FIFA Dünya Kupası'ndaki hat trick'ler listesi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bu liste FIFA Dünya Kupası finalleri tarihinde bir futbol maçında üç veya daha fazla gol atan oyuncuları içerir. 18 kez düzenlenen Dünya Kupası Organizasyonu'nda oynanan 700'den fazla maçta sporcular sadece 48 kez bu performansı gerçekleştirebilmiştir. Futbolun ve Dünya Kupası'nın yönetiminde bulunan FIFA'nın bir oyuncunun üç veya daha fazla gol attığını resmi olarak onaylaması ile oyuncunun performansı hat-trick olarak kabul edilir.
Dünya Kupası'nda ilk hat-trick yapma başarısını ABD millî takımından Bert Patenaude adlı oyuncu Paraguay'a karşı 1930 FIFA Dünya Kupası'nda gerçekleştirdi. En son olarak da 2014 FIFA Dünya Kupası'nda Almanya'den Thomas Müller Portekiz'e karşı gerçekleştirmiştir.
Bu performansın hiçbir futbolcu tarafından başarılamadığı tek turnuva Almanya'da düzenlenen son Dünya Kupası 2006 FIFA Dünya Kupası olmuştur. En çok hat-trick ise 8 kez ile İsviçre'de düzenlenen 1954 FIFA Dünya Kupası'nda yapılmıştır.
İlginç notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Amerikalı Bert Patenaude, 17 Temmuz 1930'da Paraguay'a üç gol atarak, bir Dünya Kupası maçında hat-trick yapan ilk futbolcu olarak tarihe geçmiştir. Ancak 2006 yılına kadar FIFA, resmi olarak bu oyuncuyu değil, bu maçtan iki gün sonra oynanan maçtaki Arjantin'li Guillermo Stábile'i kabul ediyordu. 2006 yılında FIFA, takım arkadaşı Tom Florie'ye ait olarak görülen golün aslında Bert Patenaude tarafından atıldığını kabul etti ve Bert Patenaude'nin ilk hat-trick yapan oyuncu olduğunu açıkladı.
- Dünya Kupaları tarihinde iki kez hat-trick yapan 4 oyuncu vardır. Bunlar Sándor Kocsis (1954); Just Fontaine (1958); Gerd Müller (1970) ve Gabriel Batistuta (1994, 1998)'dır. Batistuta iki farklı Dünya Kupası'nda hat-trick yapan tek oyuncudur. Kocsis ve Müller ise peş peşe iki maçta bu başarıya ulaşan futbolculardır.
- Oleg Salenko bir Dünya Kupası maçında 5 gol atan tek futbolcudur. Rusya millî futbol takımında oynayan Salenko, bir maçta en çok gol atan futbolcu unvanına, 1994 FIFA Dünya Kupası'nda Kamerun'a karşı oynarken ulaştı.
- Guillermo Stábile ilk kez millî olduğu 1930 maçında hat-trick yapma başarısı gösterdi.
- Üç futbolcu takımın kaybettiği maçta hat-trick yaptı. Bu futbolcular: Ernst Wilimowski (5-6, 1938); Josef Hügi (5-7, 1954) ve Igor Belanov (3-4, 1986)
- Bir maçta iki hat-trick Dünya Kupaları'nda üç kez gerçekleşti. İkisi 1938 FIFA Dünya Kupası maçlarında: İsveç'in Küba'yı yendiği maçta Gustav Wetterström ve Tore Keller üçer gol attı. Wetterström, gollerinin hepsini ilk yarıda attı. 5 Haziran 1938'de oynanan Brezilya, Polonya maçında ise Brezilya adına Leônidas ve Polonyalı Ernst Wilimowski hat-trick yaptı. 1954 FIFA Dünya Kupası'nda Avusturya'nın İsviçre'yi yendiği maçta her iki taraftan Theodor Wagner ve Josef Hügi hat-trick yaptı.
- Final maçlarında sadece bir oyuncu bu başarıya ulaştı. İngiltere millî futbol takımından Geoff Hurst 1966 FIFA Dünya Kupası'nda Federal Almanya'ya karşı 3 gol attı.
- En erken tamamlanan hat-trick 1954 FIFA Dünya Kupası'nda Erich Probst tarafından gerçekleştirildi. İlk iki golü 4 ve 21. dakikalarda atan futbolcu, 24. dakikada 3. golü de atarak hat-trick yapmış oldu.
- Birinci ile üçüncü gol arasında en kısa süre olan hat-trick ise 1982 FIFA Dünya Kupası'nda László Kiss tarafından El Salvador takımına karşı yapıldı. Kiss gollerini 69', 72' ve 76'. dakikalarda atarak 7 dakikada hat-trick yapmış oldu. László Kiss, aynı zamanda oyuna sonradan girip hat-trick yapan tek oyuncudur.
