Hayati Asılyazıcı

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Hayati Asılyazıcı (d. 1931, Arhavi, Artvin) Türk eleştirmen ve yazar.

Tiyatro eleştirileri ile tanınır, Türkiye'de "ulusal tiyatro" kavramının önde gelen isimlerinden kabul edilmektedir. Kurduğu yayınevinde Oğuz Atay’ın romanlarını yayımlayarak Atay'ı Türk edebiyatına kazandırmıştır. 1977’de İstanbul Şehir Tiyatroları genel sanat yönetmeni oldu.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

1931'de Artvin'in Arhavi ilçesinde doğdu. 1917 Bolşevik Devrimi'nden sonra Kafkasya'dan Türkiye’ye göç eden bir ailenin çocuğudur.[1] On yaşındayken annesini kaybetti. Etibank'ta teknisyen olan babasının tayini nedeniyle ilkokul son sınıf ve ortaokulu Divriği'de okudu. Divriği Halkevi’nde tiyatro ile tanıştı ve sanata ilgi duymaya başladı. Babasının Karabük'e tayiniyle şehir değiştidi ve 1954'te Kastamonu Lisesi'nden mezun oldu. Lise yıllarındayken Sıra isimli okul gazetesi çıkardı ve Karabük dergisinde köşe yazarlığı yaptı.

Yükseköğrenim için İstanbul'a gitti. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ndeki eğitimini bırakarak gazetecilik kariyerine başladı. Hür Vatan, Kim, Yeditepe, Oyun, Orkestra, Tiyatro 70, May, Yazko Somut ve Hareket dergi ve gazetelerinde yazarlık ve yazı işleri müdürlüğü yaptı. 1963'te Dünya, 1964-1970 yılları arasında Akşam ve 1965-1972 yılları arasında Yeni Ortam gazetelerinde sanat sayfalarını yönetti. 1967'de, tiyatro etkinliklerini incelemek amacıyla Sovyetler Birliği'ne gitti, iki ay süreyle Moskova ve Leningrad'da bulundu.

12 Mart 1971 muhtırası sonrası Akşam yayınevindeki görevinden ayrıldıktan sonra SinanYayınevi'ni kurdu.[2] Bu yayınevinde Oğuz Atay'ın Tutunamayanlar ve Tehlikeli Oyunlar adlı kitapları yayımlandı.

Sonraki yıllarda sanat galerisi yöneticiliği, İstanbul Belediyesi'nin Kültür-Sanat danışmanlığı, Şehir Tiyatroları genel yönetmenliği, Somut gazetesinin yazı işleri müdürlüğü ve Türk Haberler Ajansı sanat servisi yöneticiliğini icra etti.[3]

1987'de Moskova, Tiflis ve Batum'daki tiyatro etkinlerini izledi ve gözlemlerini Glasnost Sonrasında Sovyetlerde Sanat Gözlem ve İzlenimler adlı kitabında yazdı. Tiyatro Eleştirmenleri Birliği'nin kurucuları arasında yer aldı.[4]

Tiyatro eleştirleri ve çeşitli konulardaki yazıları Varlık, Türk Tiyatrosu, Hürriyet Gösteri, , Orkestra, , Oyun, Özgür İnsan, Yankı, Sanat Çevresi ve Somut gibi dergilerde ve Aydınlık gazetesinde yayımlanmıştır.

2014 yılında 60. sanat yılını kutladı; ‘Anılar ve İzlenimler - 60. Sanat Yılı Anısına’ adlı kitapta sanat yaşamından kesitler sundu.[5] 60. sanat yılı olması nedeniyle 40. İsmet Küntay Tiyaro Ödülleri'nde Hayati Asılyazıc Sanata Destek Ödülü ile ödüllendirildi.[6] Ayrıca 42. İsmet Küntay Tiyatro Ödülleri'nde Asılyazıcı'nın adına özel tiyatro ödülü verildi (Bu ödüle, Baba Sahne değer görülmüştür.)[7]

Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Glasnost Sonrasında Sovyetlerde Sanat Gözlem ve İzlenimler (1990)
  • Savaşın Küllerinden Doğan Soprano Remziye Alper (2011),
  • Anılar ve İzlenimler (2015)

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Rusya Federasyonu Kültür Bakanlığı'nın Dostluk ve Tiyatro Ödülü (2007)
  • Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nin Burhan Felek Hizmet Ödülü
  • Polonya Cumhuriyeti Bene Merito Şeref Nişanı (2014)[8]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Sazyek, Hakan B. (9 Mart 2019). "Hayati Asılyazıcı". ISBN 978-9944-237-86-4. 23 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2023. 
  2. ^ Çelik, Cengizhan (25 Aralık 2021). "Filmlere konu olacak bir hikaye: 'Tutunamayan' bir kitabın tuhaf basılma serüveni". Independent Türkçe. 23 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2023. 
  3. ^ "Hayati Asılyazıcı". biyografya.com. 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2022. 
  4. ^ Oral. "Hakkımızda - Tarihçe". Tiyatro Eleştirmenleri Birliği web sitesi. Zeynep. 23 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2023. 
  5. ^ Hızlan, Doğan (25 Aralık 2020). "Hem yazdılar hem yayımladılar". www.hurriyet.com.tr. 23 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2023. 
  6. ^ "İsmet Küntay ödülleri verildi". Odatv4.com. 23 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2023. 
  7. ^ Atmış, Orhun (20 Aralık 2017). "42. İsmet Küntay Tiyatro Ödülleri sahiplerini buldu". www.cumhuriyet.com.tr. 23 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2023. 
  8. ^ "Polonya Cumhuriyeti Bene Merito Ödülü Haberi". 25 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Hayati_Asılyazıcı&oldid=32534741" sayfasından alınmıştır