Geçici Tüm Rusya Hükûmeti

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Geçici Tüm Rusya Hükûmeti
Временное Всероссийское правительство
Geçici Tüm Rusya Hükûmeti
3 Kasım 1918-14 Ocak 1920
Geçici Tüm Rusya Hükûmeti bayrağı
Bayrak
BaşkentOmsk
Yaygın dil(ler)Rusça
HükûmetGeçici hükûmet
Tarihçe 
• Kuruluşu
3 Kasım 1918
• Dağılışı
14 Ocak 1920
Öncüller
Ardıllar
Ufa Directory
Komuç
Geçici Sibirya Hükûmeti (Omsk)
Geçici Sibirya Hükûmeti (Vladivostok)
Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti
Russia Eastern Outskirts

Geçici Tüm Rusya Hükûmeti (GT-RH), 1917-1922 yılları arasında gerçekleşen Rus İç Savaşı sırasında Omsk'ta merkezlenen kısa ömürlü bir hükûmettir (1918-1920).

Komuç'tan (çoğunlukla Samara'da kurulu Sosyalist Devrimci Parti (SD) ve Anayasal Demokrat Parti (Kadet) üyeleri) ve Omsk'ta bulunan esas olarak bölgesel politikacılardan ve sağcı subaydan oluşan Geçici Sibirya Hükûmeti'nden oluşuyordu. İki rejim daha önce etkin bir şekilde birlikte başarısız olmuştu, bu rekabet bir gümrük savaşına ve çok sayıda sınır anlaşmazlığına neden olmuştu.

Yapısı[değiştir | kaynağı değiştir]

8-23 Eylül 1918 tarihleri arasında Ufa'da bir Devlet Konferansı düzenlendi ve bu da Rusya Cumhuriyeti'ne bu alternatifin kurulmasına ve daha sonra Bolşevik hükûmetin devredilmesine neden oldu. Diğer bölgelerden bazıları da dahil olmak üzere 170 delegeyi kapsıyordu. Bir uzlaşmaya yol açtı: Komuç, nihai güç temelini seçmek için SD hakimiyeti altındaki Tüm Rusya Kurucu Meclis (Kasım 1917'de seçildi) için tanınmaya başladı ancak aynı zamanda yasal Bütün-Rusya hükûmeti olma iddiasını kaybetti. Onun yerine beş kişilik bir Rehber yeni hükûmetin uygulaması olarak kuruldu:

Bir Bakanlar Konseyi, hükûmetin günlük yönetimini yürüttü. Bakanlar Kurulunun çoğunluğu (14'ün 10'u) eskiden Geçici Sibirya Hükûmeti üyeleri olarak görev yapmıştı.

Bolşevikler Kerensky'yi değiştirince Rehber değişti. Kazak birlikleri Avksentiev ve Zenzinov'u tutukladı. Ertesi sabah Vologodsky GT-RH Bakanlar Konseyini çağırdı. Rehber feshedildi ve eski Savaş Bakanı Amiral Aleksandr Kolçak, Tüm-Rusya'nın Yüksek Valisi oldu.

Yüksek Vali, halka aşağıdaki manifestoyu yayınladı:

Geçici Bütün-Rus Hükûmeti sona erdi. Tüm gücü elinde tutan Bakanlar Kurulu, Amiral Aleksandr Kolçak'a bu güç ile beraber bağlandı. Bu sorumluluğu, iç savaşın olağanüstü zor koşullarında ve ülkenin dağınıklığını gidermek için kabul ettim ve şu anda ne gerici yolu ne de parti mücadelesinin ölümcül yolunu izleyeceğim. Başlıca amaçlarım, bir savaş gücü örgütlenmesi, Bolşevizmi devirmek ve kanun ve düzenin kurulmasıdır böylece Rus halkı hürriyet ve özgürlük yüksek fikirlerini yerine getirebileceği gbir hükûmet seçebilmeye muktedir olacak. Sizi, vatandaşları birleşmeye ve Bolşevizmle mücadelede, herkesi gerekirse özveride bulunmaya çağırıyorum.

Kolçak'ın bakanları arasında, Paris Barış Konferansı'nda hükûmeti temsil edecek olan eski tanınmış Çar yanlısı bakan Sergey Sazonov da yer alıyordu.[1]

İç gerilimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Sosyalist Devrimci Partinin (SD) kurucusu Viktor Çernov, GT-RH'yi şiddetle eleştirdi. Ufa yerleşimini tatmin edici bulmadı ve yeni hükûmete karışan "karşı-devrimci" unsurları gördü. SD Partisi'nin, Kurucu Meclis'in arkasında nüfusu toplaması ve Komuç Halk Ordusu'nun bağımsız bir güç olarak örgütlemesi gerektiğini savundu. Aleksandr Kerenski'nin Geçici Hükûmet'ini GT-RH olarak tanıyan sağı kızdırdı.

Ardıl[değiştir | kaynağı değiştir]

Kolçak'ın ölümü ile gücü güneyde Gönüllü Ordusu'na geçti.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Erik Goldstein The First World War Peace Settlements, 1919-1925 p49 Routledge (2013)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Evan Mawdsley, The Russian Civil War (2008). Edinburgh, Birlinn, pp. 143–8.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]