- Üç golü de kafa ile atan iki oyuncu vardır. Bunlar: 1990 FIFA Dünya Kupası'nda Tomáš Skuhravý ve 2002 FIFA Dünya Kupası'nda Miroslav Klose'dir.
- Dünya Kupaları tarihinde en genç hat-trick yapan oyuncu 17 yaş ve 244 günlükken bu başarıya ulaşan Pelé'dir. En yaşlı futbolcu ise 33 yaş ve 159 günle Tore Keller'dir.
Hat-trick yapan futbolcular listesi[değiştir | kaynağı değiştir]
| FIFA Dünya Kupası finalleri hat-trickler | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| No. | Futbolcu | Takım | Rakip | Gol | Dünya Kupası | Tur | Tarih | |
| 1.[1] | Bert Patenaude |  ABD |  Paraguay | 3 - (10', 15', 50') | 1930, Uruguay | İlk tur | 17 Temmuz 1930 | |
| 2.[2] | Guillermo Stábile |  Arjantin |  Meksika | 3 - (8', 17', 80') | 1930, Uruguay | İlk tur | 19 Temmuz 1930 | |
| 3. | Pedro Cea |  Uruguay |  Yugoslavya | 3 - (18', 67', 72') | 1930, Uruguay | Yarı final | 27 Temmuz 1930 | |
| 4.[3] | Angelo Schiavio |  İtalya |  ABD | 3 - (18', 29', 64') | 1934, İtalya | İlk tur | 27 Mayıs 1934 | |
| 5.[3] | Edmund Conen |  Almanya |  Belçika | 3 - (66', 70', 87') | 1934, İtalya | İlk tur | 27 Mayıs 1934 | |
| 6. | Oldřich Nejedlý |  Çekoslovakya | Almanya | 3 - (19', 71', 80') | 1934, İtalya | Yarı final | 3 Haziran 1934 | |
| 7.[4] | Ernst Wilimowski |  Polonya |  Brezilya | 4 - (53', 59', 89', 118' Uzt.) | 1938, Fransa | İlk tur | 5 Haziran 1938 | |
| 8.[4] | Leônidas |  Brezilya | Polonya | 3 - (18', 93' Uzt., 104' Uzt.) | 1938, Fransa | İlk tur | 5 Haziran 1938 | |
| 9.[4] | Gustav Wetterström |  İsveç |  Küba | 3 - (32', 37', 44') | 1938, Fransa | Çeyrek final | 12 Haziran 1938 | |
| 10.[4] | Tore Keller | İsveç | Küba | 3 - (9', 80', 81') | 1938, Fransa | Çeyrek final | 12 Haziran 1938 | |
| 11. | Gyula Zsengellér |  Macaristan | İsveç | 3 - (19', 39', 85') | 1938, Fransa | Yarı final | 16 Haziran 1938 | |
| 12. | Óscar Míguez | Uruguay |  Bolivya | 3 - (14', 45', 56') | 1950, Brezilya | İlk tur | 2 Temmuz 1950 | |
| 13. | Ademir | Brezilya | İsveç | 4 - (17', 36', 52', 58') | 1950, Brezilya | Final | 9 Temmuz 1950 | |
| 14.[5] | Sándor Kocsis |  Macaristan |  Güney Kore | 3 - (24', 36', 50') | 1954, İsviçre | İlk tur | 17 Haziran 1954 | |
| 15.[3][6] | Erich Probst |  Avusturya | Çekoslovakya | 3 - (4', 21', 24') | 1954, İsviçre | İlk tur | 19 Haziran 1954 | |
| 16.[3] | Carlos Borges | Uruguay |  İskoçya | 3 - (17', 47', 57') | 1954, İsviçre | İlk tur | 19 Haziran 1954 | |
| 17.[3][7] | Sándor Kocsis | Macaristan |  Batı Almanya | 4 - (3', 21', 67', 78') | 1954, İsviçre | İlk tur | 20 Haziran 1954 | |
| 18.[3] | Burhan Sargın |  Türkiye | Güney Kore | 3 - (37', 64', 70') | 1954, İsviçre | İlk tur | 20 Haziran 1954 | |
| 19. | Max Morlock | Batı Almanya | Türkiye | 3 - (30', 60', 77') | 1954, İsviçre | İlk tur | 23 Haziran 1954 | |
| 20.[4] | Theodor Wagner | Avusturya |  İsviçre | 3 - (25', 27', 53') | 1954, İsviçre | Çeyrek final | 26 Haziran 1954 | |
| 21.[4] | Josef Hügi | İsviçre | Avusturya | 3 - (17', 19', 58') | 1954, İsviçre | Çeyrek final | 26 Haziran 1954 | |
| 22.[5] | Just Fontaine |  Fransa | Paraguay | 3 - (24', 30', 67') | 1958, İsveç | İlk tur | 8 Haziran 1958 | |
