Kadir Topbaş

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kadir Topbaş
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı
Görev süresi
28 Mart 2004 - 22 Eylül 2017
Yerine geldiği Ali Müfit Gürtuna
Yerine gelen Mevlüt Uysal
Türkiye Belediyeler Birliği Başkanı
Görev süresi
28 Mayıs 2009 - 22 Eylül 2017
Yerine geldiği Aytaç Durak
Yerine gelen Tahir Akyürek
Beyoğlu Belediye Başkanı
Görev süresi
18 Nisan 1999 - 28 Mart 2004
Yerine geldiği Nusret Bayraktar
Yerine gelen Ahmet Misbah Demircan
Kişisel bilgiler
Doğum 8 Ocak 1945(1945-01-08)
Altıparmak, Yusufeli, Artvin
Ölüm 13 Şubat 2021 (76 yaşında)[1]
Şişli, İstanbul, Türkiye
Defin yeri Fatih Camii Haziresi, İstanbul
41°1′11″K 28°56′59″D / 41.01972°K 28.94972°D / 41.01972; 28.94972
Partisi Millî Selamet Partisi (1973-1981)
Anavatan Partisi (1983-1996)
Refah Partisi (1996-1998)
Fazilet Partisi (1998-2001)
Adalet ve Kalkınma Partisi (2001-2021)
Evlilik(ler) Özleyiş Topbaş
Bitirdiği okul Marmara Üniversitesi
Mimar Sinan Üniversitesi
İstanbul Üniversitesi
Mesleği Mimar, siyasetçi, iş insanı
İmzası

Kadir Topbaş (8 Ocak 1945, Yusufeli, Artvin - 13 Şubat 2021, İstanbul), Türk mimar, iş insanı ve siyasetçi.

1999-2004 yılları arasında Fazilet Partisi'nden Beyoğlu Belediye Başkanlığı'nı yürüttü. 2004-2017 yılları arasında Adalet ve Kalkınma Partisi'nden on üç yıl boyunca İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı olarak görev aldı. Topbaş, 2009 ve 2014 yerel seçimlerinde yeniden İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı seçilerek İstanbul tarihinde üst üste üç seçim kazanan ilk büyükşehir belediye başkanı oldu. Birleşmiş Kentler ve Yerel Yönetimler Teşkilatı'na (UCLG) 2010 ve 2013 yıllarında iki kez başkan seçilen Topbaş, bu göreve getirilen ilk Türk yerel yönetici olma başarısını elde etti. Topbaş ayrıca 2011-13 yılları arasında Asya Belediye Başkanları Forumu (AMF) Başkanlığı ile, 2009-17 arasında ise Türkiye Belediyeler Birliği Başkanlığını yaptı.

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Annesinin savaş yılları[hangileri?] boyunca bulunduğu Artvin ilinin Yusufeli ilçesinde bağlı Altıparmak köyünde 8 Ocak 1945 tarihinde doğan Topbaş, henüz üç aylıkken İstanbul'a geldi.

Topbaş orta öğrenimine Işık Lisesi'nde başlayıp İstanbul İmam Hatip Lisesi'nde tamamladı. 1972 yılında Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nden, 1974 yılında Mimar Sinan Üniversitesi Mimarlık Bölümü'nden mezun oldu.[kaynak belirtilmeli] Doktora tezini İstanbul Üniversitesi Sanat Tarihi ve Arkeoloji Bölümü'nde “Hidiv Kasrı ve Boğaziçi Sivil Mimarisindeki Yeri” başlığıyla tamamladı.

Siyasi hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Topbaş, uzun yıllar serbest mimar olarak çalıştı.[kaynak belirtilmeli] 1994-1998 yılları arasında İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın danışmanlığını yaptı. Danışmanlığı süresince, Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı olan saray, kasır ve tarihi eserlerin restorasyon çalışmalarına katkıları oldu.[kaynak belirtilmeli] Kültür Bakanlığı İstanbul 1 Numaralı Kültür Varlıkları Koruma ve Anıtlar Kurulu Başkan Yardımcılığı görevini yürüttü. Bir süre aile şirketlerinin yönetiminde bulundu.

1996 yerel ara seçimlerinde RP'nden Bakırköy Belediye Başkanlığı'na aday oldu ancak seçilemedi.[2] 1999 yerel seçimlerinde FP'den Beyoğlu Belediye Başkanlığı'na seçildi. Bu görevi süresince "Güzel Beyoğlu" projesini hayata geçirdi.[kaynak belirtilmeli] Mimari projesini kendisinin çizdiği "Kentsel Dönüşüm ve Sosyal Rehabilitasyon" çalışmaları kapsamında Kasımpaşa’da Kapalı Spor Salonu Kompleksi, Eğitim ve Sosyal Tesislerini hizmete sundu.[kaynak belirtilmeli] 28 Mart 2004 tarihinde yapılan yerel seçimlerde AK Parti'den aday oldu ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na seçildi. Topbaş, bu görevinden 2017 yılında istifa etti.

