Haluk Karamağaralı
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Osman Haluk Karamağaralı (d. 1923, İzmir - ö. 29 Ocak 2009) Türk sanat tarihçisi, arkeolog, akademisyen.
Sivas'taki Çifte Minareli Medrese kazısı ve özellikle 1967-1991 yıllarında başkanlığını yaptığı Ahlat kazıları Türk sanatı ve mimarisinin bilinmeyen bazı yönlerinin ortaya çıkarılmasında önemli rol oynamıştır.[1] 1940’lı yıllardan itibaren Türkçülük hareketi içinde yer almıştır.
Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]
Babasının memuriyeti sırasında görev yaptığı İzmir'de doğdu. 19. yüzyılın ilk yarısında Yozgat’ın Karamağara köyünden göçüp Elazığ'a yerlemiş bir ailedendi. İlk ve orta okulları Bursa’da, liseyi Erzurum’da okudu. Bu ilki şehir, meslek olarak sanat tarihini seçmesinde çok etkili oldu.[2] Yükseköğrenimini 1946'da Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nin Arkeoloji Bölümü'nde tamamladı.
Öğrencilik yıllarında Türkçü derneklere katıldı. 1947 yılında 5 sayı çıkarılabilen Kürşad adlı Türkçü derginin sahip ve yazı işleri müdürü idi.[3] 1951 yılında kurulan Türk Milliyetçiler Derneği'nin kurucu genel başkanlığını yaptı. Ülkücü Öğretmenler Derneği'nin genel merkez üyeliğini yaptı. Daha pek çok milliyetçi kuruluşta yer aldı.
Üniversitede öğrenimini tamamladıktan sonra bir süre Ankara Etnoğrafya Müzesi'nde çalıştı. 1950'de Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Sanatları Tarih Kürsüsü'ne asistan olarak girdi. "Anadolu'da Beylikler Devri Minberleri adlı teziyle doktor unvanını aldı. "Kayseri’deki Hunad Hatun Câmii’nin Restitüsyonu ve Hunad Manzûmesinin Kronolojisi Hakkında Bazı Mülâhazala" adlı teziyle profesörlük unvanını aldıktan sonra Gazi Üniversitesi'ne İslam Tarihi Mimarisi öğretim üyesi olarak geçti. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü başkanlığı yaptı.
Meslek hayatı boyunca pek çok arkeoloji kazıda yönetici olarak görev yaptı. Özellikle eşi Beyhan Karamağaralı ile birlikte Eski Ahlat Şehrinde yürüttüğü kazılar ile yörenin tarihini aydınlatmaya katkıda bulundu. 1967’de başlayan Ahlat Kazısı’nı 1992’ye kadar sürdürdü.[3]
İki evliliğinden iki kız evlat sahibi olmuştur. İlk evliliğinden olan psikolog Türkan Karamağaralı ve meslektaşı Beyhan Yörükhan ile 1966 yılında yaptığı evliliğinden olan sanat tarihçisi Cemile Nakış Karamağralı'nın babasıdır.
29 Ocak 2009 günü hayatını kaybetti. Cenazesi Ankara'da Karşıyaka Mezarlığı'na toprağa verildi. Vefatından kısa bir süre önce adı, doğum yeri olan Yozgat'ta Sanayi Caddesi, Toki yolunda bir caddeye verildi.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Karamağaralı, Nakış. "KARAMAĞARALI, Osman Halûk". Türk Diyanet Vakfı Islam Ansiklopedisi, Ek 2, Yıl 2016,. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2019.
- ^ Çal, Halit. "Prof. Dr. Haluk Karamağaralı Hoca'yı (1923-2009) Sonsuzluğa Uğurladık". Türk Yurdu dergisi, Yıl 98, Sayı 259, Mart 2009. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2019.
- ^ a b Sefercioğlu, Necmeddin. "Karamağralı Halûk Bey". Orkun Dergisi, Sayı 132, Şubat 2009. 13 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2019.