| 23. | Pelé | Brezilya | Fransa | 3 - (52', 64', 75') | 1958, İsveç | Yarı final | 24 Haziran 1958 | |
| 24.[7] | Just Fontaine | Fransa | Batı Almanya | 4 - (16', 36', 78', 89') | 1958, İsveç | 3. maçı | 28 Haziran 1958 | |
| 25. | Flórián Albert |  Macaristan |  Bulgaristan | 3 - (1', 6', 53') | 1962, Şili | İlk tur | 3 Haziran 1962 | |
| 26. | Eusébio |  Portekiz |  Kuzey Kore | 4 - (27', 43' Pen., 56', 59' pen.) | 1966, İngiltere | Çeyrek final | 23 Haziran 1966 | |
| 27.[8] | Geoff Hurst |  İngiltere | Batı Almanya | 3 - (18', 101' Uzt., 120' Uzt.) | 1966, İngiltere | Final | 30 Haziran 1966 | |
| 28.[5] | Gerd Müller | Batı Almanya |  Bulgaristan | 3 - (27', 52' Pen., 88') | 1970, Meksika | İlk tur | 7 Haziran 1970 | |
| 29.[7] | Gerd Müller | Batı Almanya |  Peru | 3 - (19', 26', 39') | 1970, Meksika | İlk tur | 10 Haziran 1970 | |
| 30. | Dušan Bajević | Yugoslavya |  Zaire | 3 - (8', 30', 81) | 1974, Batı Almanya | İlk tur | 18 Haziran 1974 | |
| 31. | Andrzej Szarmach | Polonya |  Haiti | 3 - (30', 34', 50') | 1974, Batı Almanya | İlk tur | 19 Haziran 1974 | |
| 32. | Rob Rensenbrink |  Hollanda |  İran | 3 - (40' Pen., 62', 79' pen.) | 1978, Arjantin | İlk tur | 3 Haziran 1978 | |
| 33. | Teófilo Cubillas | Peru | İran | 3 - (36' Pen., 39' pen., 79') | 1978, Arjantin | İlk tur | 11 Haziran 1978 | |
| 34.[9] | László Kiss | Macaristan |  El Salvador | 3 - (69', 72', 76') | 1982, İspanya | İlk tur | 15 Haziran 1982 | |
| 35. | Karl-Heinz Rummenigge | Batı Almanya |  Şili | 3 - (9', 57', 66') | 1982, İspanya | İlk tur | 20 Haziran 1982 | |
| 36. | Zbigniew Boniek | Polonya | Belçika | 3 - (4', 26', 53') | 1982, İspanya | İkinci tur | 28 Haziran 1982 | |
| 37. | Paolo Rossi | İtalya |  Brezilya | 3 - (5', 25', 74) | 1982, İspanya | İkinci tur | 5 Temmuz 1982 | |
| 38. | Preben Elkjær |  Danimarka | Uruguay | 3 - (11', 67', 80') | 1986, Meksika | İlk tur | 8 Haziran 1986 | |
| 39. | Gary Lineker | İngiltere | Polonya | 3 - (9', 14', 34') | 1986, Meksika | İlk tur | 11 Haziran 1986 | |
| 40. | İgor Belanov |  Sovyetler Birliği | Belçika | 3 - (27', 70', 111' Uzt. Pen.) | 1986, Meksika | İlk 16 | 15 Haziran 1986 | |
| 41. | Emilio Butragueño |  İspanya | Danimarka | 4 - (43', 56', 80', 88' Pen.) | 1986, Meksika | İlk 16 | 15 Haziran 1986 | |
| 42. | Míchel | İspanya | Güney Kore | 3 - (22', 61', 81') | 1990, İtalya | İlk tur | 17 Haziran 1990 | |
| 43. | Tomáš Skuhravý | Çekoslovakya |  Kosta Rika | 3 - (12', 63', 82') | 1990, İtalya | İlk 16 | 23 Haziran 1990 | |
| 44.[5] | Gabriel Batistuta | Arjantin |  Yunanistan | 3 - (2', 44', 89' Pen.) | 1994, ABD | İlk tur | 21 Haziran 1994 | |
| 45.[10] | Oleg Salenko |  Rusya |  Kamerun | 5 - (14', 41', 44' Pen., 72', 75') | 1994, ABD | İlk tur | 28 Haziran 1994 | |
| 46.[7] | Gabriel Batistuta | Arjantin |  Jamaika | 3 - (72', 80', 82' Pen.) | 1998, Fransa | İlk tur | 21 Haziran 1998 | |
| 47. | Miroslav Klose | Almanya |  Suudi Arabistan | 3 - (20', 25', 70') | 2002, Güney Kore, Japonya | İlk tur | 1 Haziran 2002 | |
| 48. | Pauleta | Portekiz | Polonya | 3 - (14', 65', 77') | 2002, Güney Kore, Japonya | İlk tur | 10 Haziran 2002 | |
| 49. | Gonzalo Higuaín | Arjantin | Güney Kore | 3 - (33', 76', 80') | 2010, Güney Afrika | İlk tur | 17 Haziran 2010 | |