Kadir Topbaş, 2007'den bu yana dünya kentlerinin Birleşmiş Milletleri sayılan Dünya Birleşmiş Kentler ve Yerel Yönetimler Teşkilatı'nın eş başkanlığını yürüttü. Topbaş aynı zamanda İstanbul Kalkınma Ajansı Başkan Yardımcılığı'nı, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı Koordinasyon Kurulu ve İstanbul Modern Yönetim Kurulu Üyeliğini, Tarih ve Çevre Vakfı (TAÇ Vakfı) Mütevelli Heyeti ve Yönetim Kurulu Üyeliklerini yürüttü.[kaynak belirtilmeli]

2010 yılında üç yıllığına, Birleşmiş Kentler ve Yerel Yönetimler Teşkilatı (UCLG) dönem başkanlığına seçilmiştir. Başkanlık için bir sonraki seçimler, UCLG'nin 2013 yılında Fas'ın Rabat kentinde yapılan ve 130'a yakın ülkeden üç binden fazla delegenin katıldığı olağan kongresinde yapıldı. Tek adayla gidilen seçimde, Topbaş, 2016'ya kadar görev yapmak üzere yeniden başkan seçildi.[3][4] Topbaş ayrıca 2011'de Birleşmiş Milletler Yerel Yönetimler Danışma Komitesi (UNACLA) Başkanlığına seçilmişti.[5]

22 Eylül 2017'de sebebini açıklamadan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı görevinden istifa etti.[6] Yerine Belediye Meclisi seçimi ile Mevlüt Uysal geçti.

Özel hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Topbaş, Özleyiş Topbaş'la evli ve üç çocuk babasıydı.[7] İstanbul Bilgi Üniversitesi ile beraber çıkardığı ‘Beyoğlu: Kültürleri Buluşturan Kent’, TAÇ Vakfı ile birlikte hazırladığı ‘Geçmişten Günümüze Beyoğlu I-II’ ve ‘Anılarda Beyoğlu’ isimli eserleri bulunmaktadır.

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Kadir Topbaş'ın Fatih Camii haziresindeki mezarı, İstanbul

COVID-19 hastalığına yakalanan Kadir Topbaş, 16 Kasım 2020'de tedavi gördüğü hastanede entübe edildi. Yaklaşık 3 ay yoğun bakımda bulunan Kadir Topbaş, hastalığı atlattı ancak sonrasında bağışıklığın düşmesiyle çoklu organ yetmezliği gelişti ve tekrar yoğun bakıma alındı. Tedavi gördüğü hastanede[8] 13 Şubat 2021'de öldü.[9] 14 Şubat 2021'de İstanbul Belediye Sarayı önünde[10] ve Fatih Camii'nde düzenlenen cenaze töreninden sonra Fatih Camii Haziresi'ne defnedildi.[11]

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

2010 İstanbul Turizm Onur Ödülü'nü, Sütlüce Kongre Merkezi ve İstanbul Kongre Merkezi gibi İstanbul'un dünyada önemli bir kongre merkezi olması yolunda çok önemli olan projelere imza atması, kendi alanında Dünya Başkanı olması (UCLG Başkanı seçilmesi), İstanbul için yaptığı tüm çalışmalar ile İstanbul turizmine katkılarından dolayı almıştır.[12]

Nişan Anlamı Ülke Tarih Yer Kaynak
Kültür Nişanı (Kore)  Güney Kore 12 Eylül 2014 Seul [13][14]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "SON DAKİKA HABERİ: Kadir Topbaş hayatını kaybetti (Kadir Topbaş kimdir?)". 13 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2021. 
  2. ^ Her şey Bakırköy için 15 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Milliyet, 14/05/1996
  3. ^ "Topbaş Birleşmiş Kentler ve Yerel Yönetimler Başkanlığı'na yeniden seçildi". 4 Ekim 2013. 5 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2013. 
  4. ^ ntvmsnbc.com. "Topbaş yeniden başkan". 4 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2013. 
  5. ^ ntvmsnbc.com. "BM Yerel Yönetimler Danışma Kurulu Başkanı Topbaş". 4 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2013. 
  6. ^ "Son dakika haberi... İBB Başkanı Kadir Topbaş istifa etti". 22 Eylül 2017. 4 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2021. 
  7. ^ "Kadir Topbaş eşi çocukları ailesi kimdir? Kadir Topbaş vefat etti! Kadir Topbaş biyografisi!". takvim.com.tr. 27 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2021. 
  8. ^ "Az önce Kadir Topbaş 'ın oğlu Ömer Topbaş'la konuştum". 13 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ İstanbul (DHA), İdris TİFTİKCİ-. "Son dakika... Kadir Topbaş hayatını kaybetti". Hürriyet. 13 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2021. 
  10. ^ "Eski İBB Başkanı Kadir Topbaş son yolculuğuna uğurlandı". Sözcü. 14 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021. 
  11. ^ Duvar, Gazete (14 Şubat 2021). "Kadir Topbaş son yolculuğuna uğurlandı". 5 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021. 
  12. ^ "İstanbul Turizm Ödülleri sahiplerini buldu". turizmdebusabah.com. 3 Aralık 2011. Erişim tarihi: 4 Aralık 2011. 
  13. ^ "Başkan Topbaş'a "Kore Devlet Nişanı" verildi". Istanbul Metropolitan Municipality. 12 Eylül 2014. 16 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2014. 
  14. ^ "Kadir Topbaş'a Kore devlet nişanı verildi". Hürriyet. 13 Eylül 2014. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2014. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Siyasi görevi
Önce gelen:
Ali Müfit Gürtuna
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı
1 Nisan 2004 - 22 Eylül 2017
Sonra gelen:
Mevlüt Uysal
Önce gelen:
Aytaç Durak
Türkiye Belediyeler Birliği Başkanı
28 Mayıs 2009 - 22 Eylül 2017
Sonra gelen:
Tahir Akyürek
Önce gelen:
Nusret Bayraktar
Beyoğlu Belediye Başkanı
18 Nisan 1999 - 28 Mart 2004
Sonra gelen:
Ahmet Misbah Demircan