden sonra karşısındaki Nazi birlikleriyle karşılaştırılmayacak kadar deneyimsizdir. 22 Eylül gününe kadar süren çatışmalarda 1.315 İtalyan ve 300 Alman öldükten sonra İtalyanlar teslim olmuştur. İtalyan saflarında savaşan 15 Yunan partizan da hayatını kaybetmiştir.

Katliam[değiştir | kaynağı değiştir]

İtalya'nın Müttefiklerle anlaşmasının ardından Hitler yayınladığı emirde Almanlara direnen İtalyan askerlerinin istisnasız şekilde vatana ihanet suçundan yerinde infaz edilmesini emretmişti. Kefalonya'daki direniş haberini alan Alman Genelkurmay Başkanlığı İtalyan askerlerin haince davranışlardan dolayı esir alınmamasını emretmişti. Dolayısıyla 21 Eylül itibarıyla katliam başlamıştır. General Gandin ve yüksek komuta heyeti derhal yargılanmış ve 24 Eylül günü kurşuna dizildikten sonra naaşları denize atılmıştır. Tümen bünyesindeki askeri rahiplerin araya girme teşebbüslerine rağmen katliam sistematik şekilde devam etmiştir. Adada katledilen en az 5 bin askerin cesetleri ya ormanda yakılmış, ya denize atılmış ya da gemilere alındıktan sonra açığa bırakılmıştır. Çok az sayıda kurtulan İtalyan askeri bölgedeki ELAS örgütü sayesinde hayatta kalabilmiştir. Katliamın ardından sağ kalan 3 bin İtalyan asker toplama kamplarına götürülmek üzere Sinfra, Mario Roselli ve Ardena isimli gemilere bindirilse de gemiler Adriyatik Denizinde Müttefik Devletler donanması tarafından batırılmıştır.

Ardından[değiştir | kaynağı değiştir]

Kefalonya'daki olayların benzeri Korfu'da da yaşanmıştır. 8 bin kişilik İtalyan birliği 24 Eylül'de teslim olmuş, adadaki 280 İtalyan subayın tamamı yerinde infaz edilmiştir. Katliamdan sonra adadaki İtalyan askerlerinin çoğu adada esir kalmayı tercih etmiştir.

Katliamların baş sorumlularından Binbaşı Harald von Hirschfield 1944 yılı Aralık ayında Wehrmacht'ın en genç generali olmuş ancak 1945 yılı Ocak ayında Dukla Geçidi Savaşı'nda Sovyet Kızıl Ordusu tarafından öldürüldüğü için yargılanamamıştır. Katliama dair sadece General Hubert Lanz Nüremberg'de yargılanmış ancak İtalyanların kanıt sunmaktan kaçınması üzerine 12 yıl gibi hafif bir ceza almış, 1951 yılında da salıverilmiştir. Yarbay Barge katliam sırasında adada olmadığı için hüküm giymemiştir. 1964 ve 2002 yıllarında Dortmund Savcılığı tarafından dava yeniden açılmaya çalışılsa da başarısız olunmuştur. 2013 yılında emekli Alman onbaşı 90 yaşındaki Alfred Stork katliama katılma suçundan Roma'da müebbet hapse mahkum edilmiştir.^[2]

Anısının yaşatılması ve etkileri[değiştir | kaynağı değiştir]

• 1950'li yıllarda adadaki binlerce askerin naaşları tespit edilerek çıkartılmış ve Bari'deki askeri mezarlığa defnedilmiştir. General Gandin'in naaşı bulunamamıştır. İtalyan kamuoyunda pek bilinmeye katiam, kendisi de eski partizan olan Cumhurbaşkanı Sandro Pertini tarafından gündeme getirilmiş ve Kefalonya'da katliamda hayatını kaybedenler adına bir anıt inşa edilmiştir. Adada Acqui Tümeni ve partizan anmaları İtalyan-Yunan devlet heyetleri tarafından her yıl düzenlenmektedir.
• Louis de Bernieres tarafından yazılan ve aynı adla sinemaya aktarılan Yüzbaşı Corelli'nin Mandolini eseri bu katliamı anlatmaktadır.^[3]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]