| 50. | Thomas Müller | Almanya | Portekiz | 3 - (12', 45', 78') | 2014, Brezilya | İlk tur | 16 Haziran 2014 | |
| 51. | Xherdan Shaqiri | İsviçre |  Honduras | 3 - (6', 31', 71') | 2014, Brezilya | İlk tur | 25 Haziran 2014 | |
| 52. | Cristiano Ronaldo | Portekiz | İspanya | 3 - (4' Pen., 44', 88') | 2018, Rusya | İlk tur | 15 Haziran 2018 | |
| 53. | Harry Kane | İngiltere |  Panama | 3 - (22' Pen., 45+1' Pen., 62') | 2018, Rusya | İlk tur | 24 Haziran 2018 | |
| 54. | Gonçalo Ramos | Portekiz | İsviçre | 3 - (17', 51', 67') | 2022, Katar | Son 16 | 6 Aralık 2022 | |
| 55. | Kylian Mbappé | Fransa | Arjantin | 3 - (80' Pen., 81', 118' Pen.) | 2022, Katar | Final | 18 Aralık 2022 | |
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ FIFA Dünya Kupası maçlarının ilk hat-trick başarısı.
- ^ 10 Kasım 2006'ya kadar ilk hat-trick sanılıyordu.
- ^ a b c d e f Aynı gün farklı maçlarda yapılan hat-tricklerden biri.
- ^ a b c d e f Aynı maçta yapılan iki hat-trickten biri.
- ^ a b c d Bu oyuncu tarafından yapılan hat-tricklerden ilki.
- ^ Dünya Kupası tarihindeki en çabuk tamamlanan hat-trick.
- ^ a b c d Bu oyuncu tarafından yapılan hat-tricklerden ikincisi.
- ^ Bir Dünya Kupası finalinde hat-trick yapan tek oyuncu.
- ^ En kısa sürede 3 gol atan futbolcudur. Aynı zamanda oyuna yedek başlayıp hat-trick yapan tek futbolcudur.
- ^ Bir maçta 5 gol atan tek futbolcudur.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- İngilizce wikipedia ilgili madde 18 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "FIFA release (revised edition)" (PDF). FIFA. 10 Kasım 2006. 1 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). İngilizce. Diğer versiyonlardaki yanlışlar düzeltilmiş hali.
- "FIFA release" (PDF). FIFA. 9 Ekim 2006. 10 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). İngilizce. İki hata var: ilk maçtaki hat-trickte Harry Andersson adlı oyuncunun hat-trick yaptığı yazıyor. Oysa bu maçta Andersson bir gol attı.(link) 6 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ayrıca, Josef Hügi adına bir hat-trick kayıtlı.
- "American Bert Patenaude ilk FIFA Dünya Kupası hat-trickinin sahibi". FIFA. 10 Kasım 2002. 16 Kasım 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2007. İngilizce.
- "Pauleta and Klose revive a vibrant hat-trick past". Yahoo. 11 Temmuz 2002. Erişim tarihi: 9 Ekim 2006.[ölü/kırık bağlantı] İngilizce. Bir hata var: Listede Max Morlock adlı oyuncunun 1954 FIFA Dünya Kupası'nda Avusturya millî futbol takımına karşı hat-trick yaptığı yazıyor. Ancak FIFA da dahil olmak üzere diğer kaynaklarda böyle bir veri yok. RSSSF bu oyuncunun yalnızca bir gol attığını kaydetmiş.
- "No hat-tricks for the first time?". Yahoo. 2 Temmuz 2006. 13 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2006. İngilizce.
- "World Cup 2006 Missing a Hat-trick". Ohmynews. 6 Temmuz 2006. 4 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2006. İngilizce.
- "World Cup Trivia - Hat-tricks". RSSSF. 26 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2006.
- "Bert Patenaude's 1930 hat-trick profile". World Football Register. 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2006.